فهرست شهرستان‌های استان فارس

فهرست شهرستان‌های استان فارس شامل ۳۷ شهرستان در استان فارس است و این استان اولین استان ایران از لحاظ شمار شهرستان‌هاست.^[۱] نام پنج شهرستان شیراز، آباده، اصطهبانات، جهرم و لار در دومین قانون تقسیمات کشوری ایران در آبان ۱۳۱۶ به عنوان بخشی از استان جنوب به میان آمد.^[۲] دو ماه بعد در اصلاحیه این قانون اصطهبانات و جهرم از فهرست شهرستان‌ها خارج شدند و فقط سه شهرستان شیراز، آباده و لار به اضافهٔ فسا، در کنار بوشهر و بهبهان (هم‌اکنون خارج از استان قرار گرفته‌اند) شش شهرستان استان هفتم را تشکیل دادند.^[۳] سایر شهرستان‌ها در طول زمان از چهار شهرستان باقی‌مانده از شهرستان‌های اولیه (شیراز، آباده، لار و فسا) جدا شده و شکل گرفته‌اند.

شهرستان‌های فیروزآباد، جهرم و کازرون به ترتیب در ۱۳۲۲ و ۱۳۲۳ و ۱۳۲۵ پدید آمدند. تا انقلاب ۱۳۵۷ هفت شهرستان اصطهبانات، اقلید، داراب، سپیدان، مرودشت، ممسنی و نی‌ریز ایجاد شدند. سایر شهرستان‌ها به مرور از سال ۱۳۶۸ پدیدار شدند که جدیدترین آن‌ها جویم است که در اسفند ۱۴۰۰ بنیانگذاری شد.^[۴] در یک سدهٔ اخیر استان‌های بوشهر^[۵] و کهگیلویه و بویراحمد،^[۶] نیمهٔ غربی استان هرمزگان،^[۷] شهرستان‌های بهبهان و آغاجاری در استان خوزستان،^[۳] شهرستان‌های سمیرم و دهاقان در استان اصفهان^[۸] و شهرستان ابرکوه در استان یزد^[۹] از استان فارس جدا شده‌اند.

نام بیشتر شهرستان‌ها از نام بزرگ‌ترین شهرشان گرفته شده‌است، هرچند استثناهایی میان شهرستان‌های نوبنیادتر وجود دارد. برخی همانند قیر و کارزین، خرم‌بید و کوه‌چنار از ترکیب نام دو شهر یا منطقه و برخی نیز از نام قوم ساکن آن، همانند ممسنی و رستم، نام‌گذاری شده‌اند. شهرستان بختگان به نام دریاچه بختگان نامگذاری شده‌است و پاسارگاد نیز یادآور نام منطقه تاریخی پاسارگاد است. زرین‌دشت به دلیل حاصل‌خیز بودن و سپیدان نیز به دلیل داشتن زمستان‌های پربرف اینگونه نامیده شده‌است. دو شهرستان پس از به وجود آمدن تغییر نام دادند: اصطهبانات در ۱۳۵۳ به استهبان تغییر نام یافت^[۱۰] و نام لار نیز در ۱۳۸۰ به لارستان اصلاح شد.^[۱۱]

هر شهرستان به ۱ تا ۵ بخش تقسیم شده‌است و هر بخش ۱ تا ۶ دهستان دارد. در مجموع استان فارس ۹۶ بخش، ۲۲۰ دهستان، و ۱۲۰ شهر دارد و این استان نه تنها از نظر شمار شهرستان‌ها، بلکه از نظر شمار بخش‌ها، دهستان‌ها و شهرها در کشور اول است.^[۱] همهٔ شهرستان‌ها بخشی به نام مرکزی دارند که مرکز شهرستان در آن واقع است. هفت شهرستان آباده، جهرم، داراب، فسا، کازرون، لارستان و مرودشت فرمانداری ویژه دارند و از اختیارات گسترده‌تری نسبت به سایر شهرستان‌ها برخوردارند.^[۱۲]^[۱۳] شهرستان مرودشت با ۸ شهر، بیشترین نقاط شهری در استان را داراست. شیراز پرجمعیت‌ترین شهرستان استان است که به تنهایی بیش از یک‌سوم (۳۷ درصد) از جمعیت استان را در خود جای داده‌است. کم‌جمعیت‌ترین شهرستان استان، سرچهان است که فقط ۲۳٬۱۲۹ نفر جمعیت دارد. لارستان با مساحت ۱۰٬۸۰۹ کیلومتر مربع پهناورترین و کوه‌چنار با ۶۶۹ کیلومتر مربع کوچک‌ترین شهرستان‌های استان هستند. میانگین مساحت شهرستان در این استان ۳٬۳۱۴ کیلومتر مربع و میانگین جمعیت ۱۳۱٬۱۱۶ نفر است.

