سعید کنگرانی

سعید کنگرانی فراهانی (۱۴ مرداد ۱۳۳۳ – ۲۳ شهریور ۱۳۹۷) بازیگر ایرانی سینما و تلویزیون بود. سریال دایی‌جان ناپلئون در تلویزیون و فیلم‌های در امتداد شب و دایرهٔ مینا در سینما از کارهای شاخص اوست.

سعید کنگرانی
رخ‌نگاره‌ای از سعید کنگرانی در جوانی
نام هنگام تولد	سعید کنگرانی فراهانی
زادهٔ	۱۴ مرداد ۱۳۳۳ تهران، ایران
درگذشت	۲۳ شهریور ۱۳۹۷ (۶۴ سال) تهران، ایران
علت مرگ	ایست قلبی
مدفن	بهشت زهرا
ملیت	ایرانی
پیشه	بازیگر نویسنده
سال‌های فعالیت	۱۳۴۹ تا ۱۳۵۷ و سال ۱۳۸۳
همسر	نازنین شهیدی
فرزندان	یک پسر

زندگی

فعالیت در تئاتر

سعید کنگرانی از کودکی در صحنهٔ تئاتر فعالیت می‌کرد. بعدها در تئاتر «شهر قصه» به ایفای نقش پرداخت و درتیر ۱۳۹۷ به بازی درتئاتر نیرنگ اورنگ درتماشاخانه سنگلج پرداخت.

در سینما

اولین حضور سعید کنگرانی در سینما در فیلم رضا موتوری بود. سپس با موج نو سینمای ایران همساز شد و برای کارگردان مطرحی چون داریوش مهرجویی در فیلم دایره مینا بازیگری کرد. فیلم سه سال توقیف بود و پیش از نمایشش در نقش جدی در فیلم سرایدار حضور یافت که وجهه دیگری به او بخشید و شروع خوب و متفاوتی برایش محسوب می‌شد. بعد از آن ناصر تقوایی برای ایفای نقش «سعید» شخصیت کلیدی سریال دائی‌جان ناپلئون او را به بازی گرفت که به چهره‌ای ماندگار مبدل شد. بازیگری در فیلم جنجالی در امتداد شب برایش شهرت مضاعف و درآمد خوبی به‌همراه داشت. او محل سکونت خود را از خیابان پیروزی به کامرانیه انتقال داد و تبدیل به سوپراستار سینمای ایران شد، ولی این موفقیت دیری نپایید. کنگرانی بهمن فرمان آرا و شهره آغداشلو را از جمله افرادی برشمرد که در ناکامی او نقش پررنگی بازی کردند.

او همچنین نقش کوتاهی در فیلم صحرای تاتارها در کنار بازیگران سرشناسی چون ویتوریو گاسمن، ماکس فون سیدو، جولیانو جما، فیلیپ نواره، فرناندو ری و ژان- لویی ترنتینیان داشته‌است.

گوگوش و سعید کنگرانی در نمایی از فیلم در امتداد شب

سعید کنگرانی در نقش علی در فیلم دایره مینا

پس از انقلاب ایران کنگرانی به بازیگری ادامه داد و در پرواز در قفس (۱۳۵۹) و فصل خون (۱۳۶۰) حبیب کاووش بازی کرد. فیلم گرداب (۱۳۶۱) آخرین فیلم او پیش از وقایع بعد بود که علی‌رغم تهیه‌کنندگی بنیاد مستضعفان توقیف شد.

پس از آن چند کارگردان برای ایفای نقش به او پیشنهاد کار دادند از جمله علی حاتمی برای فیلم مادر که او را برای ایفای نقش فرزند عارف مسلک خانواده (که بعدها امین تارخ آن را پذیرفت) در نظر گرفته بود، ولی کنگرانی در سال ۱۳۶۴ بدون ذکر دلیل ممنوع چهره اعلام شد و از ادامه فعالیتش جلوگیری به‌عمل آمد. علی‌رغم تلاش فراوان نتوانست حکمش را تعدیل کند. کنگرانی در سال ۱۳۶۷ ایران را ترک کرد و به کالیفرنیا در آمریکا رفت و ۱۶ سال از بازیگری حرفه‌ای دور ماند. وی پس از بازگشت به ایران در فیلم سینمایی ازدواج به سبک ایرانی (۱۳۸۳) ایفای نقش کرد. پس از آن قرار بود در فیلم فرزند صبح نیز بازی کند.

قرار بود که کنگرانی پیش از مرگش در شهریور ۱۳۹۷ و پس از ۱۴ سال دوری از بازیگری، مجدداً در سریال رقص روی شیشه ایفای نقش کند. اما چند روز قبل از فیلم‌برداری سریال بر اثر ایست قلبی درگذشت.

درگذشت

قبر کنگرانی در قطعه هنرمندان بهشت زهرا

سعید کنگرانی در تاریخ ۲۳ شهریور سال ۱۳۹۷، در ۶۴ سالگی، بر اثر ایست قلبی درگذشت. پیکر سعید کنگرانی صبح دوشنبه ۲۶ شهریورماه با حضور خانواده او تنی چند از اهالی سینما و رسانه، در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

آثار

سینمایی

• ۱۳۸۳ - ازدواج به سبک ایرانی (حسن فتحی)
• ۱۳۶۰ - گرداب (حسین دوانی)
• ۱۳۵۹ - فصل خون (حبیب کاووش)
• ۱۳۵۷ - پرواز در قفس (حبیب کاووش)
• ۱۳۵۶ - در امتداد شب (پرویز صیاد)
• ۱۳۵۵ - سرایدار (خسرو هریتاش)
• ۱۳۵۳ - دایره مینا (داریوش مهرجویی)
• ۱۳۴۹ - رضا موتوری (مسعود کیمیایی)

تلویزیونی

• ۱۳۵۵ - دائی‌جان ناپلئون

پیوند به بیرون

• سعید کنگرانی در IMDb
• سعید کنگرانی در بانک جامع اطلاعات سينماى ايران
• پرواز در قفس به بهانه درگذشت سعید کنگرانی (۱۳۳۳-۱۳۹۷) ماهنامه سینمایی فیلم