ویکی‌پدیا

ببر سیبری

ببر سیبری (نام علمی: Panthera tigris altaica) یا ببر آمور زیرگونه‌‌ای از ببر بومی خاور دور روسیه، شمال شرقی چین[۱] و کره شمالی است[۲] که زمانی در سرتاسر کره قرار داشت اما در حال حاضر بیشتر در منطقه کوهستانی سیخوته-آلین در جنوب غربی استان سرزمین پریمورسکی در شرق دور روسیه ساکن است. در سال ۲۰۰۵، ۳۳۱ تا ۳۹۳ ببر سیبری بالغ و نابالغ در این منطقه وجود داشت با جمعیت در حال افزایش در حدود ۲۵۰ قلاده. این جمعیت بیش از یک دهه به دلیل تلاش‌های حفاظتی شدید ثابت ماند اما بررسی‌های جزئی انجام‌شده پس از سال ۲۰۰۵ نشان دادند که جمعیت ببرهای روسیه رو به کاهش است.[۳] سرشماری اولیه‌ای که در سال ۲۰۱۵ انجام شد، نشان داد که جمعیت ببرهای سیبری به ۴۸۰-۵۴۰ قلاده در خاور دور روسیه، افزایش یافته است.[۴][۵] این امر حتی با یک سرشماری دقیق‌تر ادامه یافت که نشان داد در روسیه ۵۶۲ قلاده ببر سیبری وحشی وجود دارد.[۶] تا سال ۲۰۱۴، حدود ۳۵ قلاده ببر در منطقه مرزی بین‌المللی بین روسیه و چین تخمین زده شدند.[۷]

ببر سیبری
ببر سیبری نر در باغ‌وحش لایپزیگ
وضعیت حفاظت
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طناب‌داران
رده: پستانداران
راسته: گوشت‌خواران
تیره: گربه‌سانان
زیرخانواده: پلنگیان
سرده: پلنگ‌مانندها
گونه: Panthera tigris
زیرگونه: P. tigris altaica
نام سه‌بخشی
Panthera tigris altaica
زیستگاه ببر سیبری در سال ۱۸۰۰ (صورتی و سرخ) و سال ۲۰۱۰ (سرخ)

ببر سیبری از نظر ژنتیکی به ببر منقرض شده مازندران نزدیک است. نتایج یک مطالعه جغرافیای تبارزایی با مقایسه‌ی دی‌ان‌ای میتوکندریایی ببرهای مازندران و ببرهای سیبری، نشان می‌دهد که جد مشترک ببرهای سیبری و مازندران، از شرق چین، از طریق کریدور جاده گانسو-جاده ابریشم، آسیای مرکزی و سپس سیبری را به سمت شرق می‌روند. زیرگونه‌های ببر سیبری و ببر مازندران شمالی‌ترین زیرگونه‌ها در سرزمین اصلی آسیا بودند.[۸][۹] ببر سیبری همچنین با توجه به مناطقی که جمعیت‌های آن در آنجا زندگی می‌کردند، با نام‌های «ببر آمور»، «ببر منچوری»، «ببر کره ای» و «ببر اوسوری» نیز نامیده می شد.

تهدید‌ها

نتایج تجزیه و تحلیل ژنتیکی ۹۵ نمونه ببر سیبری وحشی از روسیه نشان داد که تنوع ژنتیکی آنها بسیار کم است و این مشکل بزرگی است زیرا بیش از ۹۰ درصد جمعیت ببر سیبری در منطقه کوه سیخوته آلین زندگی می کنند و تنها ۱۰ درصد از آنها در جنوب غربی استان پریموریه زندگی می‌کنند.[۱۰] در زمستان ۲۰۰۷-۲۰۰۶، شکار غیرقانونی، دلیل این تنوع ژنتیکی کم شناسایی شد.[۱۱] شکار غیرقانونی ببرها و گونه‌های وحشی دیگری که طعمه آنها هستند، به عنوان عاملی برای کاهش جمعیت در نظر گرفته می‌شوند. در منطقه حفاظت شده ملی هوانگ نی هه در شمال چین، شکارچیان غیرقانونی دام‌های زیادی‌ برای شکار ببرها می‌گذارند و این درحالی است که پرسنل کافی برای گشت‌زنی در این منطقه ۷۵ کیلومتر مربعی (۲۹ مایل مربع) در طول سال وجود ندارد.[۱۲]

