سینمای سنگال یک صنعت فیلم‌سازی نسبتاً کوچک است که از دهه ۱۹۶۰ تا اوایل دهه ۱۹۸۰ به اوج رسید. بررسی سینمای سنگال به دوران قبل و بعد از استقلال این کشور از فرانسه در سال ۱۹۶۰ مربوط است. سینمای حال حاضر سنگال اگرچه نسبت به دهه ۷۰ که عصر طلایی سینمایی این کشور نامیده می‌شود، افول کرده‌است اما هنوز سینمای این کشور یکی از معتبرترین‌ها در سینمای آفریقا و همچنین در سینمای فرانسوی زبان است. هم‌اکنون تولید سرانه فیلم بلند در سنگال ۱۲ و فیلم مستند ۸ عدد برآورد شده‌است.[۱][۲]

عثمان سمبن در ۱۹۸۷، پایه‌گذار سینمای سنگال پس از استقلال
عثمان سمبن در ۱۹۸۷، پایه‌گذار سینمای سنگال

سینمای پس از استقلال

ویرایش

در سال ۱۹۵۵ اولین فیلم بومی تاریخ سینمای سنگال به نام آفریقا در رود سن توسط پائولین سومانو ویئیرا تولید شد. هم او چندین فیلم کوتاه و مستند دیگر دربارهٔ سنگال تا قبل از استقلال این کشور ساخت.[۳]

سینمای پس از استقلال سنگال با نام عثمان سمبن، نویسنده، بازیگر، نمایش‌نامه نویس و کارگردان سنگالی گره خورده‌است. سمبن به عنوان یک نویسنده و شاعر، بسیاری از آثار خود را به زبان تصویر درآورد. در سال ۱۹۶۳ فیلم کوتاه ۲۰ دقیقه‌ای او با عنوان واگن به زندگی مردم سنگال می‌پرداخت و یک اثر تأثیرگذار بود. گفته می‌شود واگن احتمالاً اولین فیلم حرفه‌ای است که توسط یک سیاهپوست آفریقایی ساخته شده‌است. در ۱۹۶۶ عثمان سمبن با کارگردانی فیلم دختر سیاه اولین فیلم بلند سینمایی تاریخ سینمای سنگال را ثبت کرد. فیلمی که از یکی از نوول‌های نوشته خودش به همین نام اقتباس کرده بود. جاناتان رزنبام فیلم دختر سیاه را یک اثر موجه و باوقار و صدای آفریقای مستقل نامید.[۴][۵][۶][۷][۸][۹]

دوره طلایی دهه ۷۰

ویرایش

اولین جایزه بین‌المللی سینمای سنگال توسط عثمان سمبن و با فیلم خدای دیولا در سال ۱۹۷۱ از هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم مسکو بدست آمد. این فیلم برنده جایزه نقره‌ای این جشنواره شد.[۱۰][۱۱]

دیگر سینماگر تأثیر گذار این دهه جیبریل دیوپ مامبتی بود. عمده آثار سینمایی او بر واقع‌گرایی اجتماعی اشاره داشتند. سفر کفتار محصول ۱۹۷۲ یکی از مهمترین آثار وی در زمینه واقع گرایی اجتماعی است. سفر کفتار در جشنواره فیلم کن ۱۹۷۳ موفق به دریافت جایزه منتقدان و در هشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم مسکو به دیپلم افتخار دست پیدا کرد.[۱۲][۱۳]

سافی فیه کارگردان زن سنگالی با ۲ فیلم موفق عابر (۱۹۷۲) و نامه‌های روستایی (۱۹۷۵) از دیگر سینماگران مؤثر و پیشرو در این دهه بود.[۱۴][۱۵]

بن‌دیوگی‌بی دیگر سینماگر متعلق به عصر طلایی سینمای سنگال است. ۲ فیلم او شاهزادگان سیاه سن ژرمن-د-پرز (۱۹۷۲) و سامبا تالی از مهم‌ترین فیلم‌های سنگالی است. بن‌دیوگی‌بی همچنین فیلم‌نامه اولیه فیلم اردوگاه تیارو را برای عثمان سمبن نوشت. این فیلم در سال ۱۹۸۸ موفق به دریافت جایزه ویژه هیئت داوران از چهل و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز شد.[۱۶][۱۷]

