بخارا (مجله)
بخارا دوماهنامه‌ای فرهنگی و هنری به مدیر مسئولی و سردبیری علی دهباشی است که در آن مقالات، نقدها و خبرهای مربوط به ایران‌شناسی، ادبیات و هنر ایران و جهان منتشر می‌شود.
 لوگوی مجلهٔ بخارا
خوشنویسی شده توسط محمد احصایی | |
| سردبیر | علی دهباشی |
|---|---|
| دسته‌بندی | فرهنگی، هنری |
| بسامد | دوماهنامه |
| نخستین شماره | مرداد و شهریور ۱۳۷۷ |
| کشور |  ایران |
| زبان | فارسی |
| وبگاه | |
| شاپا | ۱۵۶۰-۲۹۴x |
انتشار بخارا از مرداد و شهریور ۱۳۷۷ آغاز شده است. مدیر مسئول، صاحب امتیاز و سردبیر آن علی دهباشی است که پیش‌تر سردبیر مجلهٔ کِلک بود. در بخارا ویژه‌نامه‌هایی دربارهٔ نویسندگان بزرگ جهان منتشر شده است که می‌توان از ویژه‌نامه‌های ایرج افشار، منوچهر ستوده، رابیندرانات تاگور، گونتر گراس، اوسیپ ماندلشتام، پیتر هانتکه، اومبرتو اکو، هانا آرنت، هوشنگ ابتهاج، ویرجینیا وولف، بهرام بیضایی، محمدعلی موحد و … نام برد. بخارا از نوشته‌های نویسندگانی چون داریوش شایگان، شفیعی کدکنی، ژاله آموزگار و عبدالحسین آذرنگ به صورت مستمر منتشر می‌کند.[۱]
شب‌های بخارا
ویرایششبهای بخارا مجالسی در بزرگداشت بزرگان فرهنگ و هنر ایران و گاهی غیر از ایران است که مجلهٔ بخارا برگزار می‌کند. تا پایان سال ۱۴۰۲ شمار این شب‌ها از هفتصد شب گذشته‌است. بخشی از شب‌های برگزار شده:
- شب آدام میسکیه ویچ
- شب آرتور شنیتسلر
- شب آرتور کریستن سن
- شب آرتور میتل هولتسر
- شب آلبرتو موراویا
- شب آلفونس گابریل
- شب آناآخماتووا
- شب آندره وایدا
- شب آنتونیو تبوکی
- شب آنتونیو ویوالدی
- شب آنگاه
- شب آنه ماری شوارتسنباخ
- شب ابراهیم یونسی
- شب ابن بطوطه
- شب ابن عربی
- شب ابوالحسن صبا
- شب ادبیات آشوری
- شب ادبیات اتریش و سوئیس
- شب ادبیات تطبیقی
- شب ادبیات سوئیس
- شب از طهران تا تهران
- شب احسان اشراقی
- شب احمد غزالی
- شب استقلال هند
- شب اشتفان تسوایگ
- شب افتخار حسین عارف
- شب امپراتور آگوستوس
- شب امیرهوشنگ کاووسی
- شب اورهان پاموک
- شب اوسیپ ماندلشتام
- شب اومبرتو اکو
- شب انار
- شب انتزو یاناچی
- شب ایتالو کالوینو
- شب ایران و ژاپن
- شب ایران و لهستان
- شب ایران و هند
- شب اینگه بورگ باخمن
- شب اینیا تسیو سیلونه
- شب باباطاهر
- شب برت فراگنر
- شب بهرام بیضایی
- شب بهمن فرزانه
- شب پاتریک رینگنبرگ
- شب پترهانتکه
- شب پرده خوانی
- شب پرویز رجبی
- شب پرویز شهریاری
- شب پرویز مرزبان
- شب پرویز ناتل خانلری
- شب پرویز ورجاوند
- شب پری صابری
- شب پوری سلطانی
- شب ترانه های میلان
- شب جان کیج
- شب جاماکو لئوپاردی
