جنگ ۱۹۴۸ اعراب و اسرائیل

یک جنگ استقلال در غرب آسیا

جنگ ۱۹۴۸ اعراب و اسرائیل که با نام جنگ اول اعراب و اسرائیل نیز شناخته می‌شود، دومین و آخرین مرحله از جنگ ۱۹۴۹–۱۹۴۷ فلسطین و اسرائیل بود. این جنگ در نیمه‌شب ۱۴ مهٔ ۱۹۴۸ و با اعلام استقلال اسرائیل، پایان قیمومت بریتانیا بر فلسطین و ورود ائتلاف نظامی کشورهای عرب به خاک فلسطین تحت قیمومت بریتانیا در سحرگاه روز بعدی آغاز شد. پایان رسمی این جنگ با توافق صلح ۱۹۴۹ و تعریف خط سبز صورت پذیرفت.

جنگ ۱۹۴۸ اعراب و اسرائیل
بخشی از جنگ ۱۹۴۸ فلسطین و درگیری اسرائیل و اعراب

کاپیتان آبراهام آدان در حال برافراشتن پرچم جوهری در ایلات به نشانهٔ پایان جنگ
تاریخ۱۵ مه ۱۹۴۸ – ۱۰ مارس ۱۹۴۹[ب]
(۹ ماه، ۳ هفته و ۲ روز)
موقعیت
فلسطین تحت قیمومت بریتانیای سابق، شبه‌جزیره سینا، جنوب لبنان
نتایج
تغییرات
قلمرو
تأسیس اسرائیل، الحاق کرانه باختری به اردن، اشغال نوار غزه توسط مصر
طرف‌های درگیر

 اسرائیل


پیش از ۲۶ مهٔ ۱۹۴۸:
اسرائیل یه‌شو
گروه‌های شبه نظامی:


پس از ۲۶ مهٔ ۱۹۴۸:


داوطلبان خارجی:
ماهال

 اتحادیه عرب:


نامنظم‌ها:
ارتش آزادی‌بخش عرب

تحت‌الحمایه سراسری فلسطین ارتش جهاد مقدس
فرماندهان و رهبران
اسرائیل داوید بن گوریون
اسرائیل ییسرائیل گالیلی
اسرائیل یعقوب دوری
اسرائیل ییگائیل یادین
اسرائیل میکی مارکوس (KIA)
اسرائیل ایگال آلون
اسرائیل اسحاق رابین
اسرائیل دیوید شالتیل
اسرائیل موشه دایان
اسرائیل شیمون اویدان
اسرائیل موشه کارمل
اسرائیل اسحاق سده
اتحادیه عرب عبدالرحمن عزام
پادشاهی مصر فاروق یکم
پادشاهی مصر احمد علی المواوی
پادشاهی مصر محمد نجیب
اردن عبدالله یکم
اردن جان بگوت گلاب
اردن حابس مجالی
پادشاهی عراق مزاحم الپاچه‌چی
جمهوری سوریه (۱۹۳۰–۱۹۵۸) شکری قوتلی
تحت‌الحمایه سراسری فلسطین محمد امین الحسینی
تحت‌الحمایه سراسری فلسطین حسن سلامه (KIA)
فوزی القاوقجی
قوا
اسرائیل: ۲۹٬۶۷۷ (ابتدایی)
۱۱۷٬۵۰۰ (پایانی)[یادداشت ۱]
مصر: ۱۰٬۰۰۰ در ابتدا، افزایش تا ۲۰٬۰۰۰
اردن: ۷٬۵۰۰–۱۰٬۰۰۰[۱۰][۱۱]
عراق: ۲٬۰۰۰ در ابتدا،[۱۰] افزایش به ۱۵٬۰۰۰–۱۸٬۰۰۰
سوریه: ۲٬۵۰۰۰–۵٬۰۰۰[۱۰]
لبنان: ۴۳۶[۱۲]
عربستان سعودی: ۸۰۰–۱٬۲۰۰ (فرماندهی مصر)
یمن: ۳۰۰
ارتش آزادی‌بخش عرب: ۳٬۵۰۰–۶٬۰۰۰
مجموع:
۱۳٬۰۰۰ (ابتدایی)
۵۱٬۰۰۰ (حداقل)
۶۳٬۵۰۰ (حداکثر)[یادداشت ۲]
تلفات و خسارات
۶٬۳۷۳ کشته (حدود ۴٬۰۰۰ نظامی و ۲٬۴۰۰ غیرنظامی)[۱۳] ارتش اعراب:
۳٬۷۰۰–۷٬۰۰۰ کشته
اعراب فلسطینی:
۳٬۰۰۰–۱۳٬۰۰۰ کشته (نظامی و غیرنظامی)[۱۴][۱۵]

