هیئت دولتهای جمهوری اسلامی ایران
کابینهٔ ایران دارای نوزده وزارتخانه میباشد که از طریق معرفی رئیسجمهور به مجلس شورای اسلامی و رای اعتماد وزیر مورد نظر توسط نمایندگان مجلس، تشکیل میشود.
از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ تا کنون کابینههای زیر تشکیل شدهاند:
- دولت موقت به ریاست مهدی بازرگان (۱۵ بهمن ۱۳۵۷ – ۱۵ آبان ۱۳۵۸)
- دولت موقت شورای انقلاب به ریاست سید محمد بهشتی (۱۵ آبان ۱۳۵۸ – ۱۸ بهمن ۱۳۵۸) و ابوالحسن بنیصدر (۱۸ بهمن ۱۳۵۸ – ۲۰ مرداد ۱۳۵۹)
- دولت نخست به ریاست ابوالحسن بنیصدر و نخستوزیری محمدعلی رجایی (۲۰ مرداد ۱۳۵۹ –۱۴ مرداد ۱۳۶۰)
- دولت دوم به ریاست محمدعلی رجایی و نخستوزیری محمدجواد باهنر (۱۴ مرداد ۱۳۶۰ – ۱۱ شهریور ۱۳۶۰)
- دولت موقت به ریاست محمدرضا مهدوی کنی (۱۱ شهریور ۱۳۶۰ – ۷ آبان ۱۳۶۰)
- دولت سوم به ریاست سید علی خامنهای و نخستوزیری میرحسین موسوی (۷ آبان ۱۳۶۰ – ۲۱ مهر ۱۳۶۴)
- دولت چهارم به ریاست سید علی خامنهای و نخستوزیری میرحسین موسوی ( ۲۱ مهر ۱۳۶۴ – ۲۵ مرداد ۱۳۶۸)
- دولت پنجم به ریاست اکبر هاشمی رفسنجانی (۲۵ مرداد ۱۳۶۸ – ۱۲ مرداد ۱۳۷۲)
- دولت ششم به ریاست اکبر هاشمی رفسنجانی (۱۲ مرداد ۱۳۷۲ – ۱۲ مرداد ۱۳۷۶)
- دولت هفتم به ریاست سید محمد خاتمی (۱۲ مرداد ۱۳۷۶ – ۱۲ مرداد ۱۳۸۰)
- دولت هشتم به ریاست سید محمد خاتمی (۱۲ مرداد ۱۳۸۰ – ۱۲ مرداد ۱۳۸۴)
- دولت نهم به ریاست محمود احمدینژاد (۱۲ مرداد ۱۳۸۴ – ۱۲ مرداد ۱۳۸۸)
- دولت دهم به ریاست محمود احمدینژاد (۱۲ مرداد ۱۳۸۸ – ۱۲ مرداد ۱۳۹۲)
- دولت یازدهم به ریاست حسن روحانی (۱۲ مرداد ۱۳۹۲ – ۱۲ مرداد ۱۳۹۶)
- دولت دوازدهم به ریاست حسن روحانی (۱۲ مرداد ۱۳۹۶ – ۱۲ مرداد ۱۴۰۰)
- دولت سیزدهم به ریاست سید ابراهیم رئیسی (۱۲ مرداد ۱۴۰۰ – ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳) و محمد مخبر (سرپرست) (۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ – ۷ مرداد ۱۴۰۳)
- دولت چهاردهم به ریاست مسعود پزشکیان (۷ مرداد ۱۴۰۳ – اکنون)
دولت موقت بازرگان و شورای انقلاب
ویرایشکابینه دولت موقت مهدی بازرگان با پیشنهاد نامبرده و تأیید روحالله خمینی تشکیل شد. پس از استعفای مهدی بازرگان، کابینه شورای انقلاب به ریاست سید محمد بهشتی، از آبان ۱۳۵۸ تا بهمن ۱۳۵۸ و سپس به ریاست ابوالحسن بنیصدر، از بهمن ۱۳۵۸ تا مرداد ۱۳۵۹ تشکیل شد.