- شب جایزه کتاب سال شعر خبرنگاران
- شب جلال آل‌احمد
- شب جلال خالقی مطلق
- شب جمال میرصادقی
- شب میمنت ذوالقدر (میرصادقی)
- شب جوآنی ماریا دِرمه
- شب جوزپه تومازی دی لامپه دوزا
- شب جوزپه وردی
- شب جووانی بوکاچو
- شب جیمز جویس
- شب حافظ
- شب میرجلال الدین کزازی
- شب حمید ایزدپناه
- شب حمید زرین کوب
- شب بهروز برومند
- شب خاندان مولانا
- شب خیام
- شب داریوش طلایی
- شب داستان خوانی نویسندگان ایران و اتریش
- شب دانیل کلمان
- شب داوود رشیدی
- شب دایره العمارف تشیع
- شب آمبیدکار
- شب فصلنامه زنده رود[۲]
- شب یکصدسالگی محمدعلی موحد
- شب وقایع‌نگاری بخارا[۳]
کتاب‌های مرتبط با رویدادهای بخارا
ویرایشسال ۱۴۰۱ دو کتاب «پنجشنبه صبح‌های بخارا به روایت دوربین مجتبی سالک»[۴]و «موسم بخارا، شب‌های بخارا به روایت دوربین ژاله ستار»[۵]در انتشارات کتابسرای میردشتی به چاپ رسید. هر دوی این کتاب‌ها که با چاپی نفیس منتشر شده‌اند روایت‌گر تصویری سلسله نشست‌ها و رویدادهای فرهنگی بخارا هستند.
کتاب «پنجشنبه صبح‌های بخارا به روایت دوربین مجتبی سالک» شامل مجموعه تصاویری از قاب دوربین این عکاس است که در قالب کتابی ۲۷۹ صفحه‌ای مصور و رنگی با کاغذ گلاسه و جلد سخت به بازار کتاب عرضه شده و خاطرات ارزنده‌ای را برای مخاطبان این رویدادهای فرهنگی زنده کرده است. علی دهباشی در مقدمه‌ی این کتاب نوشته است:
«با مجتبی سالک در کافه‌ی طبقه‌ی فوقانی کتابفروشی ثالث در خیابان کریمخان زند آشنا شدم. سالی بود که «سه‌شنبه صبح‌ها» دیدار با اهل قلم را در آن کافه از نُه صبح تا ظهر برگزار می‌کردیم که برای خودش رونقی داشت و این مجتبی سالک که مدیر کافه بود، با خوش‌رویی مهمانان ما را پذیرا می‌شد، گاهی هم عکس‌های یادگاری از مهمانان برمی‌داشت.
آن جلسات سه‌شنبه در سال 1387 برقرار بود. در دوران شب‌های بخارا و پنجشنبه صبح‌های بخارا در کتابفروشی آینده، این مجتبی بود که حالا با دوربین مجهز و لنزهای متعدد از شب‌ها و پنجشنبه صبح‌ها عکاسی می‌کرد. آلبومی از پرتره‌هایی که در پنجشنبه صبح‌ها در کتابفروشی آینده و باغ موقوفات دکتر محمود افشار از شخصیت‌های ادبی فراهم می‌آورد، سال گذشته منتشر شد.
اینک بعد از جواد آتشباری، مجتبی سالک دومین هنرمند عکاس بخاراست که منتخبی از عکس‌هایش را منتشر می‌کند. همانطور که ملاحظه می‌کنید، آثار عکاسی او به صورت رنگی چاپ شده است و حال و هوایی دیگر دارد. دیشب که این چند سطر را می‌نوشتم مروری دوباره بر عکس‌های سالک داشتم. حرکت، شادی و انتخاب زاویه‌هایش خلاف عرف عکاسان دیگر است و این همه را اضافه می‌کنم بر خوش‌رویی او. علی دهباشی، زمستان ۱۴۰۰.»
