آرشاک قوکاسیان

صداپیشه و دوبلور ایرانی (۱۳۲۳–۱۴۰۳)

آرشاک قوکاسیان (۶ مهر ۱۳۲۳ – ۶ آبان ۱۴۰۳) صداپیشه و دوبلور ایرانی ارمنی‌تبار بود. او صداپیشهٔ بسیاری از شخصیت‌های جوان در فیلم‌های سینمائی و سریال‌های ایرانی و خارجی بود. دوران اوج صداپیشگی آرشاک قوکاسیان به سال‌های ۱۳۳۹ تا ۱۳۵۶ بازمی‌گردد. از مشهورترین کارهای او می‌توان صداپیشگی به جای شخصیت عمار در فیلم سینمائی محمد رسول‌الله و نیز شخصیت سعید با بازی سعید کنگرانی[۳] را در سریال دایی جان ناپلئون مثال زد. عطاءالله کاملی معصومیت و نجابت را ویژگی صدای او می‌داند.[۴][۵]

آرشاک قوکاسیان
آرشاک قوکاسیان در مراسم بزرگداشت خود، ۱۷ بهمن ۱۳۸۸
زادهٔ۶ مهر ۱۳۲۳
۲۷ سپتامبر ۱۹۴۴
درگذشت۶ آبان ۱۴۰۳
۲۷ اکتبر ۲۰۲۴ (۸۰ سال)
علت مرگبیماری آلزایمر
ملیتارمنی‌تبار ایرانی
شهروندیایران و کانادا
پیشهجواهرسازی[۲]
صداپیشگی

زندگی

ویرایش

آرشاک قوکاسیان در سال ۱۳۲۳ در یک خانوادهٔ ارمنی به دنیا آمد. پدرش به کار طلاسازی اشتغال داشت و او نیز در نوجوانی این حرفه را از پدرش آموخت. آرشاک کار حرفه‌ای دوبله را از سال ۱۳۴۲ شروع کرد،[۳] وی ورود خود به دنیای دوبله و موفقیت خود را در این حرفه مدیون مدیران دوبلاژی چون هوشنگ لطیف‌پور، سعید شرافت و احمد رسول‌زاده می‌داند.

بر اساس آنچه که خود او گفته، [نیازمند منبع] وی قبل از انقلاب ۱۳۵۷ فعالیت خود را تا سال ۱۳۵۴ ادامه داده است، هرچند که صدای او در برخی نقش‌ها در سال‌های بعد نیز شنیده می‌شود، مثلاً به جای سعید کنگرانی در فیلم سینمائی در امتداد شب (ساخته پرویز صیاد) محصول سال ۱۳۵۶. یکی دیگر از نمونه کارهای آرشاک، دوبله او در نقش عمار در فیلم سینمایی محمد رسول‌الله بود، که پس از اکران در سینماها از تلویزیون ایران نیز پخش شد. وی همچنین دوبلور شخصیت اصلی سریال تلویزیونی دارا و ندار بود.[۳]

وی در سال ۱۳۶۱ به کانادا رفت و تا سال ۱۳۸۸ در سکوت محض در آن کشور اقامت داشت و درحرفهٔ طلاسازی فعالیت می‌کرد.[۶][۷]

بازگشت به ایران

ویرایش

در اسفند ۱۳۸۸ امیرهوشنگ زند مدیر دوبلاژ فیلم هوش مصنوعی ساخته استیون اسپیلبرگ با اعلام بازگشت آرشاک قوکاسیان به ایران از ادامه فعالیت‌های او در عرصه دوبله خبر داد. در این فیلم او به جای سَـم روباردز گویندگی کرد. برخلاف نقش‌هایی که آرشاک پیش از این می‌گفت، نقش او درهوش مصنوعی حدود ۴۰ سال سن داشت.[۸][۹]

بزرگداشت

ویرایش
 

آیین بزرگداشت آرشاک قوکاسیان و رونمایی از مستند قصهٔ آرشاک به تهیه‌کنندگی و کارگردانی ابوالفضل توکلی شامگاه یکشنبه ۶ مهر ۱۳۹۹ در سالروز تولد او برگزار شد.[۱۰]

درگذشت

ویرایش

وی که در سال‌های آخر عمر به بیماری آلزایمر مبتلا شده بود، سرانجام در روز یکشنبه ۶ آبان ۱۴۰۳ در کانادا درگذشت.[۱۱]

برخی از کارها

ویرایش
صدای آرشاک به جای سعید کنگرانی در نقش سعید در سریال دایی جان ناپلئون

برخی از به یاد ماندنی‌ترین کارهای او عبارتند از:

آرشاک قوکاسیان در فیلم ندارها ساختهٔ محمدرضا عرب در صحنهٔ کوتاهی ایفای نقش کرده است.

منابع

ویرایش
  1. «صدای سیعد کنگرانی در «در امتداد شب» درگذشت + ویدیو».
  2. "Arshak Jewellery | Toronto | Canada | Art Catalog". www.artcatalog.biz (به انگلیسی). Retrieved 2021-01-28.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ غضنفری، نوید (اسفند ۱۳۸۴). «فرهنگ گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم ایران». ماهنامهٔ سینمایی فیلم. ص. ۳۲۴.
  4. «زندگینامه: آرشاک قوکاسیان (۱۳۲۳-)». همشهری آنلاین. ۲۰۲۰-۰۹-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  5. «باب الرضا (ع) -حرم امام رضا (ع)- پرتال جامع آستان قدس رضوی». www.razavi.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  6. «مراسم تجلیل از گویندگان فیلم محمد رسول‌الله در خانه هنرمندان ایران». ایرنا. ۲۰۱۴-۰۸-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  7. «زندگینامه: آرشاک قوکاسیان (۱۳۲۳-)». همشهری آنلاین. ۲۰۲۰-۰۹-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  8. «صدای آرشاک قوکاسیان در «هوش مصنوعی» پس از 26 سال». خبرآنلاین. ۲۰۱۰-۰۳-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  9. «پس از 26 سال آرشاک قوکاسیان گویندگی کرد». ایسنا. ۲۰۱۰-۰۳-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  10. «تجلیل آرشاک قوکاسیان | نمی‌توانم خوشحالی‌ام را پنهان کنم». همشهری آنلاین. ۲۰۲۰-۰۹-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  11. «هنرمند پیشکسوت درگذشت+ عکس».
  12. «دربارهٔ مصطفی عقاد | کارگردان آثار به یادماندنی در تاریخ اسلام». ایرنا. ۲۰۱۹-۱۱-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.

پیوند به بیرون

ویرایش