محمد حقیقت

هنرمند و کارگردان ایرانی

محمّد حقیقت (زاده ۱۳۳۱ در اصفهان) کارگردان، روزنامه‌نگار و منتقد سینما اهل ایران است.[۱] او اکنون در فرانسه اقامت دارد.[۲][۳][۴][۵][۶]

محمّد حقیقت
زادهٔ۱۳۳۱ (۱۹۵۲)
ملیتایرانی
دیگر نام‌هاممد حقیقت
پیشهکارگردان و منتقد سینما
سال‌های فعالیت۱۳۴۷ تا کنون

زندگی

ویرایش

محمد حقیقت متولد اصفهان است دبستان و دبیرستانش را در همان شهر مادری گذرانده است. در همان سال‌های دبیرستان شیفته سینما می‌شود. وی از سال ۱۹۷۷ در پاریس مستقر شد.[۷]

در پاریس با نشریات مهمی از جمله پوزیتیف،[۸] کایه دو سینما و لو موند همکاری کرده است. کتاب «تاریخ سینمای ایران ۱۹۰۰–۱۹۹۹» را به زبان فرانسه در همین دوران نوشته، که توسط انتشارات مرکز فرهنگی ژرژ پمپیدو در سال ۱۹۹۹ به چاپ رسید.[۲] این اولین کتابی است که در مورد صد سال سینمای ایران به یک زبان خارجی نوشته شده است. برای اولین بار فستیوال فیلم‌های ایرانی را به‌طور سالانه در فرانسه پایه‌گذاری کرده و از ۱۹۸۳ تا ۲۰۰۰ ادامه داد. در این فستیوال ۱۷ ساله بیش از حدود ۱۹۰ فیلم ایرانی به نمایش درآمد. فیلم‌هایی که بعضی هرگز در ایران مجال اکران نیافت و بعضی هم اولین تجربه اکران شان در پاریس بود.[۹] وی از دهه شصت به عنوان گزارشگر و منتقد با ماهنامه سینمایی فیلم همکاری داشته است.

فیلم‌سازی

ویرایش

وی فیلم‌سازی را با ساختن فیلم‌های کوتاه ۸ میلی‌متری در اصفهان و ازسال ۱۹۶۹ آغاز کرده بود.[۱۰] از سال ۱۹۷۷ در پاریس مستقر شد. در پاریس، در سال ۱۹۸۰ دستیار سهراب شهید ثالث در فیلم «تعطیلات طولانی لوته آیسنر» شد.[۱۱] سپس فیلم بلند «حالت بحرانی» را در پاریس به زبان فرانسه ساخت که حالت تز پایان تحصیلی اش هم بود.[۱۲] این فیلم در مسابقه جشنواره لوکارنو سوئیس در ۱۹۸۴ به نمایش درآمد و یک سال بعد در جشنواره بین‌المللی بروکسل هم انتخاب شد. در سال ۲۰۰۳ فیلم بلند دو فرشته[۶] را در ایران با بازی گلشیفته فراهانی و استاد حسن ناهید ساخت که در بخش «هفته بین‌المللی منتقدان کن» همان سال پذیرفته شد و در ۱۹ جشنواره دیگر جهانی نشان داده شد. این فیلم محصول مشترک فرانسه و ایران است که توسط کمپانی وایلد بانچ، به ۱۶ کشور فروخته شده است.[۹]

روزنامه‌نگاری

ویرایش

محمد حقیقت از منتقدان قدیمی سینماست و با گزارش‌های سالانه از جشنواره فیلم کن یا دیگر جشنواره‌های سینمایی جهان در نشریات سینمایی ایران شناخته می‌شود. او سینما را با روزنامه‌نگاری و گزارش‌نویسی از فیلم‌های روی پرده در روزنامهٔ مطرح آن روزهای شهر اصفهان با نام «اصفهان» آغاز کرده است. گزارشی از تولید یکی از فیلم‌های «پیر پائولو پازولینی» کارگردان شهیر سینمای ایتالیا پایش را به روزنامه‌های پایتخت باز کرد.