حفاظت

ببرها در فهرست کنوانسیون بین‌المللی تجارت گونه‌های جانوری و گیاهی وحشی در حال انقراض گنجانده شده‌اند و تجارت‌های بین‌المللی آنها ممنوع است. تمامی ایالت‌هایی که منطقه زیست ببر و کشورهایی که دارای بازار مصرف آنها هستند، تجارت داخلی را نیز ممنوع کرده‌اند.[۱۳] در چهاردهمین کنفرانس اعضای CITES در سال ۲۰۰۷، موضوع اقدامات اجرایی قوی‌تر و همچنین پایان دادن به پرورش ببر مطرح شد.[۱۴] در سال ۱۹۹۲ پروژه ببر سیبری با هدف ارائه تصاویری جامع از بوم‌شناسی ببر آمور و نقش ببرها در خاور دور روسیه از طریق مطالعات علمی تأسیس شد. با مجهز کردن ببرها به قلاده‌های رادیویی، ساختار اجتماعی، عادات غذایی، تولید مثل، مرگ و میر و ارتباط آنها با سایر ساکنان اکوسیستم از جمله انسان، مورد بررسی قرار می گیرد. این گردآوری داده‌ها به حداقل تهدید رساندن شکارهای غیرقانونی کمک کند. پروژه ببر سیبری در افزایش ظرفیت محلی برای رسیدگی به درگیری انسان و ببر و همکاری با تیم واکنش ببر (بخشی از بازرسان ببر دولت روسیه که به تمام درگیری های ببر و انسان رسیدگی می‌کند) نقش داشته است. با ادامه توسعه پایگاه داده‌های بزرگ درمورد بوم‌شناسی و حفاظت از ببر با هدف ایجاد یک طرح جامع حفاظت از ببر سیبری و آموزش نسل بعدی زیست‌شناسان و محیط‌بانان برای حفاظت از حیات‌وحش روسیه[۱۵] در اوت ۲۰۱۰، چین و روسیه توافق کردند که حفاظت و همکاری در مناطق حفاظت شده در یک منطقه فرا مرزی برای ببرهای آمور را افزایش دهند. چین مجموعه ای از کمپین های آگاهی عمومی، از جمله جشن اولین روز جهانی ببر در ژوئیه ۲۰۱۰، و انجمن بین المللی حفاظت از ببر و جشنواره فرهنگی ببر آمور چین در اوت ۲۰۱۰ انجام داده است.[۱۶]

 
یک زوج در باغ وحش آلمان

احیا

با نگاهی به یافته‌هایی که مبنی بر این هستند که ببر آمور نزدیک‌ترین خویشاوند ببر کاسپین است، بحث‌هایی درباره این موضوع مطرح شده است که آیا ببر آمور می‌تواند زیرگونه مناسبی برای احیای ببر کاسپین در مکانی امن در آسیای مرکزی باشد یا خیر. در ابتدا آمودریا به عنوان یک محل مناسب برای این پروژه پیشنهاد شد. یک مطالعه امکان سنجی برای بررسی اینکه آیا این منطقه مناسب است و آیا چنین ابتکاری از سوی تصمیم گیرندگان مربوطه مورد حمایت قرار می‌گیرد، آغاز شد. یک جمعیت ببر (در حدود ۱۰۰ قلاده) حداقل به ۵۰۰۰ کیلومتر مربع (۱۹۰۰ مایل مربع) که بخش بزرگی از یک زیستگاه باشد به یک مجموعه از طعمه‌های غنی نیاز دارد. چنین زیستگاهی در حال حاضر در آمودریا موجود نیست و بنابراین در کوتاه مدت نمی توان آن را فراهم کرد. بنابراین، این منطقه پیشنهادی حداقل در این مرحله از پروژه، برای احیا نامناسب است.[۱۷]

 
مقایسه مکان زیست تمامی زیرگونه‌های ببر (۱۹۰۰ نارنجی) و (۱۹۹۰ سرخ)