به دنبال انتشار بیانیه بالفور در ۱۹۱۷ و شکل‌گیری قیمومت بریتانیا بر فلسطین در ۱۹۲۰ و در چارچوب مهاجرت دسته‌جمعی یهودیان اروپا به فلسطین، تنش‌ها و درگیری‌هایی میان اعراب، یهودیان و بریتانیایی‌ها وجود داشت. هم اعراب و هم یهودیان از سیاست‌های بریتانیا ناراضی بودند. نیروهای مخالف عرب شورش اعراب در فلسطین (۱۹۳۹–۱۹۳۶) را رقم زدند و نیروهای مخالف یهودی نیز بین سال‌های ۱۹۴۴ تا ۱۹۴۷، علیه نیروهای بریتانیایی شورش کردند.

یک روز بعد از تصویب طرح سازمان ملل برای تقسیم فلسطین در ۲۹ نوامبر ۱۹۴۷، جنگ داخلی آغاز شد؛ طرح سازمان ملل این سرزمین را به سه قسمت شامل یک کشور عرب، یک کشور یهودی و سرزمین مستقل بین‌المللی شامل اورشلیم و بیت‌لحم تقسیم می‌کرد. نیروهای یهودی بعد از اجرای نقشه دالت در آوریل ۱۹۴۸، سرزمین‌هایی را برای تأسیس کشور اسرائیل را تصرف کرده بودند و در ۱۴ مهٔ ۱۹۴۸، اسرائیل اعلام استقلال کرد.[۱۶] به دنبال پایان قیمومت بریتانیا و در سحرگاه بعدی، نیروهای مصر، اردن، سوریه و همچنین نیروهایی از عراق وارد فلسطین شدند.[۱۷][۱۸][۱۹][۲۰] نیروهای عرب کنترل مناطق عرب‌نشین را به دست گرفتند و به نیروهای اسرائیلی و چندین شهرک یهودی‌نشین حمله کردند.[۲۱][۲۲][۲۳] این نبرد حدوداً ۱۰ ماهه در سرزمین‌های فلسطین تحت قیمومت، شبه‌جزیره سینا و جنوب لبنان ادامه داشت و در چندین نوبت نیز به خاطر آتش‌بس متوقف شد.[۲۴]

در نتیجهٔ این جنگ، اسرائیل کنترل تمامی نواحی‌ای که در طرح سازمان ملل برای یهودیان در نظر گرفته شده بود را به دست آورد و به علاوه ۶۰ درصد از بخشی که برای اعراب در نظر گرفته شده بود را نیز تصرف کرد. اسرائیل همچنین کنترل اورشلیم غربی را به دست گرفت. اردن کنترل اورشلیم شرقی و سرزمینی که بعداً به کرانه باختری معروف شد را در دست گرفت و یک سال بعد آن‌جا را به کشور خود الحاق کرد. مصر نیز سرزمینی را که بعداً به نام نوار غزه معروف شد، اشغال کرد.

یادداشت‌ها

ویرایش
  1. این شامل کل تعداد پرسنل نظامی - هم واحدهای رزمی و هم واحدهای لجستیکی است.[۹]
  2. این تعداد فقط شامل واحدهای رزمی اعزامی به فلسطین تحت قیمومیت می‌شود، نه کل نیروی نظامی.[۹]
  1. لبنان تصمیم گرفته بود در جنگ شرکت نکند و فقط در نبرد مالکیه در ۵ تا ۶ ژوئن ۱۹۴۸ شرکت کرد.[۴]
  2. آخرین توافق صلح در ۲۰ ژوئیه ۱۹۴۹ به نتیجه رسید.

