هرو (استان ساسانی)

یک استان ساسانی در محدوده تقریبی منطقه خراسان
(تغییرمسیر از هرو)

هَرِو (به انگلیسی:Harev) (همچنین هَرِی) یک استان ساسانی در منطقه خراسان است که با استان‌های کوشان‌ شهر در شرق، ابرشهر در غرب، مرو در شمال و سَکِستان در جنوب هم‌مرز بوده‌است.

هَرِو
استان شاهنشاهی ساسانی
حدود ۲۳۰ میلادی–۶۵۱ میلادی
Flag of Harev
درفش کاویانی

نقشه هرو و اطراف آن
مرکزهرو
تاریخچه
دوران تاریخیانتهای دوران باستان
• تأسیس
حدود ۲۳۰ میلادی
• پس از مرگ یزدگرد سوم، توسط نیزک ترخان (از فرمانروایان هپتالی) ضمیمه شد.
۶۵۱ میلادی
پیشین
پسین
شاهنشاهی کوشانی
هپتالیان
امروزه بخشی از افغانستان
 ایران
 ترکمنستان

ریشهٔ نام هرو در پارسی میانه (پارسی میانه: 𐭧𐭥𐭩𐭥 هرو، پارتی: 𐭇𐭓𐭉𐭅 Harēw، سغدی: Harēw) از نام پارسی باستان (𐏃𐎼𐎡𐎺 هارایوا) آمده‌است.

تاریخچه

ویرایش

از هرو نخستین بار در کتیبهٔ شاپور یکم در کعبهٔ زرتشت نام برده شده است. در زمان سلطنت وی، شهر پوشنگ در نزدیکی پایتخت هرو تأسیس شد [۱]، که نامی مشابه با استان خود داشت. امروزه این شهر، به نام هرات شناخته می‌شود. در حدود سال ۴۳۰ میلادی، ساکنان این منطقه بیشتر به سمت دین مسیحیت گرایش داشتند.[۲]

این استان نقش کلیدی در جنگ میان ساسانیان، خیونان و هپتالیان داشت که مردمی کوچ‌نشین بودند و در اواخر قرن چهارم میلادی در اطراف فرارود و تخارستان زندگی می‌کردند. در دوران سلطنت پیروز یکم (۴۵۹–۴۸۴ م) یک گروه از اشراف ارمنی در هرو توسط برادر ناتنی او ایزد گشنسپ سکنی داده شدند.[۳]

در سال۴۸۴ میلادی، پیروز یکم از ارتش هپتالی‌ها به سرکردگی خوش‌نواز شکست خورده و کشته‌ شد. پس از آن استان هرو، اشغال شده و در دست هپتالی‌ها باقی ماند تا این‌که قباد یکم(۴۸۸–۴۹۶ م. و ۴۹۸–۵۳۱ م) در ابتدای دومین سال سلطنتش این استان را باز پس گرفت.[۴] در زمان سلطنت پسرش خسرو یکم (۵۳۱–۵۷۹ م) این استان به صورت رسمی بخشی از خراسان شد.

در سال ۵۸۸ میلادی، در زمان سلطنت هرمز چهارم (حدود ۵۷۹–۵۹۰ م)، اسقف‌های نسطوری از هرو به پایتخت ساسانی تیسفون رفتند تا در سینود ایشویهب شرکت کنند.[۵] در همان سال، هرو در پی جنگ ساسانیان و ترک‌ها توسط حاکم گوک‌ترک‌ها باغا خاقان (با نام ساوه شاه / صبا در منابع ایرانی شناخته‌می‌شود) اشغال شد، اما بعداً وی توسط بهرام چوبین شکست خورده و کشته شد.[۵] پس از مرگ آخرین پادشاه ساسانی یزدگرد سوم (۶۳۲–۶۵۱ م) این استان توسط حاکم هپتالی بادغیس به نام نیزک ترخان ضمیمه شد و یک سال بعد، این استان را اعراب فتح کردند.[۶]

ضرب سکه

ویرایش

هرو به عنوان ضرابخانهٔ سکه فعالیت می‌کرد. چندین سکهٔ طلا و مس در پایتخت آن یافت شده‌است که به وضوح مربوط به دورهٔ ساسانیان است، اگرچه ساسانیان به‌طور معمول سکهٔ طلا ضرب نمی‌کردند اما هرو یک استثنا بود. سکه‌های طلا یک پرتره از حاکم را از یک طرف نشان می‌دهد، در حالی که یک آتشکده در طرف دیگر قرار دارد. برخی از نام‌های فرمانداران روی سکه‌ها شباهت نزدیکی با نام‌های ساسانیان هند دارد که نشان می‌دهد فرمانروایان ساسانی هند نیز، در بعضی مواقع بر هرو کنترل داشته‌اند.[۲]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش

برای مطالعهٔ بیشتر

ویرایش