دومین مکان ممکن برای احیای ببر کاسپین در قزاقستان، رود ایلی در لبه جنوبی دریاچه بلخاش است. این رود بین بیابان ساری‌اسیک-آتیراو و صحرای تائوقوم واقع شده است و تالاب بزرگی به مساحت حدود ۸۰۰۰ کیلومتر مربع (۳۱۰۰ مایل مربع) را تشکیل می دهد. از آنجایی که رودخانه ایلی تا سال ۱۹۴۸ پناهگاه ببر منقرض شده مازندران بود، احیای ببر سیبری در این مکان پیشنهاد شده است. جمعیت زیادی از گرازهای وحشی در باتلاق های این رودخانه زندگی می‌کنند. احیای آهوی بخارا که زمانی طعمه مهمی برای ببرها بود، نیز در دستور کار است. از این رو رودخانه ایلی به عنوان مکان مناسبی برای احیا در نظر گرفته می شود.[۱۸] در سال ۲۰۱۰، روسیه دو ببر سیبری اسیر را با دو قلاده پلنگ ایرانی با دولت ایران مبادله کرد، زیرا گروه‌های حفاظت از حیات‌وحش هر دو کشور بر سر احیای این حیوانات در طبیعت طی پنج سال آینده توافق کردند. این موضوع بسیار بحث برانگیز است زیرا تا کنون تنها ۳۰ درصد از این پروژه‌‌ ها موفق شده‌اند. علاوه بر این، ببر سیبری از نظر ژنتیکی با ببر کاسپین یکسان نیست.[۱۹] یک مشکل دیگر، تفاوت‌های آب و هوایی است زیرا دمای ایران بیشتر از سیبری است.[۲۰] احیای گونه‌های عجیب و غریب به یک زیستگاه جدید می‌توانند باعث صدمات جبران ناپذیری شوند. در دسامبر ۲۰۱۰، یکی از این دو ببرها، در باغ وحش ارم تهران درگذشت. با این وجود، این پروژه مدافعان خود را دارد و ایران با موفقیت دوباره گوزن زرد ایرانی و مرال را احیا کرده است. در سال ۲۰۰۵، احیای ببر به عنوان بخشی از پروژه بازسازی در پارک پلیستوسن در حوضه رود کولیما در شمال یاقوتستان در روسیه برنامه‌ریزی شد، به شرط اینکه جمعیت گیاهخواران در این مکان به اندازه‌ای رسیده باشد که احیای شکارچیان بزرگ را تضمین کند.[۲۱][۲۲]

حمله به انسان

 
علامت هشدار دهنده: احتیاط کنید! ببرها نزدیک هستند! (به روسی: Осторожно! Тигры рядoм!).
همچنین ببینید: حمله ببر

ببر سیبری به ندرت آدمخوار می‌شود.[۹][۲۳] موارد متعددی از حمله ببر به انسان‌ها در قرن نوزدهم ثبت شد که معمولاً در آسیای مرکزی به استثنای ترکمنستان، قزاقستان و خاور دور رخ می‌داد. ببرها از نظر تاریخی به ندرت خطرناک تلقی می‌شدند مگر اینکه تحریک به حمله می‌شدند، اگرچه طبق گزارش‌ها، یک ببر زنی را که هیزم جمع آوری می‌کرد و یک افسر نظامی غیرمسلح را هنگام عبور از میان بیشه های نی کشت. همچنین حمله به چوپانان در پایین دست ایلی ثبت شده است. در خاور دور، در اواسط تا اواخر قرن ۱۹، حملات به مردم ثبت شد. در سال ۱۸۶۱ در رودخانه Tsymukha، ببرها ۲۱ مرد را کشتند و ۶ نفر را مجروح کردند. در استان جیلین چین، ببرها به کالسکه‌ها حمله می‌کردند و گهگاه حتی وارد کابین‌ها می‌شدند و بزرگسالان و کودکان را بیرون می‌کشیدند.[۹]

