عبارت کشور تابع یا دولت اقماری (انگلیسی: Satellite state) به کشوری گفته می‌شود که رسماً مستقل باشد ولی به‌شدت تحت تأثیر یا کنترل سیاسی، اقتصادی، و نظامی (به‌طور کلی هژمونی) یک کشور دیگر قرار داشته باشد به‌طوری که سیاست کشور عمدتاً توسط کشور متبوع تعیین گردد. در طول جنگ سرد این عبارت برای اشاره به متحدان شوروی در اروپای مرکزی و اروپای شرقی که عضو پیمان ورشو بودند به کار می‌رفت.

این عبارت از ماهواره‌های کوچکتری که به دور سیاره‌های بزرگ‌تر می‌چرخند گرفته شده‌است.

دولت‌های اقماری شوروی

ویرایش

پس از جنگ جهانی اول

ویرایش

مغولستان پس از جدایی از چین در ۱۹۱۱ یک دولت اقماری امپراتوری روسیه بود.

جمهوری خلق تووا نیز در سال ۱۹۲۰ از چین مستقل شد و یکی از دول اقماری روسیه بود تا اینکه در ۱۹۴۴ تصرف و به خاک شوروی افزوده شد.

جمهوری خاور دور در سیبری نیز یکی دیگر از دول اقماری شوروی بود.

پس از جنگ جهانی دوم

ویرایش

دول اقماری شوروی در اروپا عبارت بودند از:

برخی نیز از جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی به عنوان یک دولت اقماری شوروی نام برده‌اند، گرچه این کشور پس از اختلاف بین تیتو و استالین در سال ۱۹۴۸ و انتقال دفتر کامینفرم از بلگراد به بخارست از ردهٔ این کشورها جدا شد.

جمهوری دموکراتیک افغانستان از ۱۹۷۸ تا ۱۹۹۱ را نیز می‌توان یک دولت اقماری به‌شمار آورد.

پس از جنگ سرد

ویرایش

برخی از تحلیل‌گران گفته‌اند که سیاست آمریکا در خاورمیانه پس از جنگ سرد بر تبدیل کشورهایی مثل عراق به دول اقماری ایالات متحده است.

از سوازیلند و لسوتو به عنوان دول اقماری آفریقای جنوبی یاد می‌شود.

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش