صفحه اصلی   رده‌ها و موضوعات   درگاه‌ها و پروژه‌ها
ویرایش درگاه گیتاشناسی

A globus
گیتاشناسی یا جغرافیا یا زمین‌نگاری در حقیقت مطالعهٔ روابط بین جوامع متشکل انسانی و محیط زندگی آن‌هاست. به بیانی دیگر جغرافیا دانشی‌است که دربارهٔ سطح زمین و پدیده‌های طبیعی، آب‌وهوا، رستنی‌ها، خاک، فراورده‌ها و پراکندگی آن‌ها بر روی زمین و روابط آن‌ها با انسان گفتگو می‌کند. هر یک از موارد مورد بررسی این دانش رشتهٔ ویژه‌ای مانند زمین‌شناسی، هواشناسی،ستاره‌شناسی، مردم‌شناسی، و زیست‌شناسی را پدید آورده‌است. جغرافیا مطالعهٔ زمین و اراضی، سیما، جمعیت و پدیده‌هایش است. جغرافیای نوین نظم و انضباطی فراگیر است که در درجهٔ نخست به دنبال درک زمین و همهٔ پیچیدگی‌های انسان و طبیعت بوده‌است و تنها منحصر به چیزها و جایشان نیست، بلکه در مورد آنکه چگونه تغییر کرده و خواهند کرد نیز هست. جغرافیا به عنوان «پلی میان انسان و علوم فیزیکی»، به دو شاخهٔ اصلی «جغرافیای انسانی» و «جغرافیای فیزیکی» بخش شده‌است. ادامه...
ویرایش نوشتار برگزیده

ایالات متحده آمریکا کشوری در آمریکای شمالی، و به پایتختی شهر واشنگتن دی‌سی است. آمریکا سومین کشور پر جمعیت دنیا و سومین کشور پهناور جهان است، و از لحاظ نژادی و گوناگونی مردم، متنوع‌ترین کشور جهان شناخته می‌شود. آمریکا با تولید ناخالص داخلی بیش از ۱۳٬۰۰۰ میلیارد دلار در سال و ۱۹٪ قدرت خرید جهان، بزرگترین اقتصاد در میان کشورهای جهان را دارا است. نظام حکومتی آمریکا در چارچوب قانون اساسی، و بر اساس سیستم جمهوری فدرال بنیان نهاده شده‌است. این کشور در سال ۱۷۷۶ میلادی (۱۱۵۵ ه.خ.)، در پی اعلام استقلال و اتحاد ۱۳ مستعمرهٔ سابق بریتانیا شکل گرفت.

کشور آمریکا از شرق با اقیانوس اطلس، در غرب با اقیانوس آرام، از شمال با کشور کانادا، و از جنوب با مکزیک همسایه‌است. این کشور از راه پایگاه دریایی گوانتانامو نیز مرز مشترک اندکی با کوبا دارد. آمریکا همچنین از طریق آلاسکا با روسیه مرز آبی دارد. به علاوه، مجموعه‌ای از جزیره‌ها، ناحیه‌ها، و مناطق متعلق به آمریکا در سراسر جهان پراکنده‌اند.

ایالات متحده آمریکا پس از حضور در جنگ جهانی اول و جنگ جهانی دوم، قدرت اثرگذاری خود در جهان را گسترش داد. آمریکا به عضویت دائم شورای امنیت سازمان ملل در آمده‌است و از بنیانگذاران پیمان نظامی ناتو محسوب می‌شود. و پس از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد به عنوان یک ابرقدرت منحصر به فرد درآمد. شهروند ایالات متحدهٔ آمریکا را معمولاً «آمریکایی» می‌نامند.

ویرایش زندگی‌نامهٔ برگزیده
مارکو پولو بر اساس یک نقاشی قرن شانزدهم میلادی
مارکو پولو بر اساس یک نقاشی قرن شانزدهم میلادی

مارکو پولو تاجر و جهانگرد ونیزی بود.وی بین ۱۲۷۱ تا ۱۲۹۵ از اروپا به آسیا سفر کرد و ۱۷ سال در چین اقامت داشت.مارکو پولو به همراه پدرش، نیکول پولو و عمویش مافئو از اولین اروپاییانی بودند که از طریق جاده ابریشم به چین سفر کردند و به ملاقات قوبلای خان نوه چنگیز خان و اولین امپراتور چین از سلسله یوان رفتند. آنها در این سفر از سرزمین‌هایی همچون بیت المقدس و ایران و آسیای میانه بازدید کردند. شرح حال این سفرها در سفرنامه مارکو پولو نوشته شده‌است.

