ایرینوتکان
ایرینوتکان (انگلیسی: Irinotecan؛ تلفظ انگلیسی: ایرینوتیکَن) که با نام تجاری کَمپتوسار (Camptosar) هم شناخته میشود، یک داروی شیمیدرمانی است که در درمان سرطان روده بزرگ و سرطان ریه نوعِ سلول کوچک (SCLC) کاربرد دارد.[۱] برای درمان سرطان روده بزرگ این دارو بهتنهایی یا در ترکیب با فلوروراسیل[۱] و برای درمان سرطان ریه نوع سلول کوچک در ترکیب با سیسپلاتین بکار میرود.[۱] این دارو به صورت تزریق وریدی تجویز میشود.[۱]
دادههای بالینی | |
---|---|
نامهای تجاری | Camptosar (US), Campto (EU), Onivyde (liposomal) |
AHFS/Drugs.com | monograph |
مدلاین پلاس | a608043 |
ردهبندی داروهای بارداری |
|
روش مصرف دارو | داخلوریدی |
کد ATC | |
وضعیت قانونی | |
وضعیت قانونی | |
دادههای فارماکوکینتیک | |
زیست فراهمی | NA |
متابولیسم | گلوکوریداسیون در کبد |
نیمهعمر حذف | ۶ تا ۱۲ ساعت |
دفع | صفراوی و کلیوی |
شناسهها | |
| |
شمارهٔ سیایاس | |
پابکم CID | |
IUPHAR/BPS | |
دراگبنک | |
کماسپایدر | |
UNII | |
KEGG | |
ChEBI | |
ChEMBL | |
CompTox Dashboard (EPA) | |
ECHA InfoCard | 100.219.260 |
دادههای فیزیکی و شیمیایی | |
فرمول شیمیایی | C33H38N4O۶ |
جرم مولی | 586.678 g/mol (irinotecan) 623.139 g/mol (irinotecan hydrochloride) 677.185 g/mol (irinotecan hydrochloride trihydrate) g·mol−1 |
مدل سه بعدی (جیمول) | |
| |
| |
(این چیست؟) (صحتسنجی) |
شایعترین عوارض جانبی این دارو عبارتند از: اسهال، استفراغ، نارسایی مغز استخوان، ریزش مو، تنگی نفس و تب.[۱] عوارض جانبی شدید آن هم شامل ترومبوز، التهاب روده بزرگ واکنشهای حساسیتی است.[۱] افرادی که دارای هر دو نسخهٔ واریانِ ژنیِ UGT1A1*28 هستند، بیشتر از سایرین در معرض عوارض جانبی این دارو هستند. مصرف این دارو در دوران بارداری ممکن است به جنین صدمه بزند.[۱]
ایرینوتکان یکی از اعضای خانوادهٔ دارویی «بازدارندههای توپوایزومراز» است[۲] که کارش را از طریق مهار توپوایزومراز نوع ۱ انجام میدهد که منجر به آسیب دیانای و مرگ سلولی میشود.[۱] ایرینوتکان از مادهٔ طبیعی کمپتوتسین بدست میآید.[۱]
این دارو در سال ۱۹۹۶ میلادی توسط سازمان غذا و دارو آمریکا پذیرفته شد[۱] و هماکنون جزءِ داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت است که مجموعهای از مؤثرترین و بیخطرترین داروها در سیستم سلامت هستند.[۳]
ایرینوتکان در انگلستان به صورت ژنریک در دسترس است و ۱۱۴٫۰۰ پوند استرلینگ بهازای هر ۱۰۰ میلیگرم، برای سرویس سلامت همگانی (اناچاس) هزینه دارد.[۲]
منابع
ویرایش- ↑ ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ "Irinotecan Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 22 December 2016. Retrieved 8 December 2016.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ British national formulary: BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. p. 624. ISBN 978-0-85711-156-2.
- ↑ "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Archived from the original (PDF) on 13 December 2016. Retrieved 8 December 2016.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Irinotecan». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۸ نوامبر ۲۰۱۷.