جان کریسوستوم معروف به یوحنّای زرّین‌دهان (یونانی: Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος؛ زاده ۰۳۴۷ درگذشته ۱۴ سپتامبر ۰۴۰۷) اسقف و الهی‌دان و بطریق قسطنطنیه بود که کلیساهای کاتولیک و ارتدکس و ارتدکس مشرقی او را قدیس گرفته‌اند، و یکی از ۳۷ آموزگار کلیساست.

جان کریسوستوم
A Byzantine mosaic of John Chrysostom
from the ایاصوفیه.
East: Great Hierarch and Ecumenical Teacher
West: اسقف and Doctor of the Church
زادهٔانطاکیه
درگذشتۀComana in پنتوس[۱]
تکریم‌شده درکلیسای ارتدوکس شرقی
کلیسای کاتولیک
کلیسای کاتولیک شرقی
انگلیکان
لوتریانیسم
ارتدوکسی مشرقی
بزرگداشتEastern Orthodoxy
13 November (Accession to the archbishopric of Constantinople)
27 January (Translation of یادگار مقدسs)
30 January (Three Holy Hierarchs)
Western Christianity
13 September (Repose—transferred from 14 September)
نمادهاVested as a اسقف، holding a Gospel Book or طومار، right hand raised in blessing. He is depicted as emaciated from fasting, a high forehead, balding with dark hair and small beard. نمادs: کندو، a white کبوتر، a ماهی‌تابه،[۲] chalice on a کتاب مقدس، قلم and inkhorn
قدیس حامیقسطنطنیه، آموزش و پرورش، صرع، lecturers, orators, preachers[۲]

بلاغت و استعدادش در موعظه او را ملقب به کریسوستوموس[یادداشت ۱] کرد که به‌معنای «زرین دهان» است. شور و شوق و نیرویش چنان بود که به مخالفتش برخاستند و دو بار تبعیدش کردند، و در یکی از نقل‌مکان‌هایش درگذشت.

علی‌اکبر دهخدا در لغت‌نامه‌اش او را یوحنای ذهبی فم[یادداشت ۲] نامیده و نوشته: «او را فصاحتی به کمال بود. امپراتریس ادوکسی او را بکشت. یادکرد و ذکران وی به ۲۷ ژانویه است و از او خطابه‌ها و مجلس‌هایی در غایت بلاغت برجاست.»[۳]

یادداشت‌ها

ویرایش
  1. به یونانی χρυσόστομος (ترانویسی به لاتین: chrysóstomos)
  2. عربی است و به‌معنای «زرین دهان»

منابع

ویرایش
  1. Newadvent.org
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «Catholic-forum.com». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ ژانویه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۱۶ مارس ۲۰۱۴.
  3. «یوحنا». موسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی. دریافت‌شده در ۱ مه ۲۰۲۴.

پیوند به بیرون

ویرایش