ویرایش سرزمین‌ها
جنوبگان
آفرو–اوراسیا
قاره‌های آمریکا
استرالیا
آفریقا
اوراسیا
آمریکای شمالی
اقیانوسیه
اروپا
آسیا
آمریکای جنوبی
ابرقاره:
گوندوانا • لوراسیا • پانگئا • رودینیا

آفریقا: مرکز آفریقا | شرق آفریقا | دریاچه‌های بزرگ آفریقا | گینه | شاخ آفریقا | آفریقای شمالی | مغرب عربی | مغرب عربی | ساحل | جنوب آفریقا | آفریقای سیاه | سودان | آفریقای غربی

آمریکا: کشورهای آندی | انگلیس و آمریکا | کارائیب | آمریکای مرکزی | دریاچه‌های بزرگ | دشت بزرگ | گویان | آمریکای لاتین | میانه آمریکا | آمریکای شمالی | شمال امریکا | پاتاگونیا | آمریکای جنوبی | مخروط جنوبی

اوراسیا: آناتولی | شبه جزیره عربستان | آسیا | بالکان | ناحیه بالتیک | بنلوکس | جزایر بریتانیا | قفقاز | آسیای میانه | اروپای مرکزی | آسیای شرقی | اروپای شرقی | سواحل هند | اروپا | خاور دور | شبه‌قاره هند | شام | مدیترانه | خاورمیانه | خاور نزدیک | شمال آسیا | اروپای شمالی | کشورهای شوروی | اسکاندیناوی | آسیای جنوب شرقی | اروپای جنوبی | جنوب غربی آسیا | اروپای غربی

اقیانوسیه: استرالزی | ملانزی | میکرونزی | پلی‌نزی | حاشیه اقیانوس آرام


سرزمین‌های قطبی: شمالگان | قطب جنوب
ویرایش نگارهٔ برگزیده
ویرایش گوناگون
موقعیت قاره آسیا در جهان
موقعیت قاره آسیا در جهان

آسیا کهنترین و پهناورترین قاره جهان است که مساحت آن ۳، ۴۳ میلیون کیلومتر مربع بوده و جمعیت این قاره حداقل ۳، ۳ میلیارد نفر است. بزرگ‌ترین و پرشمارترین کشورهای جهان در این قاره‌اند. آسیا به همراه اروپا خشکی بزرگ اوراسیا را می‌سازند. این قاره از شمال به اقیانوس منجمد شمالی، از جنوب به اقیانوس هند، از شرق به اقیانوس آرام و از غرب به دریای مدیترانه و بخش میانی روسیه مرزبندی شده‌است. آسیا با داشتن ۴ میلیارد نفر جمعیت و در برداشتن ۳۰٪ از مساحت کل زمین، بزرگ ترین و پر جمعیت ترین قاره ی زمین است.

ویرایش آیا می‌دانید…

آیا می‌دانید...

  • ۶۰ درصد از مردم جهان ساکن قارهٔ آسیا هستند؟
  • ... کشور ماکائو پرتراکم ترین کشور جهان است؟
  • ... یکی از رودهای کامبوج شش ماه سال از شمال به جنوب وشش ماه دیگر از جنوب به شمال جریان دارد؟
  • ... در سیبری هوا به حدی سرد است که بخار دهان انسان در هوا یخ می‌زند و به زمین می‌ریزد؟
  • ... اگر یخهای قطب جنوب آب شود، آب اقیانوس‌ها ۷۰ متر بالا می‌آید و یک چهارم خشکی‌ها زیر آب می‌رود؟
  • ... اندونزی چهارمین کشور پر جمعیت دنیا بعد از چین، هند و آمریکا می‌باشد؟
  • ... کوههای آلپ در سال حدود یک سانتیمتر بلند می‌شوند؟
  • ... مساحت سطح کره زمین ۵۱۵ میلیون کیلومتر مربع است و ایران فقط ۳۲/۰ ٪ از سطح زمین (حدود ۳۰۰/۱) را تشکیل می‌دهد؟
  • ... کویر لوت چهاردهمین کویر وسیع دنیا می‌باشد و مساحت آن به بیش از نود و پنج هزار کیلومتر مربع می‌رسد یعنی بیشتر از دو برابر مساحت کشور سوئیس؟
  • ... مغولستان بزرگترین کشور جهان است که به دریا و اقیانوس راه ندارد؟
  • ... ۸۵٪ گیاهان در اقیانوسها رشد می‌کنند؟
  • ... ۱،۲۶۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ لیتر آب بروی کره زمین وجود دارد که این مقدار در چرخه آب در گردش است؟
  • ... در شیلی منطقهٔ صحرایی وجود دارد که هزاران سال است در آن باران نباریده‌است؟
ویرایش نوشتارهای برگزیده
ویرایش سراسرنما
ویرایش رده‌ها
ویرایش درگاه‌های وابسته
ویرایش در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا