درگیری کمیته انقلابی حزب دمکرات کردستان

پس از اعدام قاضی محمد و فروپاشی حزب دمکرات کردستان، کردستان ایران تا آبان ماه ۱۳۵۷، شاهد بحران مهمی نبود. در این دوره، تنها دو حرکت سیاسی و کوتاه‌مدت اتفاق افتاد. اول در سال ۱۳۳۶، حزب دمکرات کردستان ایران مجدداً با کمک حزب توده تجدید حیات و شروع به فعالیت کرد و عبدالله اسحاقی با نام مستعار احمد توفیق سعی کرد در خارج از کشور به تشکیلات این حزب سروسامان بدهد ولی با حزب توده به اختلاف‌نظر رسید و هیچ حرکت چشمگیری صورت نگرفت.[۱] احمدتوفیق که از سوی قاسملو به خیانت و همکاری با ساواک متهم شد، به سرنوشت نامعلومی دچار و مفقود شد.[۲]دوم در سال ۱۳۴۶، چند تن از باقیماندگان کمیته ایالتی حزب توده در کردستان، به عنوان «کمیته انقلابی حزب دمکرات کردستان»[۳]از حزب توده قطع رابطه می‌کنند و تعدادی از آنها مثل سلیمان معینی، عبدالله معینی، ملااحمد شلماشی (ملا آواره) و اسماعیل شریف‌زاده وارد کردستان ایران می‌شوند و شروع به عضوگیری می‌کنند و یکی از اقدامات قابل توجه آنها خلع‌سلاح یکی از پاسگاه‌های ژاندارمری پیرانشهر بود. این کمیته حدود ۲۰۰ نفر عضو داشتند و در ۹ دسته در شمال کردستان ایران فعالیت می‌کردند (در کردستان مکری و جنوب استان آذربایجان غربی) پس از ۱۸ ماه، در سال ۱۳۴۷ اویسی فرمانده ژاندارمری وقت دست به تعقیب آنان زد، ۱۰۴ نفر از آنها را دستگیر، ۲۳ نفر کشته و ۲۸ نفر تسلیم شدند و بحران ختم می‌شود. حمایت ملامصطفی بارزانی از دولت ایران یکی از عوامل اصلی شکست این جریان بود.[۱] اسماعیل شریف‌زاده در اردیبهشت ۱۳۴۷ در نزدیکی بانه کشته شد. کمی بعد عبدالله معینی و سلیمان معینی به قتل رسیدند. ملا احمد شلماشی، معروف به ملا آواره، به همراه دو تن از یارانش در روستایی دستگیر و در مرداد ۱۳۴۷ در سردشت اعدام شدند.[۳]طی این درگیری‌ها بیش از چهل نفر از اعضای حزب دموکرات کردستان ایران توسط افراد ملامصطفی بارزانی کشته شدند و اجساد آنان به مقامات ایرانی تحویل داده شد.[۴]

جستارهای وابسته

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ "بازخوانی پرونده حزب دمکرات کردستان ایران". موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی. 1979-02-19. Retrieved 2016-12-06.
  2. "پایگاه تحلیلی کردها» کالبدشکافی توافقنامه کومله و حزب دمکرات کردستان ایران/پیمان حریقی". پایگاه تحلیلی کردها. 2012-09-18. Retrieved 2016-12-06.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ "پاورقی -6 / داستان آن ده نفر: سیروس نهاوندی مؤسس سازمان آزادی‌بخش خلق‌های ایران". Khabaronline News Agency. 2010-06-19. Retrieved 2016-12-06.
  4. McDowall, David (May 14, 2004). A Modern History of the Kurds. I.B.Tauris. p. 253. ISBN 978-1-85043-416-0. Retrieved 2016-12-06.