دولت رجایی و باهنر
ویرایشبا آغاز ریاست جمهوری ابوالحسن بنی صدر، وی محمد علی رجایی را به عنوان نخستوزیر منصوب کرد. کابینه رجایی اولین کابینه رسمی ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی ایران بود. پس از برکناری ابوالحسن بنی صدر، و پیروزی محمد علی رجایی در انتخابات وی محمد جواد باهنر را به عنوان نخستوزیر منصوب نمود. کابینه باهنر که ۲۸ روز بیشتر دوام نیاورد، دومین و کوتاهترین کابینه رسمی ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی ایران بود.
دولت موقت مهدوی کنی
ویرایشپس از ترور محمد علی رجایی و محمد جواد باهنر، با حکم روحالله خمینی، محمدرضا مهدوی کنی به عنوان نخستوزیر دولت موقت با مشورت عباس لطفیان سرگزی (از مشاوران رجایی و باهنر) مسئول تشکیل کابینه شد.
دولت اول و دوم خامنهای
ویرایشسومین رئیسجمهور ایران، سید علی خامنهای بود که میرحسین موسوی را به عنوان نخستوزیر به مجلس معرفی کرد. موسوی نیز به سرعت کابینه دولت سوم جمهوری اسلامی را تشکیل داد. در انتخابات دولت چهارم نیز سید علی خامنهای پیروز شد و بار دیگر، میرحسین موسوی را به عنوان نخستوزیر به مجلس معرفی نمود و موسوی نیز کابینه دولت چهارم را تشکیل داد.
دولت اول و دوم هاشمی رفسنجانی
ویرایشچهارمین رئیسجمهور ایران اکبر هاشمی رفسنجانی بود. وقتی هاشمی به ریاست جمهوری رسید به دنبال بازنگری قانون اساسی، پست نخستوزیر حذف شده و رئیسجمهور مسئول تشکیل کابینه شد.
دولت اول و دوم خاتمی
ویرایشپنجمین رئیسجمهور ایران سید محمد خاتمی بود، به دلیل گرایش سیاسی خاتمی و گفتمان پیروز در انتخابات، دولت هفتم و هشتم، دولت اصلاحات نام گرفت.
دولت اول و دوم احمدینژاد
ویرایشششمین رئیسجمهور ایران محمود احمدینژاد بود. کابینه اول و دوم احمدینژاد بیشترین عزل و نصبها را در تاریخ دولتهای ایران به خود دید. با آغاز کار دولت دهم، محمود احمدینژاد برای نخستین بار در تاریخ جمهوری اسلامی ایران ۳ زن را برای تصدی مقام وزارت به مجلس معرفی کرد که فقط یکی از آنها (وزیر بهداشت) موفق به اخذ رای اعتماد شد. بررسی رأی اعتماد وزیران پیشنهادی کابینهٔ دوم وی، از روز یکشنبه ۸ شهریور ۱۳۸۸ در مجلس آغاز شد. مجلس با دادن رای اعتماد به ۱۵ وزیر و عدم رای اعتماد به ۳ وزیر رسماً کار خود را آغاز کرد.
دولت اول و دوم روحانی
ویرایشهفتمین رئیسجمهور ایران حسن روحانی بود. با آغاز کار دولت یازدهم، روحانی بلافاصله در مراسم تحلیف وزیران پیشنهادی را به مجلس معرفی کرد و مجلس به ۱۵ وزیر رأی اعتماد و به ۳ وزیر رأی عدم اعتماد داد. روحانی سپس سرپرست وزارتخانههای بی وزیر را مشخص کرد و سایر اعضای کابینه را نیز منصوب نمود.
دولت رئیسی
ویرایشهشتمین رئیسجمهور ایران سید ابراهیم رئیسی بود. با آغاز کار دولت سیزدهم، رئیسی، یک هفته پس از مراسم تحلیف، وزیران پیشنهادی را به مجلس معرفی کرد و مجلس، به ۱۸ وزیر رأی اعتماد داد و تنها حسین باغگلی، وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش، نتوانست رأی اعتماد بگیرد. پس از سانحه بهوجود آمده برای ابراهیم رئیسی، تا پایان دولت سیزدهم محمد مخبر سرپرست ریاست جمهوری بود.
دولت پزشکیان
ویرایشنهمین رئیسجمهور ایران مسعود پزشکیان است. با آغاز کار دولت چهاردهم، پزشکیان ظرف دو هفته پس از مراسم تحلیف، باید وزیران پیشنهادی را به مجلس معرفی کند.