۱۹۸۰ تاکنون

ویرایش

ماهاما جانسون ترائوره با فیلم طب سنتی (۱۹۸۲)، خدی سیلا با فیلم یک پنجره باز (۲۰۰۵)، منصور سوراواد با فیلم آتش‌سوزی‌های منصره (۲۰۰۹)، الاسان دیاجو با فیلم اشک‌هایی برای مهاجرت (۲۰۱۰)، موسی سین ابسا با فیلم یول (۲۰۱۰)، آلن گومیس با فیلم فیلیسیته (۲۰۱۷) و ماتی دیوپ با فیلم آتلانتیک (۲۰۱۹) از دیگر فیلمسازان مطرح سنگالی در ۲ دهه اخیر هستند.[۱۸][۱۹]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. «Atelier Fiwe». web.archive.org. ۲۰۱۱-۰۷-۰۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ ژوئیه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  2. David Bordwell and Kriston Thompson, Film History: An Introduction, 2e (McGraw Hill, 2003), p. 548.
  3. "Cinema of Senegal". Wikipedia (به انگلیسی). 2020-07-01.
  4. Nowell-Smith, Geoffrey (1996). The Oxford History of World Cinema. ISBN 0-19-874242-8.
  5. Rosenbaum, Jonathan (1997). Movies as Politics. Berkeley, Calif: University of California Press. pp. 284. ISBN 0-520-20615-0.
  6. Rachael Langford, "Black and white in black and white: Identity and cinematography in Ousmane Sembène's La Noire de…/Black Girl (1966)", Studies in French Cinema 1, no. 1 (2001), 14.
  7. Clark, Ashley. "Black Girl: Self, Possessed". The Criterion Collection (به انگلیسی). Retrieved 2020-09-28.
  8. Kipp، Jeremiah. «Understanding the World: An Interview with Film Critic Jonathan Rosenbaum» (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  9. Samba Gadjigo (6 May 2010). Ousmane Sembà ̈ne: The Making of a Militant Artist. Indiana University Press. p. 7. ISBN 978-0-253-00426-0.
  10. «1971 :: Moscow International Film Festival». web.archive.org. ۲۰۱۴-۰۴-۰۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  11. Hornaday، Ann. «Senegal films are eloquent Movies: Ousmane Sembene's powerful 'Emitai' and 'Ceddo' play at the Orpheum». baltimoresun.com (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  12. «Djibril Diop Mambety: un cinéaste à contre-courant African Studies Review - Find Articles». web.archive.org. ۲۰۰۷-۱۰-۰۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  13. «El Festival de Cine Africano 2019 hará un guiño al continente americano – Festival de Cine Africano» (به اسپانیایی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  14. Harrow, Kenneth W. (1999). African Cinema: Postcolonial and Feminist Readings. Africa World Press. ISBN 978-0-86543-697-8.
  15. Ellerson, Beti (2004). "Safi Faye's Gaze: The Evolution of an African Woman's Cinema". In Pfaff, Françoise (ed.). Focus on African Films. Indiana University Press. pp. 185–202. ISBN 978-0-253-21668-7.
  16. Lancia, Enrico (1998). I Premi del Cinema: 1927–1997 (in Italian). Rome: Gremese. ISBN 8877422211.
  17. Kempley، Rita (۱۹۹۱-۰۳-۰۱). «FROM AFRICA, A 'CAMP' OF TRAGIC HEROES» (به انگلیسی). Washington Post. شاپا 0190-8286. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  18. Manthia Diawara. African cinema: politics & culture. Indiana University Press, (1992) ISBN 978-0-253-20707-4 pp. 57-62.
  19. Grey، Tobias (۲۰۱۷-۱۰-۲۴). «Alain Gomis on Félicité and feeling like an immigrant everywhere». www.ft.com (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.