فرمیم

(تغییرمسیر از Fermium)

فِرمیُم (Fermium) از عنصرهای شیمیایی جدول تناوبی است. نشانه کوتاه آن Fm و عدد اتمی آن ۱۰۰ است. نام این عنصر به افتخار دانشمند معروف انریکو فرمی (Enrico Fermi) روی آن نهاده شد. فرمیم به علت پرتوزا بودن در طبیعت یافت نمی‌شود و از عناصر طبیعی نیست و فقط می‌توان آن را در آزمایشگاه‌های پیشرفته به روش فتوسنتز ساخت. این عنصر در گروه IIIB و تناوب هفتم جدول تناوبی قرار گرفته‌است. عنصر فرمیم یک فلز واسطه (Transition Metals) رادیواکتیو، احتمالاً به رنگ سفید، نقره‌ای یا خاکستری (رنگ آن ناشناخته است) و از عناصر مصنوعی گروه اکتینیدها است. این فلز با عناصر اسکاندیم (Sc)، ایتریم (Y) و لانتان (La)، در گروه سه واسطه جدول تناوبی عناصر قرار دارد. فرمیم در واقع عنصری ترانس‌اورانیک (عدد اتمی بیشتری نسبت به اورانیوم دارد) است.

فرمیم، 100Fm
فرمیم
تلفظ‎/ˈfɜːrmiəm/‎ (FUR-mee-əm)
ظاهرنامعلوم, probably silvery, white or metallic gray
عدد جرمی257 (پایدارترین ایزوتوپ)
فرمیم در جدول تناوبی
Element 1: هیدروژن (H), Other non-metal
Element 2: هلیوم (He), Noble gas
Element 3: لیتیم (Li), Alkali metal
Element 4: برلیم (Be), Alkaline earth metal
Element 5: بور (B), Metalloid
Element 6: کربن (C), Other non-metal
Element 7: نیتروژن (N), Halogen
Element 8: اکسیژن (O), Halogen
Element 9: فلوئور (F), Halogen
Element 10: نئون (Ne), Noble gas
Element 11: سدیم (Na), Alkali metal
Element 12: منیزیم (Mg), Alkaline earth metal
Element 13: آلومینیم (Al), Other metal
Element 14: سیلسیم (Si), Metalloid
Element 15: فسفر (P), Other non-metal
Element 16: گوگرد (S), Other non-metal
Element 17: کلر (Cl), Halogen
Element 18: آرگون (Ar), Noble gas
Element 19: پتاسیم (K), Alkali metal
Element 20: کلسیم (Ca), Alkaline earth metal
Element 21: اسکاندیم (Sc), Transition metal
Element 22: تیتانیم (Ti), Transition metal
Element 23: وانادیم (V), Transition metal
Element 24: کروم (Cr), Transition metal
Element 25: منگنز (Mn), Transition metal
Element 26: آهن (Fe), Transition metal
Element 27: کبالت (Co), Transition metal
Element 28: نیکل (Ni), Transition metal
Element 29: مس (Cu), Transition metal
Element 30: روی (Zn), Other metal
Element 31: گالیم (Ga), Other metal
Element 32: ژرمانیم (Ge), Metalloid
Element 33: آرسنیک (As), Metalloid
Element 34: سلنیم (Se), Other non-metal
Element 35: برم (Br), Halogen
Element 36: کریپتون (Kr), Noble gas
Element 37: روبیدیم (Rb), Alkali metal
Element 38: استرانسیم (Sr), Alkaline earth metal
Element 39: ایتریم (Y), Transition metal
Element 40: زیرکونیم (Zr), Transition metal
Element 41: نیوبیم (Nb), Transition metal
Element 42: مولیبدن (Mo), Transition metal
Element 43: تکنسیم (Tc), Transition metal
Element 44: روتنیم (Ru), Transition metal
Element 45: رودیم (Rh), Transition metal
Element 46: پالادیم (Pd), Transition metal
Element 47: نقره (Ag), Transition metal
Element 48: کادمیم (Cd), Other metal
Element 49: ایندیم (In), Other metal
Element 50: قلع (Sn), Other metal
Element 51: آنتیموان (Sb), Metalloid
Element 52: تلوریم (Te), Metalloid
Element 53: ید (I), Halogen
Element 54: زنون (Xe), Noble gas
Element 55: سزیم (Cs), Alkali metal
Element 56: باریم (Ba), Alkaline earth metal
Element 57: لانتان (La), Lanthanoid
Element 58: سریم (Ce), Lanthanoid
Element 59: پرازئودیمیم (Pr), Lanthanoid
Element 60: نئودیمیم (Nd), Lanthanoid
Element 61: پرومتیم (Pm), Lanthanoid
Element 62: ساماریم (Sm), Lanthanoid
Element 63: اروپیم (Eu), Lanthanoid
Element 64: گادولینیم (Gd), Lanthanoid
Element 65: تربیم (Tb), Lanthanoid
Element 66: دیسپروزیم (Dy), Lanthanoid
Element 67: هولمیم (Ho), Lanthanoid
Element 68: اربیم (Er), Lanthanoid
Element 69: تولیم (Tm), Lanthanoid
Element 70: ایتربیم (Yb), Lanthanoid
Element 71: لوتتیم (Lu), Lanthanoid
Element 72: هافنیم (Hf), Transition metal
Element 73: تانتال (Ta), Transition metal
Element 74: تنگستن (W), Transition metal
Element 75: رنیم (Re), Transition metal
Element 76: اوسمیم (Os), Transition metal
Element 77: ایریدیم (Ir), Transition metal
Element 78: پلاتین (Pt), Transition metal
Element 79: طلا (Au), Transition metal
Element 80: جیوه (Hg), Other metal
Element 81: تالیم (Tl), Other metal
Element 82: سرب (Pb), Other metal
Element 83: بیسموت (Bi), Other metal
Element 84: پولونیم (Po), Other metal
Element 85: آستاتین (At), Metalloid
Element 86: رادون (Rn), Noble gas
Element 87: فرانسیم (Fr), Alkali metal
Element 88: رادیم (Ra), Alkaline earth metal
Element 89: آکتینیم (Ac), Actinoid
Element 90: توریم (Th), Actinoid
Element 91: پروتاکتینیم (Pa), Actinoid
Element 92: اورانیم (U), Actinoid
Element 93: نپتونیم (Np), Actinoid
Element 94: پلوتونیم (Pu), Actinoid
Element 95: امریسیم (Am), Actinoid
Element 96: کوریم (Cm), Actinoid
Element 97: برکلیم (Bk), Actinoid
Element 98: کالیفرنیم (Cf), Actinoid
Element 99: اینشتینیم (Es), Actinoid
Element 100: فرمیم (Fm), Actinoid
Element 101: مندلیفیم (Md), Actinoid
Element 102: نوبلیم (No), Actinoid
Element 103: لارنسیم (Lr), Actinoid
Element 104: رادرفوردیم (Rf), Transition metal
Element 105: دوبنیم (Db), Transition metal
Element 106: سیبورگیم (Sg), Transition metal
Element 107: بوهریم (Bh), Transition metal
Element 108: هاسیم (Hs), Transition metal
Element 109: مایتنریم (Mt)
Element 110: دارمشتادیم (Ds)
Element 111: رونتگنیم (Rg)
Element 112: کوپرنیسیم (Cn), Other metal
Element 113: نیهونیم (Nh)
Element 114: فلروویم (Fl)
Element 115: مسکوویم (Mc)
Element 116: لیورموریم (Lv)
Element 117: تنسین (Ts)
Element 118: اوگانسون (Og)
Er