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ رأی اعتماد مجلسیها به ده کابینه پیشین (تابناک)
- ↑ نجفی در زمان مجلس سوم استیضاح ولی در مقام خود ابقا شد
- ↑ وزیر تبلیغات و جهانگردی
- ↑ خاتمی در زمان مجلس چهارم استعفا داد و علی لاریجانی جای وی را گرفت
- ↑ منحل و در وزارت صنایع و معادن ادغام شد
- ↑ فاضل در زمان مجلس سوم استیضاح و از کار برکنار شد
- ↑ در سال ۱۳۸۲ نام وزارت پست و تلگراف و تلفن به "وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات" توسط مجلس شورای اسلامی تغییر یافت
- ↑ عارف شهریور ۱۳۷۶ تا خرداد ۱۳۷۹
- ↑ از دی ۱۳۷۹ تا شهریور ۱۳۸۴
- ↑ تغییر نام به "وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات"
- ↑ در وزارتخانههای ۱ـ وزارت کار و امور اجتماعی و ۲ـ وزارت رفاه و تأمین اجتماعی، ادغام شد
- ↑ از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۹
- ↑ با وزارت کشاورزی ادغام شد
- ↑ احدی استعفا داد
- ↑ در سال ۱۳۹۰ «وزارت راه و ترابری» در «وزارت مسکن و شهرسازی» ادغام شد و «وزارت راه و شهرسازی» نام گرفت
- ↑ ایجاد «وزارت راه و شهرسازی»
- ↑ وزارت رفاه و تأمین اجتماعی در سال ۱۳۸۳ و پس از تصویب قانون نظام جامع تأمین اجتماعی در مجلس ششم تشکیل شد
- ↑ کاظمی توسط احمدینژاد در مهر ۱۳۸۵ برکنار شد
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ در سال ۱۳۹۰ از ادغام سه وزارتخانه ۱ـ تعاون ۲ـ کار و امور اجتماعی و ۳ـ رفاه و تأمین اجتماعی، وزارتخانه «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» تشکیل گردید
- ↑ «وزارت صنایع و معادن» در سال ۱۳۶۰ به دو وزارتخانه «وزارت صنایع» و «وزارت معادن و فلزات» تبدیل شد و سپس مجدداً در سال ۱۳۷۹ پس از ادغام دو وزارتخانه اخیر به همان «وزارت صنایع و معادن» برگشت. این وزارت خانه در سال ۱۳۹۰ در پی ادغام با «وزارت بازرگانی» به «وزارت صنعت، معدن و تجارت» تبدیل گشت
- ↑ تشکیل «وزارت صنایع»
- ↑ ادغام «وزارت صنایع» و «وزارت معادن و فلزات» و تشکیل «وزارت صنایع و معادن»
- ↑ ایجاد «وزارت وزارت صنعت، معدن و تجارت»
- ↑ وزارت صنایع سنگین در سال ۱۳۶۱ از وزارت صنایع جدا شد
- ↑ سال ۱۳۷۳ وزارت صنایع سنگین در درون وزارت صنایع ادغام شد
- ↑ از سال ۱۳۷۹ به «وزارت علوم، تحقیقات وفناوری» تغییر نام داده شد
- ↑ تغییر نام به "وزارت علوم، تحقیقات وفناوری"
- ↑ ایجاد «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی»
- ↑ تا سال ۱۳۷۹ «وزارت کشاورزی» نام داشت که در این سال با «وزارت جهاد سازندگی» ادغام شد و «وزارت جهاد کشاورزی» نام گرفت
- ↑ ایجاد «وزارت جهاد کشاورزی»
- ↑ در سال ۱۳۹۰ با وزارت راه و ترابری ادغام و به وزارت راه و شهرسازی تغییر یافت
- ↑ این وزارت در سال ۱۳۶۰ از «وزارت صنایع و معادن» جدا شد و مجدداً در سال ۱۳۷۹ در همان وزارت مبدأ، ادغام شد
- ↑ در سال ۱۳۷۹ در «وزارت صنایع» ادغام شد و «وزارت صنایع و معادن» نام گرفت
- ↑ سال ۱۳۹۸ سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به وزارتخانه تبدیل شد
- ↑ تشکیل وزارت ورزش و جوانان تصویب شد