رده‌بندی داروهای بارداری
رده‌بندی داروهای بارداری (به انگلیسی: Pregnancy Drugs Category)، تخمین میزان خطر آسیب رسیدن به جنین، به دلیل مصرف داروهایی است که توسط مادر در دوران بارداری یا شیردهی مورد استفاده قرار گیرد. هر داروی دارای اطلاعات مشخصی است که در برگهٔ اطلاعات محصول، ذکر شده‌است.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) دارو هارا در ۶ گروه A ,B ،C ,D ،X و N دسته‌بندی کرده‌است که هر طبقه شامل داروهاست که هر کدام ممکن است اثرات متفاوتی را بروی جنین داشته باشد. داروهای گروه A بی‌خطرترین و گروه X پرخطرترین نوع داروهاست.[۱]
رده بندی داروها در آمریکا
ویرایشبراساس قوانین آمریکا، شرکت‌های دارویی مستلزم آنند که داروهای خاص و محصولات بیولوژیکی را به‌طور خاص برچسب‌گذاری کنند. طبق عنوان ۲۱، بخش ۲۰۱/۵۷ (۹)از لیست قوانین فدرال، شرکت‌های دارویی از الزامات خاصی مربوط به برچسب زدن داروها با توجه به اثرات آن بر جمعیت باردار دارد، برخوردارند و شامل یک تعریف از "رده بارداری" است. این قوانین توسط سازمان غذا و داروی آمریکا اعمال می‌شود. سازمان غذا و دارو برای تکمیل این اطلاعات، قوانینی اضافی دربارهٔ برچسب زدن به داروها، هنگام مصرف در دوران شیردهی را منتشر می‌کند.
سازمان غذا و دارو، نمی‌تواند تمام مواد خطرناک و غیر خطرناک را با برچسب زدن تنظیم کند. [۱] بسیاری از مواد، از جمله الکل، به‌طور گسترده‌ای باعث ایجاد خطرات جدی برای زنان باردار و جنین آنها دارد، سندرم الکل جنین از جملهٔ آنهاست. بسیاری از دیگر آلاینده‌ها و مواد خطرناک نیز به علت آسیب‌های زیاد در دوران بارداری و شیردهی شناخته شده‌اند. با این حال، برخی از این موارد مشمول قوانین برچسب زدن داروها نمی‌شوند،بنابراین هیچ برچسب‌گذاری روی آنها اعمال نمی‌شود و به همین دلیل رده بارداری آنها تعیین نشده‌است.
علاوه بر این رده بندی ها، موارد دیگری نیز وجود دارد که باید در هنگام مصرف دارو در دوران بارداری به آنها توجه شود. برخی از داروها در یک مرحله از بارداری خطرناک تر از مراحل دیگر هستند. مصرف برخی داروها در اوایل بارداری خطرناک تر از اواخر بارداری است. برخی از بیماری های مادر می توانند خطر مصرف برخی داروها را افزایش دهند.[نیازمند منبع]
طبقه بندی FDA درباره‌ی رده بندی دارو در دوران بارداری
ویرایشگروه A : در این گروه از داروها، مطالعات کافی روی زنان باردار انجام شده‌است و نتایج حاصل از مطالعات بیانگر عدم مشاهدهٔ خطر در سه ماهه اول بارداری بر روی جنین است. به این گروه از دارو، داروهای مجاز در دوران بارداری گویند.
گروه B :
در این گروه از داروها، مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو خطری بر روی جنین ندارد، اما مطالعات کافی روی زنان باردار برای میزان خطر روی جنین در سه ماهه اول بارداری انجام نشده است.
گروه C :
در این گروه از داروها، مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو روی جنین اثرات جانبی دارد، اما مطالعات کافی روی انسان‌ها در انجام نشده است. در صورتی که منافع استفاده از دارو برای زنان باردار از مضرات دارو بیشتر باشد، ممکن است دارو تجویز شود.
گروه D :
در این گروه از داروها، مطالعات و نتایج حاصل از آن بیانگر وجود خطر برای جنین انسان است. زمانی که استفاده از دارو برای زنان باردار اجتناب‌ناپذیر است و خطرات احتمالی پذیرفته شده‌است، پزشک دارو را تجویز می‌کند.
گروه X :
این گروه از داروها، بیانگر ایجاد اختلالات، آسیب‌ها و ناهنجاری‌های روی جنین بوده‌است. به دلیل آسیب به جنین و خطر بالای مصرف دارو، مصرف این داروها در دوران بارداری ممنوع است و به آنها داروهای ممنوعه در بارداری می گویند.
گروه N : سازمان FDA تا کنون دارو را در دسته بندی خاصی قرار نداده است .
رده بندی برخی از داروها
ویرایشردهبندی داروهای مصرف‌شده در دوران بارداری و شیردهی به شرح زیر است:
مصرف داروهایی که ضرری برای بارداری ندارند
ویرایشداروها بر اساس میزان خطری که برای مادر باردار و جنین دارند به گروه‌های A، B، C، D و X تقسیم می‌شوند؛ این تقسیم بندی به این صورت است که کم‌ترین خطر مربوط داروهای گروه A است و بیشترین خطر هم مربوط به گروه X.[۴]
معمولا بی حسی‌های موجود برای مادر باردار در گروه B و C قرار می‌گیرند. برای استفاده از بی حسی‌های گروه C حتما باید با دندانپزشک و متخصص زنان و زایمان مشورت کنید.[۴]
منابع
ویرایش- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ "Pregnancy and Lactation Labeling Final Rule". Food and Drug Administration. Retrieved January 29, 2017.
- ↑ "Loperamide Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved Aug 25, 2015.
- ↑ "Acetaminophen". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved January 29, 2017.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ سایت دلگرم. «دندانپزشکی و بارداری؛ چه خطراتی دارد و چه زمانی مجاز است؟».
- فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی، ۱۳۸۷
- «بانک اطلاعات دارویی». وبگاه دارویاب.
- «مصرف دارو در بارداری». وبگاه «imbook»، پرتال جامع پزشکی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۷.