شهرستان فریدون‌شهر

شهرستانی در غرب استان اصفهان، ایران
(تغییرمسیر از شهرستان فریدونشهر)

شهرستان فریدون‌شهر یکی از شهرستان‌های استان اصفهان ایران است. مرکز این شهرستان شهر فریدون‌شهر است.

شهرستان فریدون‌شهر
ساختمان فرمانداری شهرستان فریدون‌شهر
موقعیت در استان
اطلاعات کلی
کشور ایران
استاناصفهان
مرکز شهرستانفریدون‌شهر
سایر شهرهابرف‌انبار
بخش‌هامرکزی ، موگوئی
سال تأسیس۱۳۵۸[۱]
اداره
فرماندارمحمدجواد صفا
مردم
جمعیت۳۵۶۵۴ نفر (۱۳۹۵)
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۳۱
وبگاهفرمانداری فریدون‌شهر

این شهرستان محل سکونت اقوام گرجی، بختیاری است.[۲][۲] [۳] جمعیت شهر فریدون شهر را بیشتر گرجی‌ها و لرهای بختیاری تشکیل می‌دهند روستاهای فریدون شهر عمداتا بختیاری هستند.[۴][۵]

پیشینه

ویرایش

این شهرستان خود جزئی از سرزمین تاریخی فریدن است و تا حدود نود سال پیش بخشی از سرزمین بختیاری بود.[۶]که در زمان پهلوی در تقسیمات کشوری جدید به همراه چهارمحال و بختیاری به عنوان شهرستان فریدن_شهرکرد به استان اصفهان افزوده شد.[۷]

تقسیمات کشوری

ویرایش

شهرستان فریدون‌شهر دارای ۲ بخش، ۵ دهستان و ۲ شهر به شرح زیر است:

شهرستان فریدون‌شهر

ویرایش
بخش مرکز بخش جمعیت بخش ۱۳۹۵ نام دهستان مرکز دهستان جمعیت دهستان ۱۳۹۵ شهر جمعیت شهر ۱۳۹۵
مرکزی فریدون‌شهر ۳۵٬۶۵۴ نفر برف انبار برف‌انبار ۷٬۷۱۷ نفر فریدون‌شهر

برف‌انبار

۱۳٬۶۰۳ نفر

۵٬۳۸۲ نفر

چشمه لنگان سیبک ۳٬۰۳۱ نفر
عشایر قلعه سرخ ۲٬۵۶۲ نفر
موگوئی برف‌انبار ۵٬۸۹۱ نفر پیشکوه موگوئی اسلام‌آباد ۲٬۳۶۷ نفر ****************
پشتکوه موگوئی مصیر ۴٬۷۴۷ نفر

جمعیت

ویرایش

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان فریدون‌شهر در سال ۱۳۸۵ برابر با ۳۹۳۹۲ نفر بوده‌است که از این تعداد۱۸۸۷۷ نفر جمعیت شهری و تعداد ۲۰۵۲۰ نفر نیز جمعیت روستایی بوده‌است جمعیت برآورده شده در سال ۱۳۸۹، ۴۱۵۱۶ نفر بوده‌است.[۸] تعداد خانوار شهرستان در سال ۱۳۸۵٬۹۲۷۵ خانوار برآورد گردیده‌است که از این تعداد ۴۸۹۲ خانوار در مناطق شهری و ۴۳۸۳ خانوار در مناطق روستایی زندگی می‌کنند . ۷۷ /۰٪ از خانوارهای استان در این شهرستان زندگی می‌کنند. بعد خانوار در شهرستان فریدون‌شهر ۵ نفر که در خانوارهای شهری ۴/۳۵ و در خانوارهای روستایی ۵/۳ نفر می‌باشد. تراکم جمعیت در شهرستان فریدون‌شهر در سال ۱۳۷۵ معادل ۱۹/۷ نفر در کیلومتر مربع بوده‌است که این رقم در سال ۱۳۸۳ به ۱۸/۶ نفر در کیلومتر مربع رسیده‌است که تابع کاهش نرخ رشد جمعیت شهرستان طی سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۳ می‌باشد.[۹]

