غزاله چلابی

معترض ایرانی کشته‌شده توسط جمهوری اسلامی (۱۳۶۸–۱۴۰۱)

غزاله چلابی (متولد ۱۳ مرداد ۱۳۶۸ آمل[۱] – کشته‌شده ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ آمل) کوهنورد و ورزشکار ایرانی بود که در خیزش ۱۴۰۱ ایران با شلیک مستقیم مأمور سپاهی، توسط جمهوری اسلامی کشته شد.[۲]

غزاله چلابی
غزاله در حال طبیعت‌گردی
زادهٔ۱۳ مرداد ۱۳۶۸
درگذشت۳۰ شهریور ۱۴۰۱ (۳۳ سال)
علت مرگبا شلیک مستقیم مأمور سپاهی از یک اسلحه اسنایپ
پیدا شدن جسدآمل، مازندران، ایران
آرامگاهایران
ملیتایرانی
شهروندیایران
جنبشخیزش ۱۴۰۱ ایران

زندگی

ویرایش

غزاله چلابی، زادهٔ ۱۳۶۸ در آمل[۳][۴] دانش‌آموختهٔ مدیریت امور بانکی و حسابدار یک شرکت خصوصی بود.[۵]

کشته‌شدن

ویرایش

غزاله چلابی در ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ در خیزش ۱۴۰۱ ایران در آمل و در حال فیلم‌گرفتن، با شلیک مستقیم مأمور سپاهی از یک اسلحه اسنایپ به مردم معترض از داخل فرمانداری آمل، سر[۶] وی مورد اصابت گلوله کالیبر بالا[۵] قرار گرفت و کشته شد.[۷][۸][۹] وی در هنگام اصابت گلوله در حال فیلم‌برداری از اعتراضات با موبایل بود و از لحظه شلیک گلوله و کشته‌شدن[۱۰] وی در اسمارت فون او، فیلمی ذخیره شده بود که در فضای مجازی و خبرگزاری‌های بین‌المللی منتشر شد.[۱۱] تصاویری که خود او در لحظه کشته شدنش فیلم‌برداری کرده بود در ۲۸ مهر منتشر شد.[۱۲][۱۳] بنا بر گزارش‌ها، این حادثه موجب خشم عمومی ایرانیان شد.[۱۴]

جلوگیری حکومت از اهدای عضو

ویرایش

غزاله می‌خواست که در صورت مرگ مغزی اعضای بدنش اهدا شود و دو بار کارت‌های اهدای عضو را پر کرده بود. خانوادهٔ چلابی اعلام کردند که اعضای پیکر او را اهدا خواهند کرد اما به خانواده‌اش اجازهٔ این کار را ندادند و به‌گفتهٔ خالهٔ غزاله مأموران امنیتی گفتند «با این کار از غزاله اسطوره‌سازی می‌شود.»[۵][۱۵]

مراسم چهلم

ویرایش

... چه معصومانه چشم‌هایت را بستی و روحمان را با پروازت به تاریکی، و جسممان را به تلخی سپردی! بال‌های پروازت را ناجوانمردانه و بی‌رحمانه چیدند و پیروزمندانه دروغ گفتند و در خلوت خود خندیدند. هر روز به خودم می‌گویم این دروغ است، غزال من زنده است و لبخند می‌زند؛ غزال من بر اوج قله ایستاده و می‌رقصد و قهقه می‌زند. غزالم! حالا دیگر جاده‌هایی که به کوه دماوند می‌رسد بی‌تو و خنده‌هایت خلوت است و سوت‌وکور. انگار همین چند روز قبل بود که در آغوشم بودی و قربان‌صدقهٔ صلابت زنانگی‌ت می‌رفتم و از بودنت شاد بودم از اینکه دختری دارم از جنس پاکی، صلابت کوه و به استواری درختی که هرچه بر تنش زخم زدند فرو نریخت و جوانه زد و شکفت…؛ سحر از راه می‌رسد و روشنایی شب را تکه‌تکه و پاره‌پاره می‌کند؛ امید بر اندوه، و رهایی بر قفس پیروز می‌شود و جهان را روشنی دربرمی‌گیرد.

بیانیهٔ مادر غزاله چلابی در مراسم چهلم دخترش[۱۶]

مراسم چهلم غزاله چلابی ۱۲ آبان ۱۴۰۱ در شهر آمل در استان مازندران برگزار شد و شاهد اعتراض‌های گسترده مردم بود. معترضان در این مراسم و راهپیمایی‌های پس از آن شعار ضد حکومتی[۱۷] از جمله «خامنه‌ای قاتله، حکومتش باطله» سر دادند.[۱۸]

جستارهای وابسته

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. «در آستانه تولد و سالگرد کشته شدن غزاله چلابی اطراف مزار او دیوار نصب کردند». ایران اینترنشنال.
  2. «جان‌هایی که از دست رفت؛ عکس‌های برخی از کسانی که کشته شدند». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۴.
  3. «نهمین روز اعتراضات ایران؛ افزایش شمار جان‌باختگان و تداوم موج بازداشت‌ها». iranwire.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۰۱.
  4. ««مأموران از اهدا اعضای غزال جلوگیری کردند»». Manoto TV. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ اكتبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در 2022-10-01. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ «غزاله چلابی، زنی که می‌خواست شجاعتش را تکثیر کند». آسو. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۰۶.
  6. «جان‌هایی که از دست رفت؛ عکس‌های برخی از کسانی که کشته شدند». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۴.
  7. «اعتراضات ایران؛ التهاب در چابهار، تداوم خیزش در شهرها». دویچه وله.
  8. «جان باختن غزاله چلاوی، کوهنورد ۳۲ ساله آملی».
  9. «طی ۸ روز قیام بیش از ۱۴۰ تن از زنان و جوانان ایران شهید و ۵هزار نفر دستگیر شده‌اند».
  10. «لحظه باورنکردنی قتل غزاله چلابی هنگام فیلم‌برداری». گویا نیوز. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۰۶.
  11. «خشم عمومی از انتشار لحظه کشته شدن غزاله چلابی: مرگ خود به دست ضحاک را ثبت کرد». ir.voanews.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۴.
  12. «غزاله چلاوی؛ معترضی که از داخل فرمانداری آمل به او شلیک شد». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۲.
  13. «معترضانی که پاسخ‌شان گلوله بود». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۲.
  14. خشم عمومی از انتشار لحظه کشته شدن غزاله چلابی: مرگ خود به دست ضحاک را ثبت کرد, صدای آمریکا, retrieved 2022-10-22
  15. ««مأموران از اهدا اعضای غزال جلوگیری کردند»». منوتو. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ اكتبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در 2022-10-01. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  16. «مادر غزاله در سخنرانی‌اش در مراسم یادبود دختر کوهنوردش در مورد دلتنگی‌اش برای او گفت». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۰۲۲-۱۰-۰۳.
  17. «مراسم چهلم مهسا موگویی در فولادشهر اصفهان». رادیو فردا. ۱۲ آبان ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۳ نوامبر ۲۰۲۲.
  18. «تظاهرات بزرگ و درگیری در چهلم کشته‌های اعتراضات سراسری در شهرهای مختلف ایران». بیی‌بی‌سی فارسی. ۴ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۴ نوامبر ۲۰۲۲.

پیوند به بیرون

ویرایش