پوشاک بهمئی‌ها

(تغییرمسیر از لباس بهمئی)

لباس بهمئی در واقع همان لباس ایلات کهگیلویه می‌باشد.[۱] این لباس که در سال ۱۳۹۸ با شماره ۱۸۶۷ ثبت ملی گشت درگذشته در سراسر استان کهگیلویه و بویراحمد، شرق و جنوب شرق خوزستان، شمال غرب فارس و نیمی از مردم استان بوشهر با تفاوت‌های اندکی مورد استفاده قرار می‌گرفت.[۲][۳][۴]

تنها تفاوت میان این لباس در کلاه آن بود که در میان مردم بهمئی و طیبی از کلاهی به رنگ قهوه‌ای و سرخ تیره استفاده می‌شد.

لباس مردانه بهمئی

لباس مردانه بهمئی شامل:

کلاه: کلاه مردان به رنگ قهوه‌ای یا سرخ تیره که از جنس نمد می‌باشد.[۱][۵]

جومه یا دلگ: پیراهنی از جنس پارچه ترمه با رنگهای مختلف و آستین‌های گشاد می‌باشد و اندازه دلگ تا سر زانو یا کمی پایین‌تر از زانو می‌باشد.[۱][۵]

جوقا یا حله: پارچه‌ای از جنس کنف می‌باشد که به رنگ سفید، زرد و شیرکی می‌باشد که بر روی دلگ پوشیده می‌شود و کمی بلندتر از دلگ می‌باشد[۱][۶][۵]

زناره: زناره بندی هشتی شکل ضربدری و به‌صورت افقی می‌باشد که روی جوقا پوشیده می‌شود و از پشت به دو کتف بسته می‌شود که معمولاً در قسمت هر کتف و قسمت وسط که بند از روی بند به هم وصل هست گمبول‌های رنگی آویزان می‌شود که زیبایی خاصی به لباس می‌دهد.[۵]

شال کمر: شالی به اندازه نه متر یا کمتر که به رنگهای مختلف و بیشتر مواقع به رنگ سیاه یا سفید می‌باشد که بر روی دلگ و دور کمر بسته می‌شود.[۱][۶][۵]

شلوار: شلوار مردان بهمئی از پارچه دبیت و سایر پارچه می‌باشد اما برخلاف دبیت بختیاری که پاچه‌های گشادی دارد دبیت بهمئی شلواری راسته می‌باشد[۱]

پا پیچنه: پارچه‌ای با عرض ده سانت و بلندی دو متر یا کمتر که به دور ساق پا بسته می‌شود و از مچ پا شروع می‌شود تا زیر زانو و بیشتر در مواقعی که شخص به کوهستان یا در جنگ می‌رود دور ساق پا می‌بندند.[۵][۱]

کفش: مردم بهمئی مانند سایر ایلات از گیوه‌های ملکی و قیصری استفاده می‌کنند.[۱][۵]

لباس زنانه بهمئی

لباس زنان در ایل بهمئی مانند لباس زنان کهگیلویه و بختیاری می‌باشد.[۵]

مینا: روسری محلی زنان می‌باشد که به دور سر بسته می‌شود و و معمولاً تا پشت زانوها آویزان می‌شود.[۵]

لچک یا کلاه: کلاهی هست که جلوی مینا و در قسمت بالای پیشانی گذاشته می‌شود که در زمان قدیم با سکه‌های نقره و بعضاً طلا تزئین می‌شد.[۵]

جومه: حومه یا پیراهن زنانه در بهمئی از کردن تا مچ پا را در بر می‌گیرد همچنین از قسمت لگن تا پائین دوطرف پیراهن چاک دارد.[۵]

تومون غری: شلواری هست که در لباس زنانه بیشترین پارچه را مصرف می‌کند و معمولاً از هفت تا دوازده متر می‌باشد که در ناحیه قد تنگ و دارای چین می‌باشد و در قسمت پایین آن فراخ و چین‌های آن به این شلوار زیبایی خاصی می‌دهند همچنین قسمت پایین این شلوار با نوارهایی تزئین می‌شود[۵]

لازم به ذکر هست که لباس زنان بستگی سن آنان دارد و دختران جوان از لباس‌هایی با رنگ‌های متنوع، زیبا و براق و زنان میانسال از لباس‌های رنگ یکسان و لباس پیر زنان معمولاً از رنگ‌های تیره استفاده می‌شود.

جستارهای وابسته

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ تاریخ ایل بهمئی.
  2. «لباس مردان ایل بهمئی و مهارت توردوزی در فهرست میراث فرهنگی ناملموس استان کهگیلویه و بویراحمد». خبرگزاری هنر ایران. ۲۰۲۴-۰۷-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۹.
  3. Behnegarsoft.com (۲۰۲۲-۰۵-۲۳). «لباس محلی ایل بهمئی از جمله جذابیت‌های بومی این منطقه است - تصاویر بزرگ - کبنانیوز». کبنانیوز | کنکاشی برای نجات استان ها. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۹.
  4. «لباس محلی ایل بهمئی رونمایی می‌شود». خبرگزاری میراث آریا. ۲۰۲۲-۰۵-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۹.
  5. ۵٫۰۰ ۵٫۰۱ ۵٫۰۲ ۵٫۰۳ ۵٫۰۴ ۵٫۰۵ ۵٫۰۶ ۵٫۰۷ ۵٫۰۸ ۵٫۰۹ ۵٫۱۰ ۵٫۱۱ پوشاک سنتی مردم بومی کهگیلویه و بویراحمد.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ کهگیلویه و ایلات آن.