 
یک خانواده ببر که در یک طومار کره‌ای در اواخر قرن هجدهم به تصویر کشیده شده‌اند

طبق گزارش اداره پلیس ژاپن در کره، در سال ۱۹۲۸ یک ببر یک انسان را کشت، در حالی که پلنگ سه نفر، گراز وحشی چهار نفر و گرگ ها ۴۸ نفر را کشتند.[۲۴] همچنین شش مورد از حملات وحشیانه که منجر به انسان خواری شد، در روسیه در قرن بیستم ثبت شد. با این حال، حملات تحریک‌آمیز بیشتر اتفاق می‌افتند که معمولاً نتیجه تلاش‌های ناموفق برای گرفتن آنهاست. در دسامبر سال ۱۹۹۷، یک ببر آمور مجروح به دو نفر حمله کرد و آنها را کشت. هر دو حمله در دره رودخانه بیکین رخ داد. گروه ضربت ضد شکار غیرقانونی بازرسی ببر هر دو مرگ را بررسی کرد، ببر را ردیابی کرد و آن را کشت.[۲۵] در ژانویه ۲۰۰۲، مردی در یک جاده کوهستانی دورافتاده در نزدیکی هانچون در استان جیلین چین، در نزدیکی مرزهای روسیه و کره شمالی مورد حمله یک ببر قرار گرفت. او دچار آسیب شدیدی شد اما توانست زنده بماند. وقتی او به دنبال مراقبت های پزشکی بود، داستان او باعث ایجاد سردرگمی شد زیرا ببرهای سیبری به ندرت به انسان ها حمله می‌کنند. بررسی صحنه حمله نشان داد که گوشت گوزن خامی که این مرد حمل می کرد، توسط ببر دست نخورده باقی مانده بود. مقامات به این مرد به عنوان یک شکارچی غیرقانونی که باعث تحریک این حمله شده بود مشکوک بودند.[۲۶] صبح روز بعد، دیده شدن ببر توسط مردم محلی در امتداد همان جاده گزارش شد و یک ایستگاه تلویزیونی محلی جست‌جویی در محل حادثه انجام داد. این گروه، ردپای ببر و رد خون را در برف پیدا کردند و تقریباً ۲۵۰۰ متر آنها را دنبال کردند تا بتوانند نگاهی اجمالی به حیوان بیندازند. به زودی، ببر دیده شد که به آرامی جلوتر از آنها می چرخید. هنگامی که تیم تلاش می‌کرد برای دید بهتر دوربین نزدیک‌تر شود، ببر ناگهان حمله کرد و باعث شد که چهار نفر با وحشت فرار کنند.[۲۷] حدود یک ساعت پس از آن برخورد، ببر در همان جاده به یک زن ۲۶ ساله حمله کرد و او را کشت. مقامات با کمک بولدوزر جسد زن را پیدا کردند. بعد از آن، یک ببری که در ۲۰ متری دراز کشیده بود پیدا شد. این ببر ضعیف شده بود و به سختی زنده بود.[۲۸] اما با موفقیت آرام شد و برای معاینه منتقل شد. نتایج نشان می‌داد ببر کم خون بوده و توسط دام شکارچی که یک سیم بوده است، دور گردنش عمیقا تا مهره‌ها بریده شده و نای و مری را قطع کرده است. با وجود جراحی گسترده توسط تیمی از دامپزشکان، ببر بر اثر عفونت زخم مرد.[۲۹][۳۰] تحقیقات بعدی نشان داد که اولین قربانی این ببر، یک شکارچی غیرقانونی بود که چندین تله گذاشت و هم ببر و هم یک آهو را به دام انداخت.[۳۱] این مرد بعداً به دلیل شکار غیرقانونی و آسیب رساندن به گونه‌های در حال انقراض، متهم به دو سال حبس در زندان شد.[۳۲] پس از آزادی از زندان، به پاکسازی جنگل از دام های قدیمی پرداخت.[۳۳] در یک حادثه در باغ وحش سانفرانسیسکو در دسامبر ۲۰۰۷، یک ببر از قفس فرار کرد و یک بازدیدکننده را کشت و دو نفر دیگر را مجروح کرد. این حیوان مورد اصابت گلوله پلیس قرار گرفت. این باغ وحش به دلیل گذاشتن حصار ۱۲.۵ فوت (۳.۸ متر) در اطراف محوطه ببرها به طور گسترده مورد انتقاد قرار گرفت در حالی که استاندارد بین‌المللی همه‌ی باغ وحش‌ها ۱۶ فوت (۴.۹ متر) است. باغ وحش مجددا یک مانع بلندتر که بالای آن یک حصار برقی قرار داشت، برپا کرد.[۳۴] نگهبانان باغ وحش در استان آن‌هوئی و شهرهای شانگهای و شنژن در سال ۲۰۱۰ مورد حمله قرار گرفتند و کشته شدند.[۳۵] در ژانویه ۲۰۱۱، یک ببر به یک راننده اتوبوس درحالی که اتوبوس را پارک کرده بود و از آن پیاده شده بود، در استان هیلونگجیانگ حمله کرد و او را کشت. مقامات پارک گزارش دادند که راننده اتوبوس با ترک وسیله نقلیه برای بررسی وضعیت اتوبوس، دستورالعمل های ایمنی را نقض کرده است.[۳۶] در سپتامبر ۲۰۱۳، یک ببر یک نگهبان باغ وحش را در باغ وحشی در غرب آلمان پس از اینکه کارگر فراموش کرد در طول زمان غذا خوردن در قفس را قفل کند، کشت.[۳۷] در ژوئیه ۲۰۲۰، یک ببر ماده به یک باغ وحش ۵۵ ساله در باغ وحش زوریخ در سوئیس حمله کرد و او را کشت.[۳۸]