مهاجرت

ویرایش

فریدونشهر شهرستانی مهاجرفرست به شمار می‌آید.[۱۰]بیشتر این مهاجران به شهرستان اصفهان و تهران مهاجرت کرده اند.[۱۱]

موقعیت جغرافیایی

ویرایش

شهرستان فریدون‌شهر از توابع استان اصفهان، واقع در زاگرس مرکزی، دارای آب و هوایی سرد و برف گیر است.[۱۲] این شهرستان با مساحت ۲۲۳۵ کیلومترمربع، درمیان استان‌های لرستان و چهارمحال و بختیاری واقع شده‌است. فاصله آن تا اصفهان ۱۵۵ کیلومتر است.

ویژگی‌های طبیعی - فریدون‌شهر منطقه‌ای است کوهستانی وارتفاعات آن، عبارت‌انداز: قله شاهان کوه و کوه کلوسه و کوه کمران. کوهستانی‌ترین منطقه شهرستان ناحیه پشتکوه موگویی است و بعدناحیه چناررود می‌باشد. آب وهوای فریدون‌شهر معتدل کوهستانی است. پراکندگی باران وبرف در طول سال دست کم ۸ ماه و ذخیره برف آن‌ها تاشروع بارندگی سال دیگر ادامه می‌یابد. رودخانه هااغلب دربستری عمیق جریان یافته‌است که آب آن‌ها به هدر می‌رود و معمولاً به مصرف کشاورزی نمی‌رسد. پوشش گیاهی این ناحیه از استپو چمنزارهای کوهستانی است. از حدود ۱۵۳ هزار هکتار مراتع شهرستان که ۱۶ درصد از کل مراتع استان را به خود اختصاص می‌دهد. ۲۵ درصد مراتع، درجه یک، ۱۳ درصد مراتع متوسط و ۱۶/۶ درصد مراتع فقیر و صخره‌ای می‌باشد. قسمت عمده گونه‌های گیاهی این مراتع شامل انواع گون‌ها، گونه‌های اگروپایرون و بروموسها است. گونه‌های مرتعی که محصولات فرعی مراتع هستند نظیر لاله واژگون، موسیر، یونجه، کرفس، ریواس و غیره در این منطقه مشاهده می‌گردد. این شهرستان دارای ۳۶ هزار هکتار جنگل طبیعی (معادل ۱۹درصد از مراتع و جنگل‌های استان) بوده و فاقد بیابان است؛ بنابراین مجموع مراتع و جنگل‌های شهرستان برابر ۱۸۹ هزار هکتار بوده و ۲/۵ درصد از مراتع و جنگل‌های استان را به خود اختصاص می‌دهد. جنگل‌های این شهرستان در مناطق پشتکوه اول و دوم بوده و شامل گونه‌های جنگلی مانند ذال ذالک، پسته کوهی، زبان گنجشک، بادام کوهی، بلوط، زرشک، سنجد، چنار و غیره می‌باشد .[۱۳] در ارتفاعات غربی فریدونشهر بر روی شیب‌های رو به شمال غربی پوشش غنی تر و انواع اجتماعات درختچه ای یا گاهی درختی مانند Pistacia, Ficus و غیره وجود دارند.[۱۴]

ویژگیهای انسانی - درمدارک تاریخی و جغرافیایی، این ناحیه به نام پرتیکان معروف است که شامل فریدن و فریدون‌شهر می‌شود جمعیت این شهرستان بالغ بر ۴۵۹۰۸ نفر می‌باشد. فریدون‌شهر از سال ۱۳۵۸ به شهرستان تبدیل گشته و شامل یک بخش مرکزی و ۵ دهستان می‌باشد. در مزرعه قهستان سنگ قبرهای باستانی وجود دارد.

