میهَن‌شیفتِگی[۱] یا شوونیسم (به فرانسوی: Chauvinisme) در معنای اصلی و ابتدایی آن، یک نوع میهن‌پرستی افراطی و ستیزه‌جو و یک ایمان کور به برتری و شکوه ملّی است.[۲] با بسط معنا، شوونیسم به طرفداری افراطی و غیرعقلانی از هر گروهی که فرد عضو آن است، اطلاق می‌شود؛ به‌خصوص هر وقت این طرفداری، همراه با کینه و بداندیشی نسبت به گروه رقیب باشد. جینگوئیسم معادل انگلیسی این واژه فرانسوی است. همچنین، در کاربرد امروزی‌تر، به اعتقادی گفته می‌شود که در آن یک جنسیت خود را برتر، با هوش‌تر و مهم‌تر از جنسیت دیگر بداند.[۳]

ریشه‌شناسی

ویرایش

این واژه از نام نیکولا شووین گرفته شده است، یک سرباز شبه عارف تحت فرمان ناپلئون بناپارت، که به نظر می‌رسد در انقلاب فرانسه نیز خدمت کرده باشد. با وجود عدم محبوبیت بناپارتیسم در فرانسه بعد از ۱۸۱۵، گفته می‌شد شوون یک هوادار بسیار پرحرارت بوده است و اغلب در لباسی با نماد امپراتور معزول مشاهده می‌شده است.[۴]

منابع

ویرایش
  1. «میهن‌شیفتگی» [علوم سیاسی و روابط بین‌الملل] هم‌ارزِ «شووینیسم» (به انگلیسی: chauvinism)؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر ششم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۸۵-۶ (ذیل سرواژهٔ chauvinism)
  2. "Oxford English Dictionary". Wikipedia (به انگلیسی). 2019-10-14.
  3. «chauvinism | meaning of chauvinism in Longman Dictionary of Contemporary English | LDOCE». www.ldoceonline.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۱۸.
  4. Boller, Jr. , Paul F. ; George, John (1989). They Never Said It: A Book of Fake Quotes, Misquotes, and Misleading Attributions. New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-505541-1