در فرهنگ

 
نشان ملی استان خودگردان یهودی در روسیه

نام انگلیسی «ببر سیبری» توسط جیمز کاولز پریچارد در دهه ۱۸۳۰ میلادی ابداع شد.[۳۹] نام ببر آمور در سال ۱۹۳۳ برای ببرهای سیبری کشته شده در رود آمور برای نمایشگاهی در موزه تاریخ طبیعی آمریکا به کار رفت. مردمان تونگوز ببر را یک موجود نزدیک به خدا می دانستند و اغلب از آن به عنوان "پدربزرگ" یا "پیرمرد" یاد می‌کردند. مردمان نانای به آن «امبا» می‌گویند. منچوها ببر سیبری را هو لین، پادشاه می دانستند. از آنجایی که ببرها روی پیشانی خود علامتی دارند که شبیه یک حرف چینی به معنی "شاه" (به چینی: 王؛ پین‌یین: Wáng) یا "امپراتور بزرگ" است، مورد احترام مردم اودگه و چین است.[۹]

جستارهای وابسته

منابع

  1. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام catsg وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. ↑ Rak, K. C.; Miquelle, D. G. & Pikunov, D. G. (1998). A survey of tigers and leopards and prey resources in the Paektusan area, North Korea, in winter 1998 (PDF) (Report). Archived from the original on 5 December 2020. Retrieved 16 June 2012.
  3. ↑ Goodrich, J.; Lynam, A.; Miquelle, D.; Wibisono, H.; Kawanishi, K.; Pattanavibool, A.; Htun, S.; Tempa, T.; Karki, J.; Jhala, Y. & Karanth, U. (2015). "Panthera tigris". IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2015: e.T15955A50659951.
  4. ↑ WWF Russia (2015). "Russia Announce Tiger Census Results!". tigers.panda.org. Worldwide Fund for Nature. Retrieved June 7, 2015.
  5. ↑ Hance, J. (2015). "Happy". Mongabay.com. Retrieved 13 June 2015.
  6. ↑ The Siberian Times reporter (2015). "Sex imbalance as endangered Siberian tigers show signs of recovery". The Siberian Times. Retrieved 18 December 2015.
  7. ↑ Xiao, W.; Feng, L.; Mou, P.; Miquelle, D. G.; Hebblewhite, M.; Goldberg, J. F.; Robinson, H. S.; Zhao, X.; Zhou, B.; Wang, T. & Ge, J. (2016). "Estimating abundance and density of Amur tigers along the Sino–Russian border". Integrative Zoology. 11 (4): 322−332. doi:10.1111/1749-4877.12210. PMID 27136188.
  8. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام mazak1981 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  9. ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ ۹٫۳ Heptner, V. G. & Sludskij, A. A. (1992) [1972]. "Tiger". Mlekopitajuščie Sovetskogo Soiuza. Moskva: Vysšaia Škola [Mammals of the Soviet Union. Volume II, Part 2. Carnivora (Hyaenas and Cats)]. Washington DC: Smithsonian Institution and the National Science Foundation. pp. 95–202.
  10. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام henry09 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  11. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Miquelle08 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  12. ↑ Xiao, W.; Hebblewhite, M.; Robinson, H.; Feng, L.; Zhou, B.; Mou, P.; Wang, T.; Ge, J. (2018). "Relationships between humans and ungulate prey shape Amur tiger occurrence in a core protected area along the Sino-Russian border". Ecology and Evolution. 1 (4): 529–545. doi:10.1002/ece3.46. PMC 3287338. PMID 22393520.
  13. ↑ Nowell, K. (2007) Asian big cat conservation and trade control in selected range States: evaluating implementation and effectiveness of CITES Recommendations بایگانی‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۳ توسط Wayback Machine . TRAFFIC International, Cambridge, UK.
  14. ↑ Nowell, K., Bauer, H., Breitenmoser, U. (2007) Cats at CITES COP14 بایگانی‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۰۷ توسط Wayback Machine. Cat News 47: 33–34.
  15. ↑ Miquelle, D., Goodrich, J., Seryodkin, I. (2008) Siberian Tiger Project: Long-Term Research, Training, and Tiger-Human Conflict Mitigation in the Russian Far East بایگانی‌شده در ۲۰۱۲-۰۴-۲۵ توسط Wayback Machine. Wildlife Conservation Society
