استازولامید (به نام تجاری Diamox) یک دیورتیک و از مشتقات سولفونامیدها می‌باشند.

استازولامید
Skeletal formula of acetazolamide
Ball-and-stick model of the acetazolamide molecule
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریDiamox, Diacarb, others
AHFS/Drugs.commonograph
رده‌بندی داروهای
بارداری
روش مصرف داروby mouth or intravenous
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
داده‌های فارماکوکینتیک
پیوند پروتئینی70–90%[۱]
متابولیسمNone[۱]
نیمه‌عمر حذف2–4 hours[۱]
دفعUrine (90%)[۱]
شناسه‌ها
  • N-(5-Sulfamoyl-1,3,4-thiadiazol-2-yl)acetamide
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
IUPHAR/BPS
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
لیگاند بانک داده پروتئین
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.000.400 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC4H6N4O3S۲
جرم مولی۲۲۲٫۲۴ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
نقطه ذوب۲۵۸ تا[ابزار تبدیل: یکای ناشناخته]
  • NS(=O)(=O)c1nnc(s1)NC(=O)C
  • InChI=1S/C4H6N4O3S2/c1-2(9)6-3-7-8-4(12-3)13(5,10)11/h1H3,(H2,5,10,11)(H,۶٬۷,۹) ✔Y
  • Key:BZKPWHYZMXOIDC-UHFFFAOYSA-N ✔Y
  (صحت‌سنجی)

استفاده استازولامید در ارتفاع در مسابقات ورزشی دوپینگ حتمی خواهد بود در حال حاضر، WADA به خاطر تأثیر مدّر بودن، آن را در دسته داروهای پوشاننده قرار داده و آن را ممنوع اعلام کرده‌است.

موارد مصرف

ویرایش

قبلاً در درمان افزایش فشارخون نیز استفاده می‌شد ولی اکنون بیشتر در درمان گلوکوم، قلیایی کردن ادرار برای جلوگیری از رسوب سیستئین و اسید اوریک، تشنج میوکلونیک و پیشگیری و درمان بیماری صعود سریع به ارتفاعات مصرف می‌شود.استازولامید=دیورتیک مناسب برای سعود سریع به ارتفاعات(مهیم)

موارد منع مصرف

ویرایش

استازولامید در صورت حساسیت مفرط به دارو، هیپوناترمی یا هیپوکالمی، اختلالات کلیوی یا کبدی، نارسایی غده آدرنال و اسیدوز هیپرکلرمیک منع مصرف کامل دارد.

در افراد دیابتی، و افراد مبتلا به COPD , آمفیزم نیز مصرف استازولامید باید با احتیاط همراه باشد

نحوهٔ اثر

ویرایش

استازولامید مهارکننده آنزیم کربنیک آنهیدراز است؛ بنابراین در کلیه موجب دفع بی کربنات (پیشگیری از آلکالوز متابولیک)، افزایش ادرار و افزایش جبرانی تنفس برای پیشگیری از اسیدوز متابولیک می‌شود.

عوارض جانبی

ویرایش

افزایش حجم ادرار (دیورز)، کرختی، مور مور شدن و تغییر حسی (پارستزی) به خصوص در دستها و پاها و نواحی تحت فشار، خواب آلودگی، هیپرآمونمی، مصرف نوشیدنی‌های کربن‌دار ممکن است بی‌مزه به نظر برسد، تهوع، عدم تعادل الکترولیتی

اشکال دارویی

ویرایش

قرص، آمپول

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ "Diamox Sequels (acetazolamide) dosing, indications, interactions, adverse effects, and more". Medscape Reference. WebMD. Archived from the original on 13 April 2014. Retrieved 10 April 2014.