شهرستان‌ها

شهرستان	بخش‌ها	دهستان‌ها	شهرها (مرکز^†)	سال تأسیس	جداشده از	جمعیت (۱۳۹۵)^[۱۴]	مساحت (km²)^[۱۵]	تراکم جمعیت (بر km²)
آباده	مرکزی	ایزدخواست	آباده^† ایزدخواست سورمق	۱۳۱۶^[۳]	–	۱۰۳٬۷۲۵	۶٬۸۰۰	۱۵
		بیدک
		سورمق
	بهمن صغاد	بهمن	صغاد بهمن
	بهمن صغاد	خسروشیرین	صغاد بهمن
ارسنجان	مرکزی	خبریز	ارسنجان^†	۱۳۷۶^[۱۶]	مرودشت	۴۲٬۷۲۵	۱٬۴۵۲	۲۹
		شورآب
		علی‌آباد ملک
استهبان	مرکزی	ایج	استهبان^† ایج	۱۳۳۷^[۱۷]	فسا	۶۸٬۸۵۰	۱٬۹۹۰	۳۵
	رونیز	خیر	رونیز
	رونیز	رونیز	رونیز
اقلید	مرکزی	خنجشت	اقلید^†	۱۳۵۴^[۱۸]	آباده	۹۰٬۸۶۹	۵٬۹۱۶	۱۵
	مرکزی	شهرمیان	اقلید^†
	حسن‌آباد	احمدآباد	حسن‌آباد
		حسن‌آباد
		بکان
	سده	سده	سده دژکرد
		دژکرد
		آسپاس
اوز	مرکزی	اوز	اوز^†	۱۳۹۸^[۱۹]	لارستان	۴۰٬۷۳۱	۱٬۴۸۳	۲۷
	مرکزی	فیشور	اوز^†
	بیدشهر	بیدشهر	کوره
	بیدشهر	قلات	کوره
بختگان	مرکزی	آباده طشک	آباده طشک^†	۱۳۹۸^[۲۰]	نی‌ریز	۳۲٬۲۲۴	۳٬۴۰۷	۹
	مرکزی	بختگان	آباده طشک^†
	حنا	حنا	–
	حنا	چاه گز	–
بوانات	مرکزی	باغستان	بوانات^†	۱۳۷۴^[۲۱]	آباده	۲۷٬۲۸۹	۲٬۵۶۳	۱۱
	مرکزی	سیمکان	بوانات^†
	مزایجان	مزایجان	مزایجان
	مزایجان	سروستان	مزایجان
بیضا	مرکزی	کوشک هزار	بیضا^†	۱۳۹۸^[۲۲]	سپیدان	۳۹٬۸۸۳	۹۲۴	۴۳
	مرکزی	بیضا	بیضا^†
	بانش	بانش	–
	بانش	هفتخان	–
پاسارگاد	مرکزی	کمین	سعادت‌شهر^†	۱۳۸۴^[۲۳]	مرودشت	۳۰٬۱۱۸	۱٬۷۰۲	۱۸
	مرکزی	سرپنیران	سعادت‌شهر^†
	پاسارگاد	ابوالوردی	مادرسلیمان
	پاسارگاد	مادرسلیمان	مادرسلیمان
جویم	مرکزی	جویم	جویم^†	۱۴۰۰^[۴]	لارستان	۲۵٬۰۸۱	۱٬۸۷۴	۱۳
	مرکزی	چغان	جویم^†
	هرم	هرم	–
	هرم	کاریان	–
جهرم	مرکزی	جلگاه	جهرم^†	۱۳۲۳^[۲۴]	فسا	۱۸۶٬۲۶۹	۳٬۹۲۵	۴۷
	مرکزی	کوهک	جهرم^†
	سیمکان	پشت پر	دوزه
		پل به بالا
		پل به پایین
	کردیان	قطب‌آباد	قطب‌آباد
	کردیان	علویه	قطب‌آباد
