گویش رامسری[۱] در شهرستان رامسر استان مازندران تکلم می‌شود.[۲]

رامسری
زبان بومی در ایران
استان مازندران
منطقهشهرستان رامسر
الفبای فارسی
کدهای زبان
ایزو ۳–۶۳۹

طبقه‌بندی

ویرایش

طبق گلاتولوگ گویش رامسری گویشی از زبان مازندرانی می‌باشد.[۳] حسین وثوقی زبان مازندرانی را به سه دستهٔ شرقی، میانی و غربی تقسیم نموده‌است و گویش رامسری را به همراه گویش تنکابنی زیرمجموعهٔ زبان مازندرانی و از شاخهٔ مازندرانی غربی می‌داند.[۴] گیتی شکری گویش مذکور را گویش رامسری می‌نامد.[۵] و در کتاب گویش رامسری زبان مازندرانی را به سه دسته تقسیم نموده‌است و دسته شرقی شامل گویش ساروی، بابلی و آملی و دسته میانی شامل گویش نوشهری، چالوسی و کلاردشتی و دستهٔ غربی شامل گویش تنکابنی و رامسری می‌شود.[۶] به گفتهٔ وی گویش غربی (تنکابنی و رامسری) را شاید بتوان حد وسط زبان مازندرانی و گیلکی نامید.[۷] به اعتقاد فرزاد بختیاری مرکیه زبان گیلکی به دو گویش غربی (بیه پس) و شرقی (بیه پیش) تقسیم می‌شود و گاه دو گویش دیلمی_اشکوری و گویش بینابین چابکسری_تنکابنی (رامسری_تنکابنی) که به طبری_گیلکی (محدوده تنکابن تا چابکسر) معروف است هم به این فهرست اضافه می‌شوند.[۸] طبق دانشنامه ایرانیکا گویش کاسپین مرکزی که بین کلاردشت در شرق و رامسر در غرب کشیده شده‌است حالت انتقال بین گیلکی و مازندرانی دارند و زین رو توسط دونالد استیلو کاسپین مرکزی تعیین شده‌است با وجود این اتفاق نظر بر سر آن کم است،[۹] به اعتقاد عباس خائفی گویش رامسری یکی از گویش‌های موجود در زبان گیلکی در حاشیهٔ دریای مازندران است. هر چند این شهرستان در استان مازندران واقع شده‌است اما همانند شهرستان تنکابن به زبان گیلکی سخن می‌گویند و از آداب و رسوم گرایش یافته به استان گیلان برخوردارند.[۱۰]

دستور زبان

ویرایش

ضمایر

ویرایش

در گویش رامسری ضمیر سه حالت دارد: فاعلی، مفعولی و ملکی.[۱۱]

شناسه ۱ مفرد ۲ مفرد ۳ مفرد ۱ جمع ۲ جمع ۳ جمع
فاعلی، رامسری mo to on ame šeme ošân
مفعولی، رامسری mera tera onara amera šemera ošânra
ملکی، رامسری mi ti oni ami šimi ošâne

صرف فعل

ویرایش

در جدول زیر فعل گفتن (bagoten) بر اساس گویش رامسر در زمان‌های مختلف صرف می‌شود.[۱۲]

زمان/شخص ۱ مفرد ۲ مفرد ۳ مفرد ۱ جمع ۲ جمع ۳ جمع
گذشته ساده bagotem bagoti bagote bagotim bagotin bagoten
گذشته کامل bagote-bâm bagote-bi bagote_bâ bagote-bim bagote-bin bagote-bân
گذشته التزامی bagote-bum bagote-buy bagote-bu bagote-buym bagote-buyn bagote-bun
گذشته استمراری gote-nâ-âbâm gote-nâ-âbi gote-nâ-âbâ gote-nâ-âbim gote-nâ-âbin gote-nâ-âbân
گذشته در حال انجام gud-dabâm gud-dabi gud-dabâ gud-dabim gud-dabin gud-dabân
حال ساده/آینده gonem goni gone gonim gonin gonen
حال در حال انجام gud-darem gud-dari gud-dare gud-darim gud-darin gud-daren
حال التزامی bagom bagoi bagoe bagoim bagoin bagoen
حال التزامی xeynem bagom xeyni bagoi xeyne bagoe xeynim bagoim xeynin bagoin xeynen bagoen

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. شکری، گیتی (۱۳۸۵). گویش رامسری. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ص. ۱۳.
  2. آقاگل‌زاده، فردوس (۱۳۹۵). زبان مازندرانی (طبری) توصیف زبان‌شناختی (تحقیقی میدانی - اطلس زبانی). نشر دانشگاه تربیت مدرس. ص. ۱۵.
  3. https://glottolog.org/resource/languoid/id/rams1234
  4. حسین، وثوقی (۱۳۷۱). «زبان و گویش معیار» (PDF). مقالات زبانشناسی. ۸ (۹): ۲۰.
  5. شکری، گیتی (۱۳۷۷). «ماضی نقلی در گویش‌های مازندران و گیلان». نامه فرهنگستان. ۴ (۱۶): ۱۶.
  6. شکری، گیتی (۱۳۸۵). گویش رامسری. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ص. ۱۳.
  7. شکری، گیتی (۱۳۸۵). گویش رامسری. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ص. ۱۴.
  8. دکتر فرزاد بختیاری مرکیه، تاریخ کنفرانس بین‌المللی =بررسی مسائل جاری زبان‌ها، گویش‌ها و زبانشناسی14_15، ۲.
  9. http://www.iranicaonline.org/articles/kalarestaq-2-restored
  10. خائفی، عباس (۱۳۹۵). «بررسی ماضی نقلی در گویش‌های حاشیه دریای خزر». گردهمایی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران. ۱۱: ۲۰.
  11. آقاگل‌زاده، فردوس (۱۳۹۵). زبان مازندرانی (طبری) توصیف زبان‌شناختی (تحقیقی میدانی - اطلس زبانی). نشر دانشگاه تربیت مدرس. ص. ۱۲۰.
  12. آقاگل‌زاده، فردوس (۱۳۹۵). زبان مازندرانی (طبری) توصیف زبان‌شناختی (تحقیقی میدانی - اطلس زبانی). نشر دانشگاه تربیت مدرس. ص. ۱۴۷.

پیوند به بیرون

ویرایش