Fm

(Upn)
اینشتینیمفرمیممندلیفیم
عدد اتمی (Z)100
گروهn/a
دورهدوره 7
بلوکبلوک-f
دسته Actinide
آرایش الکترونی[Rn] 5f12 7s2
2, 8, 18, 32, 30, 8, 2
ویژگی‌های فیزیکی
فاز در STPunknown phase
نقطه ذوب1800 K ​(1527 °C, ​2781 °F)
ویژگی‌های اتمی
عدد اکسایش+2, +3
الکترونگاتیویمقیاس پائولینگ: 1.3
انرژی یونش
  • 1st: 627 kJ/mol
شعاع کووالانسی pm
دیگر ویژگی ها
شماره ثبت سی‌ای‌اس7440-72-4
ایزوتوپ‌های فرمیم
ایزوتوپ فراوانی نیمه‌عمر (t۱/۲) حالت فروپاشی محصول
252Fm syn 25.39 h SF - -
α 7.153 248Cf
253Fm syn 3 d ε 0.333 253Es
α 7.197 249Cf
255Fm syn 20.07 h SF - -
α 7.241 251Cf
257Fm syn 100.5 d α 6.864 253Cf
SF - -
| منابع
آلیاژ فرمیم- ایتربیوم که برای اندازه گیری آنتالپی تبخیر فلز فرمیم استفاده می شود. محتوای فرمیم این آلیاژ فرمیم 4 × 10-5 درصد وزنی است.

تاریخچه

ویرایش

عنصر فرمیم نیز مانند عنصر اینشتینیم برای نخستین بار در سال ۱۹۵۲ میلادی، توسط آلبرت غیورسو (Albert Ghiorso) و همکارانش در دانشگاه کالیفرنیا برکلی و با همکاری آزمایشگاه‌های ملی آرگون (Argonne National Laboratory) و لوس آلاموس (Los Alamos National Laboratory)، در نتیجه آزمایش هسته‌ای آیوی مایک (Ivy Mike) در ایالات متحده آمریکا شناسایی و کشف شد. این عنصر به عنوان جزئی از بقایای رادیواکتیو (محصول فروپاشی اورانیوم در زباله‌های هسته‌ای) اولین بمب هیدروژنی در اقیانوس آرام کشف شده‌است. رادیوایزوتوپ تولید شده در حقیقت فرمیم ۲۵۵ با نیمه‌عمر ۲۰ ساعت بود. نام این عنصر به افتخار دانشمند برجسته فیزیک هسته‌ای یعنی انریکو فرمی (Enrico Fermi) روی آن گذاشته شده‌است. این اکتشاف به دلیل تنش‌های ناشی از جنگ سرد و به دستور ارتش ایالات متحده آمریکا، تا سال ۱۹۵۵ میلادی مخفی نگه داشته شد.

ویژگی‌ها

ویرایش