خرامه	مرکزی	خیرآباد	خرامه^† خیرآباد معزآباد جابری	۱۳۸۹^[۲۵]	شیراز	۵۴٬۸۶۴	۱٬۵۳۶	۳۶
		کفدهک
		معزآباد
	کربال	دهقانان	سلطان‌شهر
	کربال	سفلی	سلطان‌شهر
خرم‌بید	مرکزی	خرمی	صفاشهر^†	۱۳۷۶^[۲۶]	آباده	۵۰٬۵۲۲	۲٬۷۱۶	۱۹
	مرکزی	قشلاق	صفاشهر^†
	مشهد مرغاب	شهیدآباد	قادرآباد
خفر	مرکزی	خفر	باب‌انار^†	۱۳۹۸^[۲۷]	جهرم	۴۲٬۲۶۳	۱٬۸۱۷	۲۳
		سفیدار
		علی‌آباد
		دهستان گل‌برنجی
	راهگان	راهگان	خاوران
	راهگان	راهگان شمالی	خاوران
خنج	مرکزی	تنگ نارک	خنج^†	۱۳۸۳^[۲۸]	لارستان	۴۱٬۳۵۹	۴٬۴۱۳	۹
	مرکزی	سیف‌آباد	خنج^†
	محمله	باغان	محمله
	محمله	محمله	محمله
داراب	مرکزی	بالش	داراب^†	۱۳۳۷^[۱۷]	فسا	۲۰۱٬۴۸۹	۶٬۵۹۲	۳۱
		بختاجرد
		نصروان
		هشیوار
	جنت	قلعه بیابان	جنت‌شهر
	جنت	قریه الخیر	جنت‌شهر
	رستاق	رستاق	رستاق
	رستاق	کوهستان	رستاق
	فورگ	آبشور	دوبرجی فدامی
	فورگ	فورگ	دوبرجی فدامی
	فسارود	پاسخن	پاسخن
	فسارود	فسارود	پاسخن
رستم	مرکزی	رستم دو	مصیری^†	۱۳۸۷^[۲۹]	ممسنی	۴۴٬۳۸۶	۱٬۰۶۳	۴۲
	مرکزی	رستم یک	مصیری^†
	سورنا	پشتکوه رستم	کوپن
	سورنا	رستم سه	کوپن
زرقان	مرکزی	بندامیر	زرقان^† لپوئی	۱۳۹۸^[۳۰]	شیراز	۵۶٬۱۰۴	۸۲۷	۶۸
	مرکزی	زرقان	زرقان^† لپوئی
	رحمت‌آباد	رحمت‌آباد	رحمت‌آباد
	رحمت‌آباد	امامزاده علی	رحمت‌آباد
زرین‌دشت	مرکزی	خسویه	حاجی‌آباد^† دبیران	۱۳۷۹^[۳۱]	داراب	۷۳٬۱۹۹	۴٬۶۰۳	۱۶
		دبیران
		زیرآب
	ایزدخواست	ایزدخواست شرقی	شهرپیر
	ایزدخواست	ایزدخواست غربی	شهرپیر
سپیدان	مرکزی	خفری	اردکان^†	۱۳۵۴^[۳۲]	شیراز	۵۱٬۱۶۶	۱٬۹۴۵	۲۶
		شش پیر
		کمهر
	همایجان	همایجان	هماشهر
	همایجان	سرناباد	هماشهر
سرچهان	مرکزی	حسامی	کره‌ای^† حسامی	۱۳۹۸^[۳۳]	بوانات	۲۳٬۱۲۹	۲٬۱۵۲	۱۱
	مرکزی	سرچهان	کره‌ای^† حسامی
	باغ صفا	ارژنگ	–
	باغ صفا	باغ صفا	–
	توجردی	توجردی	–
	توجردی	مروشکان	–
سروستان	مرکزی	سروستان	سروستان^†	۱۳۸۶^[۳۴]	شیراز	۳۸٬۱۱۴	۱٬۷۲۳	۲۲
