اوریک اسید

ادرار ترش یا اسید اوریک ترکیب آلی از عناصر کربن، اکسیژن، نیتروژن و هیدروژن به فرمول شیمیایی C_۵H_۴N_۴O_۳ می‌باشد. در بدن انسان ادرار ترش از شکستن پورین که در مواد غذایی چون جگر و گوشت وجود دارد به دست می‌آید.

• 
  هیپوگزانتین (one oxygen atom)
• 
  گزانتین (two oxygens)
• 
  اسیداوریک (three oxygens)

اوریک اسید
نام آیوپاک ارجح 79-Dihydro-1H-purine-268(3H)-trione
دیگر نام‌ها 268-Trioxypurine
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	۶۹-۹۳-۲ Y
پاب‌کم	۱۱۷۵
کم‌اسپایدر	۱۱۴۲ Y
UNII	268B43MJ25 Y
شمارهٔ ئی‌سی	200-720-7
دراگ‌بانک	DB01696
KEGG	C00366 N
MeSH	Uric+Acid
ChEBI	CHEBI:27226 N
ChEMBL	CHEMBL۷۹۲ Y
مرجع بیلشتین	156158
3DMet	B00094
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1 Image 2
SMILES OC1Nc2nc(=O)nc2C(=O)N1 OC1NC2=NC(=O)N=C2C(=O)N1
InChI InChI=1S/C5H4N4O3/c10-3-1-2(7-4(11)6-1)8-5(12)9-3/h5,12H,(H,9,10)(H,۷٬۸٬۱۱) N Key: DZGSAURIFGGOJK-UHFFFAOYSA-N N InChI=1/C5H4N4O3/c10-3-1-2(7-4(11)6-1)8-5(12)9-3/h(H4,6,7,8,9,10,11,12)/f/h6-9H Key: LEHOTFFKMJEONL-UHFFFAOYAN
خصوصیات
فرمول مولکولی	C 5H 4N 4O 3
جرم مولی	168.1103 g mol-1
شکل ظاهری	White crystals
انحلال‌پذیری در آب	60 mg dm-3 (at 20 °C)
log P	-1.107
اسیدی (pKa)	5.6
خاصیت بازی (pKb)	8.4
ترموشیمی
ظرفیت گرمایی ویژه C	166.15 J K-1 mol-1 (at 24.0 °C)
آنتروپی مولار استاندارد So298	173.2 J K-1 mol-1
آنتالپی استاندارد تشکیل ΔfHo298	-619.69--617.93 kJ mol-1
Std enthalpy of combustion ΔcHo298	-1.9212--1.91956 MJ mol-1
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
N (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references

در بیماریها

اوریک اسید در بدن

از آنجایی که اوریک اسید انحلال پذیری زیادی با آب ندارد، به همین دلیل تمایل زیادی به رسوب کردن و تشکیل بلور دارد و در نهایت رسوب بلورهای اوریک اسید در کلیه‌ها باعث ایجاد سنگ کلیه می‌شود و در مفاصل باعث بیماری نقرس می‌شود. ادرار ترش توسط کلیه‌ها دفع می‌شود بنابراین در نارسایی کلیه میزان آن در خون افزایش می‌یابد. همچنین در سرطان و نقرس نیز ما اغلب افزایش ادرار ترش را مشاهده می‌کنیم. رسوب کریستالهای ادرار ترش در مفاصل کوچک (بیماری نقرس) و در کلیه (سنگ کلیه نوع اسید اوریکی) گاه مشاهده می‌شود.

تجمع بالای اوریک اسید در سندرم لش-نیهان هم دیده می‌شود که ناشی از نقص در آنزیم هیپوگزانتین گوانین فسفوریبوزیل ترانسفراز است. نقص در این آنزیم موجب افزایش سطح فسفوریبوزیل پیروفسفات می‌شود که نتیجتاً سرعت سنتز پورین‌ها بالا می‌رود و موجب تجمع بالای اسید اوریک و برخی متابولیت‌های پیش‌ساز می‌گردد.

هدف از آزمایش اوریک اسید تشخیص میزان اسید اوریک در فرد مورد آزمایش است. سطوح بالای اسید اوریک خون می تواند نشانه بیماری هایی مانند نقرس باشد. سطح پایین اسید اوریک می تواند نتیجه نظارت بر سطح اسید اوریک خون در بیماران تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی باشد. برای انجام آزمایش اسید اوریک خون لازم است آزمایشگر ۸ الی ۱۰ ساعت قبل از انجام آزمایش ناشتا باشد.