جورجو آگامبن

نویسنده و فیلسوف ایتالیایی

جورجو آگامبن (ایتالیایی: Giorgio Agamben; تلفظ ایتالیایی: [aˈɡambɛn]، زاده ۱۹۴۲ در رمفیلسوف و نویسنده معاصر ارمنی‌تبار ایتالیایی است.

جورجو آگامبن
زادهٔ۲۲ آوریل ۱۹۴۲
ملیتایتالیایی
دورهفلسفه قرن بیستم
حیطهفلسفه قاره‌ای معاصر
علایق اصلی
فلسفه، فلسفه سیاسی، فلسفه اجتماعی
ایده‌های چشمگیر
هوموساکر، وضعیت استثنایی، جنگ داخلی.
تأثیرگذار بر
  • روبرتو اسپوزیتو، سِرگِی پروزورف، کِوین اتل، توماس لمکه، کاترین میلز، راسموس یوجلت

مهم‌ترین آثار جورجو آگامبن[۱] اجتماع آینده،[۲] هومو ساکر، کودکی و تاریخ،[۳] زبان و مرگ،[۴] وسایل بی‌هدف،[۵] پایان شعر، امر گشوده: انسان و حیوان[۶] و وضعیت استثنایی[۷] آتش و قصه[۸] است.

اجتماع آینده

ویرایش

کتاب اجتماع آینده (به ایتالیایی: La comunità che viene) اثر جورجو آگامبن در سال ۱۹۹۰ نوشته شد، و در سال ۱۹۹۳ توسط مایکل هارت (به انگلیسی: The Coming Community) به انگلیسی برگردانده شد.

اجتماع آینده کتابی است دربارهٔ اجتماعی از موجوداتی که فارغ از هرگونه هویتی تنها توسط تجربه زبان در آن سهیم هستند. افراد این اجتماع را موجوداتی تشکیل می‌دهد که آگامبن به آن‌ها هرچه (به انگلیسی: whatever) (به لاتین: quoldlibet)می‌گوید. از نظر آگامبن، موجود هرچه، موجودی است که همیشه همان‌طور است که هست، و از این نظر، با مفهوم تکینگی(به انگلیسی: singularity) ارتباط تنگاتنگی دارد. آگامبن اصطلاح تکینگی را بر اساس تفسیر هستی‌شناختی آلن بدیو به کار می‌برد که عبارت است از «عناصری که در مجموعه‌ای یک شمرده می‌شوند، اما نمی‌توانند در مجموعه‌ای جدید بازشماری شوند.»[۹] «اجتماع تکینگی‌ها بدون هویت و این‌همانی در مکان خالی و نمونه، آشکارگی یک زندگانی زبانی است که از سویی، تعریف‌ناپذیر و از سوی دیگر، فارغ از هرگونه تعلق به طبقه‌ای خاص است.»[۱۰] آگامبن، بر اساس نظریه مجموعه‌ها «نمونه» را ادغام حذفی تعریف می‌کند، یعنی موردی که به جهت تعلق کامل خود به یک مجموعه از آن مجموعه حذف می‌شود. «از نظر توپولوژیکی، تکینگی، در حالی که نه درون و نه خارج از یک مقوله است، «مکان خالی» را نمونه‌وار می‌سازد که بیان‌گر گونهٔ «هستی ناب زبانی» است.[۱۱] آگامبن با توجه به پارادوکس راسل، هستی زبانی موجودات تکین را مجموعه‌ای پارادوکسیکال معرفی می‌کند که هم عضو خود است و هم عضو خود نیست.

این کتاب شامل ۱۹ بخش است:هرچه، از لیمبو، نمونه‌ها، جای‌گرفتن، اصل تفرد، آسایش، حالت، اهریمنی، بارتلبی، جبران‌ناپذیر، اخلاق، محصولات دیم، هاله، نام مستعار، طبقات، بیرون، هم‌نام، شخیناو تیانانمن است

از این کتاب دو برگردان فارسی تحت عناوین «اجتماع آینده» ترجمه محمدرضا قربانی، انتشارات رخداد نو، و «همبودگی آینده» ترجمه فؤاد جراح‌باشی، نشر ققنوس منتشر شده است.