	مرکزی	شوریجه	سروستان^†
	کوهنجان	کوهنجان	کوهنجان
	کوهنجان	مهارلو	کوهنجان
شیراز	مرکزی	بیدزرد	شیراز^† داریان صدرا	۱۳۱۶^[۳]	–	۱٬۸۱۲٬۸۹۷	۵٬۲۷۱	۳۴۴
		داریان
		دراک
		قره‌باغ
		کفترک
	ارژن	دشت ارژن	خانه زنیان
		قره‌چمن
		کوهمره سرخی
	سیاخ دارنگون	دارنگون	–
	سیاخ دارنگون	سیاخ	–
فراشبند	مرکزی	آویز	فراشبند^† نوجین	۱۳۸۱^[۳۵]	فیروزآباد	۴۵٬۴۵۹	۴٬۸۴۲	۹
	مرکزی	نوجین	فراشبند^† نوجین
	دهرم	دژگاه	دهرم
	دهرم	دهرم	دهرم
فسا	مرکزی	جنگل	فسا^†	۱۳۱۶^[۳]	–	۲۰۵٬۱۸۷	۴٬۱۹۴	۴۹
		صحرارود
		کوشک قاضی
	ششده و قره‌بلاغ	ششده	ششده قره‌بلاغ
	ششده و قره‌بلاغ	قره‌بلاغ	ششده قره‌بلاغ
	شیبکوه	فدشکویه	زاهدشهر میان‌شهر
	شیبکوه	میان‌ده	زاهدشهر میان‌شهر
	نوبندگان	نوبندگان	نوبندگان
فیروزآباد	مرکزی	احمدآباد	فیروزآباد^†	۱۳۲۲^[۳۶]	شیراز	۱۲۱٬۴۱۷	۳٬۵۳۱	۳۴
	مرکزی	جایدشت	فیروزآباد^†
	میمند	پرزیتون	میمند
		خواجه‌ای
		دادنجان
قیر و کارزین	مرکزی	فتح‌آباد	قیر^† امام‌شهر کارزین مبارک‌آباد	۱۳۸۰^[۳۷]	فیروزآباد	۷۱٬۲۰۳	۳٬۴۲۷	۲۱
		مبارک‌آباد
		هنگام
	افزر	افزر	افزر
	افزر	زاخرویه	افزر
کازرون	مرکزی	انارستان	کازرون^†	۱۳۲۵^[۳۸]	شیراز	۲۱۱٬۳۴۱	۳٬۴۱۱	۶۲
		بلیان
		دریس
		دشت برم
		شاپور
	جره و بالاده	جره	والاشهر
		دادین
		فامور
	خشت	امامزاده محمد	خشت
	خشت	بورکی	خشت
	کنارتخته و کمارج	کمارج	کنارتخته
	کنارتخته و کمارج	کنارتخته	کنارتخته
کوار	مرکزی	فرمشکان	کوار^† اکبرآباد مظفری	۱۳۸۹^[۳۹]	شیراز	۸۳٬۸۸۳	۱٬۰۶۵	۷۹
	مرکزی	کوار	کوار^† اکبرآباد مظفری
	طسوج	طسوج	طسوج
	طسوج	فتح‌آباد	طسوج
کوه‌چنار	مرکزی	چنارشاهیجان	قائمیه^†	۱۳۹۸^[۴۰]	کازرون	۵۴٬۸۷۶	۶۶۹	۸۲
	مرکزی	سمغان	قائمیه^†
	کوهمره	ابوالحیات	نودان
	کوهمره	کوهمره	نودان
گراش	مرکزی	خلیلی	گراش^†	۱۳۸۸^[۴۱]	لارستان	۵۳٬۹۰۷	۱٬۸۶۳	۲۹
	مرکزی	فداغ	گراش^†
	ارد	ارد	ارد