ویژگیهای اقتصادی

ویرایش

درزندگی اقتصادی فریدون‌شهر، سه نوع فعالیت عمده را می‌توان تشخیص داد:

کشاورزی، دامداری، صعنت وخدمات. ۸۰ درصد از اهالی به کشاورزی ودامداری اشتغال دارند. متأسفانه درسالهای اخیر این آمار کاهش یافته‌است، زیرا به علل خاصی به شهرستانهای دیگر مهاجرت نموده‌اند. محصولات مهم، عبارت‌انداز سیب زمینی وغلات، فراورده‌های دامی گوشت، پوست وپشم که به اصفهان صادر می‌شود.

مهم‌ترین محل رویش گیاه کرفس کوهی در ایران، روستاهای شهرستان فریدونشهر است. این روستاها عبارتند از: مصیر ، بهرام‌آباد ، دستگرد ، ونیزان ، چال میشان ، شاهان ، کلوسه ، وزوه ، کاهگان و دره سپستان.[۱۵]

مکان‌های دیدنی

ویرایش

تفرج گاه

ویرایش

پیست اسکی

ویرایش

پیست اسکی فریدون‌شهر

دشت لاله‌های واژگون

ویرایش

دشت لاله‌های واژگون فریدون‌شهر

کوه‌ها

ویرایش

ایلوک، تسیخه، دره غول، کوه دری، سفید کوه، سیاهکوه، شاهان کوه، فردان، لاشوم، کوه سوره، کوه مارک و کوه هشتاد.

غارها

ویرایش

غار کبوتران، غار کلبیس، غار باووک، غار پیرهشتاد، غار چشمه ریسان.غار جینجق چقیورت(jinjaghas cob)غار سراب چقیورت. غار توک توک او سرداب(tok tok av)

آبشارها

ویرایش

آبشار دورک، آبشار طرزه، آبشار پشندگان و آبشار پونه زار.

چشمه‌ها

ویرایش

چشمه آب لت، چشمه بابا احمد، چشمه تنگوله، چشمه دره سپستان، چشمه سراب، چشمه لنگان.

زیارت گاه

ویرایش

مقبره امامزادگان

ویرایش

امامزاده سید صالح قیصر (صالح کوتاه)، امامزاده سید محمد مکه دین، امامزاده سید محمد (چقا) و امامزاده مشعلدار علی.

منابع

ویرایش
  1. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ اوت ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۷ نوامبر ۲۰۱۷.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «درباره فریدونشهر». فرمانداری شهرستان فریدونشهر. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۱.
  3. «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان فریدونشهر». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۸ مه ۲۰۲۳.
  4. سایت، مدیریت (۲۰۱۸-۰۲-۲۳). «تاریخچه شهرفریدن». اینجا اصفهان. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۱.
  5. «تاریخچه فریدون شهر – گلستانکوه». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ مارس ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۱.
  6. مدخل فریدن در دانشنامه ایرانیکا
  7. میرمحمدی، جغرافیای تاریخی فریدن، مقدمه.
  8. «پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ اوت ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۷ دسامبر ۲۰۰۷.
  9. «جمعیت شهرستان». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۱۱.
  10. «بررسی علل مهاجرت از شهرستان فریدونشهر از دیدگاه مهاجرین طی سال های 1390 تا 1394».
  11. «بررسی جریان مهاجرتی استان اصفهان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژوئن ۲۰۲۱.
  12. گوگونانی، خودسیانی، اصلانی، حسین، مرتضی، فاطمه (۱۳۸۶). نوزاد برف «کرفس کوهی». اصفهان: دادیار. صص. ب.
  13. «آب و هوا و پوشش گیاهی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۱۱.
  14. معینیان، محمد تقی (۱۳۸۷). سیمای طبیعی رودخانه زاینده‌رود (اصفهان). اصفهان: جهاد دانشگاهی. صص. ۶۴.
  15. گوگونانی، خودسیانی، اصلانی، حسین، مرتضی، فاطمه (۱۳۸۶). نوزاد برف «کرفس کوهی». اصفهان: دادیار. صص. ۵.