منابع

ویرایش
  1. Palestine Post, "Israel's Bedouin Warriors", Gene Dison, August 12, 1948
  2. AFP (24 April 2013). "Bedouin army trackers scale Israel social ladder". Al Arabiya English. العربیه. Archived from the original on 31 March 2022. Retrieved 7 May 2015.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ Oren 2003, p. 5.
  4. Morris (2008), p. 260.
  5. Gelber, pp. 55, 200, 239
  6. Morris, Benny (2008), 1948: The First Arab-Israeli War, Yale University Press, p. 205, New Haven, شابک ‎۹۷۸−۰−۳۰۰−۱۲۶۹۶−۹.
  7. Anita Shapira, L'imaginaire d'Israël: histoire d'une culture politique (2005), Latroun: la mémoire de la bataille, Chap. III. 1 l'événement pp. 91–96
  8. Benny Morris (2008), p. 419.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ Gelber (2006), p. 12.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ Micheal Clodfelter (2017). Warfare and Armed Conflicts: A Statistical Encyclopedia of Casualty and Other Figures, 1492–2015 (4th ed.). McFarland & Company. p. 571. ISBN 978-0-7864-7470-7. Archived from the original on 20 March 2023. Retrieved 28 September 2020.
  11. Tucker, Spencer (2010). The Encyclopedia of Middle East Wars: The United States in the Persian Gulf. ABC-CLIO. p. 662. ISBN 978-1-85109-948-1. Archived from the original on 20 March 2023. Retrieved 5 October 2019.
  12. Hughes, Matthew (Winter 2005). "Lebanon's Armed Forces and the Arab-Israeli War, 1948–49". Journal of Palestine Studies. 34 (2): 24–41. doi:10.1525/jps.2005.34.2.024. S2CID 154088601.
  13. Adam M. Garfinkle (2000). Politics and Society in Modern Israel: Myths and Realities. M.E. Sharpe. p. 61. ISBN 978-0-7656-0514-6.
  14. Laurens 2007 p. 194
  15. Morris 2008, pp. 404–406.
  16. Khalidi, Walid (1988-10-01). "Plan Dalet: Master Plan for the Conquest of Palestine". Journal of Palestine Studies (به انگلیسی). 18 (1): 4–19. doi:10.2307/2537591. ISSN 0377-919X. JSTOR 2537591. 'Plan Dalet' or 'Plan D' was the name given by the Zionist High Command to the general plan for military operations within the framework of which the Zionists launched successive offensives in April and early May 1948 in various parts of Palestine. These offensives, which entailed the destruction of the Palestinian Arab community and the expulsion and pauperization of the bulk of the Palestine Arabs, were calculated to achieve the military fait accompli upon which the state of Israel was to be based.
  17. David Tal, War in Palestine, 1948: Israeli and Arab Strategy and Diplomacy, p. 153.
  18. Shlamim, Avi (2007-11-19), "Israel and the Arab coalition in 1948", The War for Palestine, Cambridge University Press, pp. 228–247, doi:10.1017/cbo9781139167413.014, archived from the original on 20 March 2023, retrieved 2022-08-13, In the first phase of the conflict, from the passage of the United Nations partition resolution on 29 November 1947 until the proclamation of statehood on 14 May 1948, the Yishuv had to defend itself against attacks from Palestinian irregulars and volunteers from the Arab world. Following the proclamation of the state of Israel, however, the neighboring Arab states and Iraq committed their regular armies to the battle against the Jewish state
  19. Book: What Happened Where بایگانی‌شده در ۲۲ دسامبر ۲۰۲۲ توسط Wayback Machine, p. 307, by Chris Cook and Diccon Bewes, published by Routledge, section from book: Arab-Israeli War 1948–9: Israel was invaded by the armies of its Arab neighbours on the day the British Mandate ended, 15 May 1948. After initial Arab gains, Israel counter-attacked successfully, enlarging its national territory...
  20. Tal, David (2004). War in Palestine, 1948: Israeli and Arab Strategy and Diplomacy. Routledge. p. 163. ISBN 978-0-415-76137-6. OCLC 881747492. Archived from the original on 20 March 2023. Retrieved 13 August 2022. The invasion of Palestine by the Arab Armies started on 15 May, when the Iraqi, Syrian, Jordanian and Egyptian forces crossed the international border.
  21. Benny Morris (2008), p. 401.
  22. Morris, 2008, pp. 236, 237, 247, 253, 254
  23. Zeev Maoz, Defending the Holy Land, University of Michigan Press, 2009 p. 4: 'A combined invasion of a Jordanian and Egyptian army started … The Syrian and the Lebanese armies engaged in a token effort but did not stage a major attack on the Jewish state.'
  24. Rogan and Shlaim 2007 p. 99.