	ارد	سبزپوش	ارد
لارستان	مرکزی	حومه	لار^† خور دهکویه لطیفی	۱۳۱۶^[۳]	–	۱۴۸٬۱۰۸	۱۰٬۸۰۹	۱۴
		درز و سایبان
		دهکویه
	بنارویه	بنارویه	بنارویه
	بنارویه	ده فیش	بنارویه
	بیرم	بالاده	بیرم
	بیرم	بیرم	بیرم
	صحرای باغ	صحرای باغ	عمادشهر
	صحرای باغ	عمادده	عمادشهر
لامرد	مرکزی	حومه	لامرد^†	۱۳۶۸^[۴۲]	لارستان	۹۱٬۷۸۲	۳٬۸۷۰	۲۴
	مرکزی	سیگار	لامرد^†
	اشکنان	اشکنان	اشکنان اهل
	اشکنان	کال	اشکنان اهل
	چاه‌ورز	چاه‌ورز	چاه‌ورز
	چاه‌ورز	شیخ عامر	چاه‌ورز
	علامرودشت	علامرودشت	علامرودشت
	علامرودشت	کهنویه	علامرودشت
	خیرگو	خیرگو	خیرگو
	خیرگو	کمالی	خیرگو
مرودشت	مرکزی	رامجرد یک	مرودشت^† زنگی‌آباد فتح‌آباد	۱۳۵۴^[۱۸]	شیراز	۳۲۳٬۴۳۴	۳٬۶۳۷	۸۹
		رودبال
		کناره
		مجدآباد
		محمدآباد
		نقش رستم
	درودزن	ابرج	رامجرد
		درودزن
		رامجرد دو
	سیدان	خفرک علیا	سیدان فاروق
	سیدان	رحمت	سیدان فاروق
	کامفیروز	خرم مکان	کامفیروز
	کامفیروز	کامفیروز جنوبی	کامفیروز
	کامفیروز شمالی	کامفیروز شمالی	خانمین
	کامفیروز شمالی	گرمه	خانمین
ممسنی	مرکزی	بکش دو	نورآباد^† خومه‌زار	۱۳۴۰^[۴۳]	کازرون	۱۱۷٬۵۲۷	۵٬۵۹۸	۲۱
		بکش یک
		جاوید ماهوری
		فهلیان
	جوزار	پراشکفت	–
	جوزار	جوزار	–
	دشمن‌زیاری	دشمن‌زیاری	–
	دشمن‌زیاری	مشایخ	–
	ماهورمیلاتی	ماهور	بابامنیر
	ماهورمیلاتی	میشان	بابامنیر
مهر	مرکزی	ارودان	مهر^†	۱۳۸۰^[۳۷]	لامرد	۶۴٬۸۲۷	۱٬۷۳۸	۳۷
	مرکزی	مهر	مهر^†
	اسیر	اسیر	اسیر
	اسیر	دشت لاله	اسیر
	گله‌دار	فال	فال گله‌دار
	گله‌دار	گله‌دار	فال گله‌دار
	وراوی	خوزی	خوزی وراوی
	وراوی	وراوی	خوزی وراوی
نی‌ریز	مرکزی	رستاق	نی‌ریز^†	۱۳۳۷^[۱۷]	فسا	۸۱٬۰۶۷	۶٬۸۰۹	۱۲
	مرکزی	هرگان	نی‌ریز^†
	مشکان	دهچاه	مشکان
	مشکان	مشکان	مشکان
	قطرویه	ریزآب	قطرویه
	قطرویه	قطرویه	قطرویه
استان فارس	۹۷	۲۲۲	شیراز^† و ۱۱۹ شهر دیگر	۱۳۱۶	–	۴٬۸۵۱٬۲۷۴	۱۲۲٬۱۱۹	۴۰