حدیث یوم الدار (بدءالدعوة و یوْمُ الْاِنذار) یکی از احادیثی است که شیعیان برای اثبات ولایت بلافصل علی بعد از محمد به آن استناد می‌کنند. این روایت در منابع معتبر شیعه[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷] و سنی[۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳] ذکر شده‌است.

شیعه
درگاه تشیع
عقاید
اصولتوحیدنبوتمعاد یا قیامتعدلامامت
فروعنمازروزهخمسزکاتحججهادامر به معروفنهی از منکرتولیتبری
عقاید برجستهمهدویت: غیبت (غیبت صغرا، غیبت کبراانتظار، ظهور و رجعتبداشفاعت و توسلتقیهعصمتمرجعیت، حوزه علمیه و تقلیدولایت فقیهمتعهشهادت ثالثهجانشینی محمدنظام حقوقی
شخصیت‌ها
چهارده معصوممحمدعلیفاطمهحسنحسینسجادباقرصادقکاظمرضاجواد (تقی) • هادی (نقی) • حسن (عسکری) • مهدی
صحابه محترم نزد شیعهمردان: سلمان فارسیمقداد بن اسودمیثم تمارابوذر غفاریعمار یاسربلال حبشیجعفر بن ابی‌طالبمالک اشترمحمد بن ابوبکرعقیلعثمان بن حنیفکمیل بن زیاداویس قرنیابوایوب انصاریجابر بن عبدالله انصاریابن‌عباسابن مسعودابوطالبحمزهیاسرهانی بن عروهعثمان بن مظعونعبدالله بن جعفرخباب بن ارتاسامة بن زیدخزیمة بن ثابتمصعب بن عمیرمالک بن نویرهزید بن حارثه
زنان: فاطمه بنت اسدحلیمهزینبام کلثوم بنت علیاسماء بنت عمیسام ایمنصفیه بنت عبدالمطلبسمیه
رجال و علماکشته‌شدگان کربلافهرست رجال حدیث شیعهاصحاب اجماعروحانیان شیعهعالمان شیعهمراجع تقلید
مکان‌های متبرک
مکه و مسجدالحراممدینه، مسجد النبی و بقیعبیت‌المقدس و مسجدالاقصینجف، حرم علی بن ابی‌طالب و مسجد کوفهکربلا و حرم حسین بن علیکاظمین و حرم کاظمینسامرا و حرم عسکریینمشهد و حرم علی بن موسی الرضا
دمشق و زینبیهقم، حرم فاطمه معصومه و مسجد جمکرانشیراز و حرم شاهچراغکاشمر و حمزه بن حمزه بن موسی بن جعفر امامزاده سید مرتضی و آرامگاه سید حسن مدرسآستانه اشرفیه و سید جلال‌الدین اشرفری و حرم شاه عبدالعظیم
مسجدامامزادهحسینیه
روزهای مقدس
عید فطرعید قربان (عید اضحی)عید غدیر خممحرّم (سوگواری محرمتاسوعا، عاشورا و اربعین) • عید مبعثمیلاد پیامبر • تولد ائمه • ایام فاطمیه
رویدادها
رویداد مباهلهرویداد غدیر خمسقیفه بنی‌ساعدهفدکرویداد خانه فاطمه زهراقتل عثمانجنگ جملنبرد صفیننبرد نهروانواقعه کربلامؤتمر علماء بغدادحدیث ثقلیناصحاب کساآیه تطهیر
کتاب‌ها
قرآننهج‌البلاغهصحیفه سجادیه
کتب اربعه: الاستبصاراصول کافیتهذیب الاحکاممن لایحضره الفقیه
مصحف فاطمهمصحف علیرساله حقوقاسرار آل محمد
وسائل‌الشیعهبحارالانوارالغدیرمفاتیح‌الجنان
تفسیر مجمع‌البیانتفسیر المیزانکتب شیعه
شاخه‌ها
دوازده‌امامی (اثنی‌عشری)اسماعیلیهزیدیهغلاهواقفیه
منابع اجتهاد
کتاب (قرآن)سنت (روایات پیامبر و ائمه)عقلاجماع

متن روایت

ویرایش

متن روایت در منابع مختلف متفاوت است ولی اصل ماجرا در آن‌ها یکی می‌باشد.

