بهرام‌شاه غزنوی، پسر مسعود سوم و نوزدهمین سلطان دودمان غزنوی بود. لقب‌های او معین‌الدوله، یمین‌الدوله و معزالدوله بود. وی در سال ۵۱۲ بر تخت پادشاهی نشست. بهرام‌شاه به یاری سلطان سنجرسلجوقی، برادر خود ارسلان‌شاه غزنوی را نزدیک غزنه مغلوب کرد (۵۱۰ ه‍.ق) و بر تخت نشست. در ۵۱۲ ه‍.ق دو بار به هند لشکر کشید و محمد حلیم را گرفت و در بند کرد. در حدود ۵۴۳ ه‍.ق کشمکش سختی بین بهرام‌شاه و غوریان درگرفت. بهرام‌شاه، قطب‌الدین محمد غوری را به قتل رسانید و سیف‌الدین سوری به خونخواهی برادرش قطب‌الدین غزنه را گرفت اما بهرام‌شاه غزنه را بازگرفت و سیف‌الدین را به خِفّت کشت. در ۵۴۶ ه‍.ق علاءالدین حسین جهانسوز به انتقام برادرش سیف‌الدین غزنه را گرفت و آن شهر را سوزاند و ویران کرد. بهرام‌شاه به هند رفت و بعد از انصراف و مراجعت لشکر غور به غزنه بازآمد.[۳]

بهرام‌شاه
سکهٔ بهرام‌شاه، کابل
سلطان غزنویان
سلطنت۱۱۱۷–۱۱۵۲
پیشینارسلان‌شاه
جانشینخسروشاه
زاده۱۰۸۴[۱]
درگذشته۱۱۵۲
فرزند(ان)خسروشاه
نام کامل
لقب: یمین‌الدوله و امین‌الدوله[۲]
[۲]
نسب: بهرامشاه ابن مسعود ابن ابراهیم ابن مسعود یکم ابن سلطان محمود غزنوی
خاندانغزنویان
پدرمسعود سوم غزنوی
مادرگوهرخاتون

بهرام‌شاه در سال ۵۴۷ پس از شکست و در راه هندوستان درگذشت.

سنایی غزنوی کتاب حدیقةالحقیقه خود و ابوالمعالی نصرالله منشی، کلیله و دمنه را به نام این پادشاه نوشتند. بهرام‌شاه هم‌چنین با مسعود سعد سلمان و حسن غزنوی مصاحبت داشت.

منابع

ویرایش

کتاب سال انیس، نگارندهٔ مسئول: محمدبشیر رفیق، (کابل): مؤسسه نشراتی انیس، ض/۱۹۶۷. ص۱۵۹

  1. P. Hardy 1986, p. 940.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ "BAHRĀMŠĀH B. MASʿŪD (III)" Encyclopædia Iranica
  3. از متن قدیمی دائرةالمعارف فارسی] (بدون مشکل حق تکثیر)، درج‌شده در لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ بهرامشاه[پیوند مرده]
سبکتگین
(امارت. ۹۷۷- ۹۹۷ میلادی)
امیر غزنه
بغراچق
(۹۹۷- ?)
والی هرات
'محمود
(۹۹۸-۱۰۳۰)
سلطان غزنه
ابوالمظفر نصر
(۹۹۷- ?)
والی بست
اسماعیل
( ۹۹۷-۹۹۸)
امیر غزنه
محمد
(۱۰۳۰)
سلطان غزنه
مسعود
(۱۰۳۰-۱۰۴۱)
سلطان غزنه
عبدالرشید
(۱۰۴۹-۱۰۵۲)
سلطان غزنه
مودود
( ۱۰۴۱-۱۰۴۸)
سلطان غزنه
علی
(۱۰۴۸-۱۰۴۹)
سلطان غزنه
فرخزاد
(۱۰۵۳-۱۰۵۹)
سلطان غزنه
ابراهیم
(۱۰۵۹-۱۰۹۹)
سلطان غزنه
مسعود دوم
(۱۰۴۸)
سلطان غزنه
مسعود سوم
(۱۰۹۹-۱۱۱۵)
سلطان غزنه
شیرزاد
(۱۱۱۵-۱۱۱۶)
سلطان غزنه
ارسلان‌شاه
(۱۱۱۶-۱۱۱۷)
سلطان غزنه
بهرام‌شاه
( ۱۱۱۷-۱۱۵۷)
سلطان غزنه
خسروشاه
(۱۱۵۷-۱۱۶۰)
سلطان غزنه
خسروملک
(۱۱۶۰-۱۱۸۶)
سلطان غزنه