گونه در خطر انقراض

گونه در خطر انقراض[۲][۳] یا در معرض خطر انقراض[۴] یا گونه در آستانه انقراض، جانوران یا گیاهانی هستند که به دلیل تعداد کم و تغییرات اقلیمی و اکولوژی یا تجارت حیات‌وحش در فهرست گونه‌های در معرض خطر انقراض قرار گرفته‌اند.

ببر سیبری یک زیرگونه در خطر انقراض است. تا به حال سه زیرگونه از ببرها منقرض شده‌اند.[۱]
لاله واژگون یک گونه در خطر انقراض از منحصربه‌فردترین گونه گل‌ها و گیاهان بومی و وحشی مناطق کوهستانی ایران، که به علت چیدن آن‌ها از طبیعت و فروش آن‌ها به عنوان گل زینتی در حال انقراض است

از چهار دهه پیش که بشر انقراض بسیاری از گونه‌های زیستی جانوری و گیاهی را در محیط زندگی خود مشاهده می‌کند، تنوع اکوسیستم و حفظ آن برای بقای حیات در کره زمین اهمیت بیشتری یافته است.[۵]

در خطر انقراض به‌دست انسان

ویرایش

درست است که انقراض بخشی از چرخهٔ طبیعی به‌شمار می‌رود، ولی انسان به انقراض گونه‌ها سرعت بخشیده است و گونه‌های در معرض خطر انقراض را افزایش می‌دهد.[۶] به عنوان مثال بنا به گزارش صندوق جهانی حیات وحش در سوئیس گسترش مناطق زیرکشت درختان زودرشد (توسط انسان) به جای جنگل‌های طبیعی مانع شکل‌گیری چرخۀ زیستی جانوران می‌شود و به همین دلیل انقراض گونه‌های اکوسیستم را سرعت می‌بخشد.[۵] یا گونه گیاهی لاله واژگون در ایران به علت چیدن آن‌ها از طبیعت و فروش آن‌ها به عنوان گل زینتی در خطر انقراض است.[۷]

حفظ گونه‌های در خطر انقراض

ویرایش

پیمان تجارت بین‌المللی گونه‌های جانوری و گیاهان وحشی در معرض خطر

ویرایش

CITES (پیمان تجارت بین‌المللی گونه‌های جانوری و گیاهان وحشی در معرض خطر) در سال ۱۹۷۳ میلادی امضا شد. هدف از این معاهده اطمینان از آن است که تجارت حیوانات وحشی و گونه‌های گیاهی ارزشمند و در خطر انقراض، بقای آنها را تهدید نکند. امروز بیش از ۳ هزار گونه جانوری و گیاهی در فهرست حفاظتی CITES ثبت شده‌اند و بر تجارت آنها نظارت می‌شود. اجلاس‌های CITES دوساله است و در آن تصمیم‌هایی گرفته و قطعنامه‌هایی صادر می‌شود که مقررات اجرایی کنوانسیون هستند و از طرف کشورهای عضو اجرا می‌شوند که برخی از گونه‌های جانوری ایران نیز در فهرست CITES قرار دارد.[۸]

نگارخانه

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. "The Tiger". Sundarbans Tiger Project. Archived from the original on 17 September 2012. Retrieved 2 June 2012.
  2. مجنونیان، هنریک (۱۳۷۹). مناطق حفاظت‌شده ایران (مبانی و تدابیر حفاظت از پارک‌ها و مناطق). سازمان حفاظت محیط زیست. ص. ۷۴۲.
  3. کرمی، محمود؛ قدیریان، طاهر؛ فیض‌اللهی، کاوه (۱۳۹۵). اطلس پستانداران ایران. جهاد دانشگاهی، واحد استان البرز. ص. ۲۸۵. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۷۶۰۵-۲۱-۹.
  4. کابلی، محمد؛ علی‌آبادیان، منصور؛ توحیدی‌فر، محمد؛ هاشمی، علیرضا؛ موسوی، سیدبابک و رزلار، کیس (۱۳۹۵). اطلس پرندگان ایران. جهاد دانشگاهی، واحد استان البرز. ص. ۶۱۷. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۷۶۰۵-۲۰-۲.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ Hamshahri Newspaper
  6. فهرست سرخ گونه‌های در حال انقراض ایران (2009) « بالان
  7. «سربه‌زیرترین گل ایران در معرض انقراض همراه با عکس | ایران-ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ آوریل ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۳.
  8. «تجارت گونه‌های در معرض خطر، ممنوع». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ نوامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱ آوریل ۲۰۱۰.