هنگامی که آیه «وَ أَنْذِرْ عَشِیرَتَکَ الْأَقْرَبِینَ»[۱۴] نازل شد محمد به علی گفت: خدا به من دستور داده تا خویشاوندانم را انذار کنم، من می‌دانم زمانی که این کار را انجام دهم آن‌ها قبول نمی‌کنند، تا این‌که جبرئیل نازل شد و گفت: ای محمد اگر این کار را نکنی خداوند تو را عذاب می‌کند. پس رسول خدا محمد چهل نفر از فرزندان عبدالمطلب را جمع کرد و به علی فرمان داد تا یک گوسفند را برای غذا آماده کند بعد از آماده شدن غذا محمد به مهمانان گفت: با نام خدا شروع به غذا خوردن کنید. تمام مهمانان غذا خوردند سپس محمد ظرفی از شیر خواست و کمی از آن خورد و به مهمانان گفت شما هم با نام خدا از این ظرف شیر بخورید. پس همه مهمانان غذا خوردند تا اینکه سیر شدن. سپس ابولهب گفت محمد جادو کرده و شما را سحر کرده‌است. این سخن او باعث شد در آن روز محمد سکوت کند. بعد از آن روز علی با دستور محمد بار دیگر همان مجلس با همان غذا و نوشیدنی و همان مهمانان برپا کرد سپس محمد آن‌ها را انذار داد و گفت: ای فرزندان عبدالمطلب من از طرف خدا برای شما منذر هستم و چیزی را آوردم که کسی قبل از من آن را در دنیا و آخرت نیاورده بود پس تسلیم و مطیع من باشید، کسی که برادر و یاری‌رسان من باشد ولی، وصی و جانشین بعد از من، در اهلم خواهد بود و دَین مرا ادا خواهد کرد، در این زمان تمام آن چهل نفر سکوت کردند و علی گفت من حاضرم، محمد این جمله‌اش را سه مرتبه تکرار کرد و فقط علی اعلام آمادگی کرد. در این‌هنگام محمد گفت: این برادر، وصی و جانشین من در میان شماست. سخن او را بشنوید و از او اطاعت کنید. پس آن‌ها به کنایه گفتند: به‌خاطر امری که به تو شده از پسرت پیروی کن.[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]

جستارهای وابسته

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج۳ ص۲۱۷
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ الأمالی (للطوسی)، ص۵۸۲
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ متشابه القرآن و مختلفه، ج۲ ص۳۱
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ علل الشرایع، ج۱ ص۱۷۰
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ، ج۲ ص۲۷۸
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ بحار الأنوار، ج۳۸ ص۱۴۴ و ۱۴۵
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ الهدایة الکبری، ص۴۷
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ شرح نهج البلاغة، ج۱۳ ص۲۱۰ و ۲۱۱
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ مسند أحمد، ج۱ ص۱۱۱
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ تاریخ الطبری، ج۲ ص۶۲
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ الکامل فی التاریخ، ج۲ ص۶۰
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ مجمع الزوائد، ج۸ ص۳۰۲
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ الدر المنثور، ج۵ ص۹۷
  14. سوره شعرا، آیه ۲۱۴

منابع

ویرایش
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۴۲۱ ق). لأمثل فی تفسیر کتاب الله المنزل. مدرسه امام علی بن ابی طالب. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  • أحمد بن یحیی بن جابر (۱۹۵۹ م). أنساب الأشراف. معهد المخطوطات بجامعة الدول العربیة بالاشتراک مع دارالمعارف بمصر. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  • شیخ حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۲۵ ق). إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات. اعلمی. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  • طوسی، محمد بن الحسن (۱۴۱۴ ق). الأمالی (للطوسی). دارالثقافة. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  • ابن شهر آشوب (۱۳۲۸ ق). متشابه القرآن و مختلفه. مکتبة البوذر جمهری (المصطفوی) بطهران. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  • ابن بابویه، محمد بن علی (۱۳۸۵ ش). علل الشرایع. کتاب فروشی داوری. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  • الأمینی، عبدالحسین (۱۳۹۷ ق). الغدیر. دارالکتاب العربی، بیروت، لبنان. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  • مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۳ ق). بحار الأنوار. دار إحیاء التراث العربی. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  • الخصیبی، الحسین بن حمدان (۱۴۱۱ ق). الهدایة الکبری. مؤسسة البلاغ للطباعة والنشر والتوزیع، بیروت، لبنان. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  • ابن أبی الحدید. شرح نهج البلاغة. مؤسسة إسماعیلیان للطباعة والنشر والتوزیع.
  • الإمام أحمد بن حنبل. مسند أحمد. دار صادر، بیروت، لبنان.
  • محمد بن جریر الطبری. تاریخ الطبری. مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، لبنان.
  • ابن الأثیر (۱۳۸۶ ق). الکامل فی التاریخ. دار صادر للطباعة والنشر، دار بیروت للطباعة والنشر. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  • الهیثمی (۱۴۰۸ ق). مجمع الزوائد. دارالکتب العلمیة، بیروت، لبنان. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  • جلال الدین السیوطی. الدر المنثور. دارالمعرفة للطباعة والنشر، بیروت، لبنان.