  16. ↑ Global Tiger Initiative. (2011). Global Tiger Recovery Program 2010–2022 بایگانی‌شده در ۲۰۱۱-۰۸-۲۶ توسط Wayback Machine. Global Tiger Initiative Secretariat, Washington.
  17. ↑ Jungius, H.; Chikin, Y.; Tsaruk, O. & Pereladova, O. (2009). Pre-Feasibility Study on the Possible Restoration of the Caspian Tiger in the Amu Darya Delta (PDF) (Report). WWF Russia. Archived from the original (PDF) on 2016-10-22. Retrieved 2011-10-06.
  18. ↑ Jungius, H. (2010). Feasibility Study on the Possible Restoration of the Caspian Tiger in Central Asia (PDF) (Report). WWF Russia. Archived from the original (PDF) on 2016-03-04. Retrieved 2014-10-03.
  19. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام driscoll وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  20. ↑ Khosravifard, S. (2010). "Russia, Iran exchange tigers for leopards but some experts express doubts". Payvand News. Archived from the original on 15 October 2020. Retrieved 6 August 2011.
  21. ↑ Zimov, S. A. (2005). "Pleistocene Park: Return of the Mammoth's Ecosystem". Science. 308 (5723): 796–798. doi:10.1126/science.1113442. PMID 15879196.
  22. ↑ Zimov, S. (2007). "Mammoth Steppes and Future Climate" (PDF). Science in Russia. Archived from the original (PDF) on 29 October 2013. Retrieved 5 May 2013.
  23. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام SAM وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  24. ↑ Neff, R. (2007). "Devils in the Darkness: The Korean Gray Wolf was a terror for miners". English.ohmynews.com, 23 May 2007. Archived from the original on 5 March 2016. Retrieved 6 August 2011.
  25. ↑ Vaillant, J. (2010) The Tiger: A True Story of Vengeance and Survival. Knopf Canada, Toronto شابک ‎۰−۳۰۷−۲۶۸۹۳−۴
  26. ↑ "走遍中国2009年06月19日A:寻踪东北虎系列之人虎情仇(上)". YouTube. 18 June 2009. Retrieved 6 August 2011.
  27. ↑ "走遍中国2009年06月19日C:寻踪东北虎系列之人虎情仇(上)". YouTube. 18 June 2009. Retrieved 6 August 2011.
  28. ↑ "吉林"东北虎吃人"迷雾重重：老虎胃里是空的". News.sina.com.cn. 13 February 2002. Retrieved 6 August 2011.
  29. ↑ "先后动了两次手术 我国首次抢救重伤野生东北虎纪实". News.sina.com.cn. Retrieved 6 August 2011.
  30. ↑ "走遍中国2009年06月20日B:寻踪东北虎系列之人虎情仇(下)". YouTube. 20 June 2009. Retrieved 6 August 2011.
  31. ↑ "吉林两男子欲捕东北虎 其中一人反被虎咬伤". News.sina.com.cn. Retrieved 6 August 2011.
  32. ↑ "走遍中国2009年06月20日C:寻踪东北虎系列之人虎情仇(下)". YouTube. 20 June 2009. Retrieved 6 August 2011.
  33. ↑ "From hunter to protector". Chinadaily.com.cn. Retrieved 6 August 2011.
  34. ↑ "Tiger attack victim admits taunting, police say". The Associated Press, 17 January 2008. 2008-01-18.
  35. ↑ Siberian tiger kills zookeeper بایگانی‌شده در ۲۰۱۲-۰۸-۱۸ توسط Wayback Machine, TRHK News, 16 August 2010
  36. ↑ Shahid, A. (2011) "Siberian tiger attacks, kills bus driver in China." بایگانی‌شده در ۲۰۱۵-۰۲-۰۶ توسط Wayback Machine Associated Press, 5 January 2011.
  37. ↑ "Tiger kills zookeeper during feeding time" بایگانی‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۵ توسط Wayback Machine The Local, 20 September 2013.
  38. ↑ "Siberian tiger kills zookeeper in Zurich". Reuters. 4 July 2020. Retrieved 4 July 2020.
  39. ↑ Prichard, J.C. (1836). "Distribution of the species comprised in the most numerous families of quadrupeds". Researches into the Physical History of Mankind. Vol. 1. London: Sherwood, Gilbert & Piper. pp. 85–94.

پیوند به بیرون

 
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ببر سیبری موجود است.
 
اطلاعات مرتبط در ویکی‌گونه: Panthera tigris altaica
برگرفته از «https://fa.wiki.x.io/w/index.php?title=ببر_سیبری&oldid=40259391»