اِدْریس، از دیدگاه اسلامی یکی از پیامبران خدا است.[۱][۲] در قرآن دربارهٔ ادریس سخن چندانی به میان نیامده و فقط عنوان شده که ادریس یکی از پیامبران بزرگ بوده و به جایگاه والایی رسیده بوده است.[۳] برخی از مفسرین قرآن و تاریخ‌نویسان مسلمان ادریس را با خنوخ (جد نوح)[تلفظ؟] یکی دانسته‌اند.[۴][۵][۶] همچنین برخی ادریس را با هرمس (و شاید هرمس الهرامسه) یک‌سان پنداشته‌اند.[۷] شغل او خیاطی و مسجد سهله خانه او بود.

ادریس
نام ادریس در خوشنویسی اسلامی
زادهٔ
عنوانپیامبر
پس ازشیث
پیش ازنوح

نام او در تورات اخنوخ و لقب او معلم سوم می‌باشد.[نیازمند منبع]

ابن خلدون کشاورزی را مقدم بر تمام پیشه‌های بشری می‌داند، زیرا که در آن نیاز به اندیشه و دانشی نیست، و آن را به آدم ابوالبشر نسبت می‌دهد. پس از کشاورزی صنعت‌گری را در مرتبهٔ دوم می‌داند، زیرا که صنعت از امور ترکیبی و علمی است که در آن اندیشه و نظر را به‌کار می‌برند، و او آن را به ادریس نسبت می‌دهد و او را «پدر دوم مردم» می‌نامد.[۸]

ادریس درقرآن

ویرایش

از ادریس تنها دو بار در قرآن یاد شده است.[۹]

پانویس

ویرایش
  1. قرآن؛ مریم:۵۶
  2. قرآن؛ انبیا:۸۵
  3. قرآن؛ مریم:۵۷–۵۶ "و در این کتاب، از ادریس (نیز) یاد کن، او بسیار راستگو و پیامبر (بزرگی) بود؛ و ما او را به مقام والایی رساندیم."
  4. تفسیر نمونه؛ ذیل تفسیر آیه‌های ۵۶ تا ۶۰ سوره مریم
  5. المیزان فی تفسیر القرآن؛ ذیل تفسیر آیه‌های ۵۱ تا ۵۷ سوره مریم
  6. ترجمهٔ تاریخ طبری؛ ص ۱۰۸
  7. المیزان فی تفسیر القرآن؛ محمد حسین طباطبایی؛ ذیل تفسیر آیه‌های ۵۱ تا ۵۷ سوره مریم، به نقل از کتاب اخبارالعلماء باخبارالحکماء: "حکما در محل ولادت و منشاء و استاد ادریس قبل از نبوتش اختلاف کرده‌اند، فرقه‌ای گفته‌اند: در مصر به دنیا آمد، و او را (هرمس‌الهرامسه) نامیدند، و مولدش در (منف) بوده، و نیز گفته‌اند که: کلمه هرمس عربی ارمیس یونانی است، و ارمیس به زبان یونانی به معنای عطارد است. بعضی دیگر گفته‌اند: نام او به زبان یونانی طرمیس و به زبان عبری خنوخ بود که معرب آن اخنوخ شده، و خدای عز و جل او را در کتاب عربی مبین‌اش ادریس نامیده."
  8. ابن خلدون. مقدمه ابن خلدون. ج. دوم. ترجمهٔ محمد پروین گنابادی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. صص. باب پنجم، فصل دوم (ص ۷۵۹).
  9. 56و57 مریم و85و86 انبیاء