او در خصوص گزارش تولید فیلم پازولینی گفته است: ««پازولینی» برای ساخت فیلم هزار و یک شب به اصفهان آمد. من از طریق دوستانم متوجه شدم، به محل فیلمبرداری در عالی‌قاپو رفتم. محل را بسته بودند و اجازه ورود به کسی نمی‌دادند اما من چون مسئولان آنجا را می‌شناختم قاچاقی وارد شدم هم با دوربین ۸ میلی‌متری فیلم گرفتم و هم گزارش نوشتم و عکس گرفتم و برای مهم‌ترین هفته‌نامه سینمایی آن زمان به نام مجله فیلم و هنر فرستادم. آن‌ها هم خوششان آمد و منتشر کردند و به گفته خودشان این اولین گزارشی بود که از فیلم پازولینی در دنیا منتشر شده بود چون ورود روزنامه‌نگاران به صحنه فیلمبرداری ممنوع بود و این برای دست‌اندرکاران مجله جالب بود چون برعکس من آن‌ها می‌دانستند که هیچ گزارشی تا آن روز در هیچ نشریه از این فیلم منتشر نشده است.»[۱]

بعدها تحقیقاتش در مورد نحوه پیداش سینما در ایران، در یک هفته‌نامه منتشر شد. او هم‌اکنون در ماهنامه سینمایی فیلم، روزنامه سینمایی بانی فیلم به زبان فارسی و در نشریات پوزیتیف، کایه دو سینما[۱۳] و لو موند[۱۴] به زبان فرانسه می‌نویسد.[۹]

همکاری با جشنواره کن

ویرایش

محمد حقیقت از سال ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۵ با بخش رسمی جشنواره کن به عنوان هیئت انتخاب برای فیلم‌های ایرانی همکاری داشت.[۱۲]

کارگردان

ویرایش

فیلم‌نامه

ویرایش

دستیار کارگردان

ویرایش
  • تعطیلات طولانی لوته آیسنر

فیلم کوتاه و مستند

ویرایش
  • توما، ۱۲ ساله، مجنون سینما[۱۵]

جوایز و نامزدی‌ها

ویرایش
جایزه تاریخ مراسم دسته‌بندی دریافت‌کننده(ها) نتیجه توضیحات منبع
جشنواره بین‌المللی فیلم سائو پائولو ۲۰۰۴ بهترین فیلم بلند نامزدشده [۱۹]

پیوند به بیرون

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «راه دیگر- دفتر کودکی | سینمای کودک؛ اسم رمز سینمای ایران در غرب». web.archive.org. ۲۰۱۳-۱۱-۲۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «روزنامه اعتماد (1403/03/13): محمد حقیقت: سینمای ایران با کنترل و سانسور نمی‌تواند خلاق باشد!». مگ ایران. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  3. «نگاهی به بیلان جشنواره کن تا نیمه‌راه • گفتگو با محمد حقیقت – DW – ۱۳۹۷/۲/۲۴». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  4. «رزومه محمد حقیقت». سون آرت پدیا، دایرةالمعارف فیلم‌ها. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۴.
  5. Magazine، UniversalCinema (۲۰۲۰-۰۶-۰۸). «Interview With Mamad Haghighat - Reflections On Modern Iranian Cinema (Part 1)». Universal Cinema (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ "Mamad Haghighat, un regard persan" (به فرانسوی). 2003-11-22. Retrieved 2024-06-02.
  7. Life، Kayhan (۲۰۲۳-۱۱-۱۵). «Iranian Filmmakers, Actresses Defy Regime In Aftermath of Protests». KAYHAN LIFE (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  8. «یادداشت محمد حقیقت در مجله «پزیتیف» / ایران، به‌سوی سینمای اورژانسی | پایگاه خبری تحلیلی سینما سینما». cinemacinema.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ «سینمای کودک؛ اسم رمز سینمای ایران در غرب». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۱ اکتبر ۲۰۱۳.
  10. نیوز، بانگ (۲۰۲۴-۰۱-۳۱). «محمد حقیقت: دیوونه سینما». نشریه ادبی بانگ. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  11. ««توما» همان حسن دارابی است - فیلمی از محمد حقیقت». رادیو زمانه. ۲۰۱۶-۱۰-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ ۱۲٫۳ «سینمای ایران با کنترل و سانسور نمی‌تواند خلاق باشد!». روزنامه اعتماد. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  13. «Mai 2018 - n°744». Cahiers du Cinéma (به فرانسوی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  14. «Articles pour "Mamad Haghighat"». Le Monde.fr (به فرانسوی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  15. "Moi, Thomas, 12 ans, cinéfou | Festival International de Films de Fribourg". www.fiff.ch (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-02.
  16. mr.davoudi (۲۰۲۴-۰۱-۰۶). «انتشار کتاب «رازها و دروغ‌ها در جشنواره کن» نوشته محمد حقیقت». بانی فیلم. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  17. جشنواره کن چطور به سکوی پرشی برای فیلمسازان ایرانی بدل شد؟ گفتگو با محمد حقیقت, 2024-05-25, retrieved 2024-06-02
  18. «کتاب «رازها و دروغ‌ها» منتشر شد/ ناگفته‌هایی دربارهٔ جشنواره کن | پایگاه خبری تحلیلی سینما سینما». cinemacinema.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.
  19. «São Paulo International Film Festival (2004)». IMDb. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۰۲.