کتاب «موسم بخارا، شب‌های بخارا به روایت دوربین ژاله ستار» نیز کتاب خاطره‌انگیز دیگری از رویدادهای فرهنگی بخارا است که ژاله ستار به تصویر کشانده. این کتاب هم چاپ نفیسی دارد و شامل 519 صفحه‌ی مصور رنگی با کاغذ گلاسه و جلد سخت است. علی دهباشی در مقدمه‌ی این کتاب نوشته است:
«آنچه در پیش رو دارید مجموعه‌ای است از کارهای هنر عکاسی خانم ژاله ستار. بدون شک از بین چند هنرمند عکاس که شب‌های بخارا را به تصویر کشیدند، بیشترین آن‌ها را خانم ستار حضور داشتند.
کار خانم ستار و شخصیت خود ایشان دارای چند ویژگی است. بخش نخست آنکه ایشان در تجربه‌ای که از عکاسی در شب‌های بخارا آموختند بسیار توانایی از خودشان نشان دادند، به این صورت که خودشان در تجربه‌ی آزمون و خطا راه خود را یافتند. دوستان و خوانندگان یادداشت می‌دانند که «عکاسی گزارشی» و اصولاً «عکاسی پرتره» که ایشان بدان علاقه‌مند هستند، در این شب‌ها فرصت بروزش را زیاد نیافته‌اند. هرچند که ایشان پرتره‌های زیادی از شخصیت‌های فرهنگی هنری داشته‌اند که خود باید در کتاب مستقلی چاپ شوند. ویژگی دوم انتظام و انضباط ایشان بوده و هست. منظم‌ترین عکاس هنرمند شب‌های بخارا را بدون تردید خانم ستار اعلام می‌کنم از این بابت باید به ایشان تبریک گفت. دقت نظر و توجه در انتخاب سوژه‌ها و حالات‌شان که گاهی فرصت کوتاهی بوده است در عکس‌هایی که ملاحظه می‌کنید، نمونه‌ای است از توانایی خانم ستار.
من تصور می‌کنم آنچه را که باید بگویم خود کارهایی که در این کتاب ملاحظه می‌کنید گویای آن است و بدون شک عکس‌های خانم ستار ثبت یک حادثه‌ی مهم ادبی در سال‌هایی است ایشان با حضورشان آن‌ها را به دنیای هنر عکاسی و سوژه مورد نظر که شب‌های بخارا شد، ثبت کرده‌اند و از این جهت باید از ایشان متشکر باشیم. علی دهباشی.»
منابع
ویرایش- ↑ «بخارا با مقالاتی از شفیعی کدکنی و داریوش شایگان منتشر شد». مجله فرهنگی و هنری بخارا. ۲۰۱۶-۰۲-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۴-۲۷.
- ↑ «شب سی ام بخارا». خبرگزاری مهر. ۲۷ فروردین ۱۳۸۶ - ۱۱:۳۴. doi:https://www.google.com/amp/s/www.mehrnews.com/amp/470917/ مقدار
|doi=را بررسی کنید (کمک). تاریخ وارد شده در|تاریخ بازدید=،|تاریخ=را بررسی کنید (کمک); پارامتر|تاریخ بازیابی=نیاز به وارد کردن|پیوند=دارد (کمک) - ↑ ««وقایع نگاری بخارا»؛ بازآفرینی واقعیتی به نام علی دهباشی | گیتی آنلاین». gitionline.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۰۸.
- ↑ «پنجشنبه صبح‌های بخارا به روایت دوربین مجتبی سالک». mirdashti.com. ۲۰۲۳-۰۸-۲۱.
- ↑ «موسم بخارا، شب‌های بخارا به روایت دوربین ژاله ستار». mirdashti.com. ۲۰۲۳-۰۸-۲۱.