وسایل بی‌هدف

ویرایش

کتاب وسایل بی‌هدف (انگلیسی: Μeans without End) مجموعه مقالاتی است که جورجو آگامبن، در پنج سال اول دههٔ ۱۹۹۰ نوشته است. ترجمه انگلیسی این اثر توسط وینچستو بنیتی و چزاره کازارینو صورت گرفته است. ترجمه فارسی این اثر توسط امید مهرگان و صالح نجفی در سال ۱۳۸۶ انجام گرفته و توسط نشر چشمه منتشر شده است.

موضوع اصلی این کتاب «سیاست» است که آگامبن حول محور آن به طرح موضوعاتی مانند قدرت، دولت، حاکمیت، الاهیات و ماتریالیسم در سنت غربی پرداخته است. آگامبن، درآغاز کتاب می‌کوشد تا با بررسی دو شکل حیات، یعنی حیات برهنه (به انگلیسی: bare life) و حیات سیاسی بپردازد. آگامبن در تعریف شکل حیات می‌گوید: «منظور من از اصطلاح شکل ـ حیات، در مقابل حیاتی است که هرگز نمی‌تواند از شکلش جدا شود، حیاتی که در آن مجزا ساختن چیزی نظیر حیات برهنه به هیچ‌رو ممکن نیست».[۱۲] آگامبن در این کتاب می‌کوشد تا با تحقق یافتن حیات سیاسی انسان غربی که نتیجه حذف ادغامی حیات برهنه است، به بررسی سیاست بپردازد و بر اساس تز فوکویی، سیاست را به زیست‌سیاست (به انگلیسی: bio-politics) تبدیل سازد.

این کتاب به سه بخش اصلی تقسیم شده است که شامل: شکلحیات، فراسوی حقوق بشر، مردم چیست؟، اردوگاه چیست؟ یادداشت‌هایی در بارهٔ ژست، زبان‌ها و مردمان، یادداشت‌های حاشیه‌ای در باب شروحی بر جامعهٔ نمایش، چهره، پلیس در مقام حاکم، یادداشت‌هایی در باب سیاست و در این تبعید است.

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. جورجو آگامبن. الکس ماری، ترجمه فرهاد اکبرزاده، نشر دیبایه،1395
  2. جورجو آگامبن، اجتماع آینده، ترجمه محمدرضا قربانی، تهران، رخداد نو، ۱۳۸۹.
  3. جورجو آگامبن، کودکی و تاریخ، ترجمه پویا ایمانی، تهران، نشر مرکز، 1390.
  4. جورجو آگامبن، زبان و مرگ، ترجمه پویا ایمانی، تهران، نشر مرکز، 1391.
  5. جورجو آگامبن، وسایل بی‌هدف، ترجمه امید مهرگان و صالح نجفی، تهران، نشر چشمه، ۱۳۸۶.
  6. آگامبن، جورجو، امر گشوده: انسان و حیوان، ترجمه یاسر همتی، تهران، نشر رخدادنو، 1394.
  7. آگامبن، جورجو، وضعیت استثنایی، ترجمه پویا ایمانی، تهران، نشر نی، 1395.
  8. جورجو آگامبن. مترجم فرهاد اکبرزاده (۱۴۰۱). آتش و قصه. لگا.
  9. جورجو آگامبن و دیگران، قانون و خشونت، ترجمه مراد فرهادپور، امید مهرگان، صالح نجفی تهران، رخداد نو، ۱۳۸۶. صص. ۵۷–۵۶
  10. جورجو آگامبن، اجتماع آینده، ترجمه محمدرضا قربانی، تهران، رخداد نو، ۱۳۸۹، ص. ۱۲.
  11. همان.
  12. جورجو آگامبن، وسایل بی‌هدف، ترجمه امید مهرگان و صالح نجفی، تهران، رخداد نو، ۱۳۸۶. ص. ۱۵

۱۲.