فتح تهران یکی از رویدادهای جنبش مشروطه ایران است که طی آن نیروهای مشروطهخواه از گیلان و نیروهای بختیاری از اصفهان در نزدیکی تهران به یکدیگر پیوستند و با فتح تهران به استبداد صغیر پایان دادند و پایتخت سلطنت قاجار را در تاریخ ۲۵ تیر ۱۲۸۸ از کنترل محمدعلی شاه خارج کردند. در پی این رویداد، محمدعلی شاه از سلطنت خلع شد و با افتتاح مجلس شورای ملی دوم، استقرار حکومت سلطنت مشروطه در ایران، پس از وقفهای چند ماهه، دوباره از سر گرفته شد. در پی کشمکشهای متعددی که در سالهای ۱۲۸۶ و ۱۲۸۷ بین محمدعلی شاه و مجلس شورای ملی روی داده بود، در ۲ تیر ۱۲۸۷ شاه مجلس شورای ملی را منحل و در تهران حکومت نظامی اعلام کرد. اگرچه شاه اعلام کرده بود همچنان به مشروطه وفادار است، بسیاری از مشروطهخواهان در تهران و سایر شهرهای ایران دستگیر یا فراری شدند. در تبریز، اما نیروهای حکومتی نتوانستند کنترل شهر را در دست گیرند و مجاهدان مشروطه به رهبری ستارخان و باقرخان، دست به مقاومت مسلحانه زدند. مقاومت مردم تبریز امید مشروطهخواهان را زنده نگه داشت و در حالی که فعالان سیاسی تبعیدی و علمای نجف کودتای محمدعلی شاه را محکوم میکردند، در رشت و اصفهان، جنبشهایی شکل گرفت که نهایتاً به تسخیر این شهرها توسط مشروطهخواهان انجامید. در ۱۵ اردیبهشت ۱۲۸۸، چندصد نفر از نیروهای مشروطهخواه رشت به فرماندهی محمدولی خان تنکابنی و یپرم خان قزوین را تصرف کردند تا در گام بعدی به سمت تهران حرکت کنند. از جنوب نیز نیروهای بختیاری، به رهبری سردار اسعد بختیاری در ۳۱ اردیبهشت ۱۲۸۸ از اصفهان به سمت تهران حرکت کرد و در نهایت به اردوی گیلان که از کرج عبور کرده بود و به نزدیکی تهران رسیده بود، پیوست.
- … در مراسم آشپزان، ناصرالدین شاه شاهزادگان و رجال سیاسی را مجبور به پوست کندن بادمجان و کدو و پاک کردن سبزی میکرد و از این کار لذت میبرد؟ (در تصویر)
- … آنتون چخوف در داستانهای کوتاه و نمایشنامههای خود از تجربیات زندگی و مشاهدات روزمرهاش به عنوان یک پزشک استفادهٔ گستردهای کرده است؟
- … محمدامین رسولزاده، هم از فعالان انقلاب مشروطه ایران و هم از فعالان انقلاب بلشویکی شوروی بود؟
- … سرده «پارسانا» به افتخار احمد پارسا، گیاهشناس ایرانی و «یکی از نویسندگان مشترک این سرده» نامگذاری شده است؟
- … یک سرریز عدد صحیح در «مرحله ۲۵۶» بازی پک-من، باعث میشود که هیچ کس نتواند این بازی را به پایان برساند؟
- … در صحنۀ تصادف فیلم کازینو رویال، گروه بدلکاری موفق شد خودروی استون مارتین دیبیاس وی۱۲ را حین داشتن سرعتی معادل ۱۱۳ کیلومتر در ساعت، هفتبار به دور خودش بچرخاند؟
- جایزه یادبود نوبل علوم اقتصادی به تارون آجماغلو، سایمون جانسون و جیمز ای رابینسون (در تصویر) برای مطالعاتشان در مورد نابرابری جهانی اهدا شد.
- جایزه نوبل ادبیات به هان کانگ شاعر و رماننویس کره جنوبی اهدا شد.
- جان هاپفیلد و جفری هینتون جایزه نوبل فیزیک را برای تحقیقات خود در زمینه یادگیری ماشینی با شبکههای عصبی مصنوعی دریافت کردند.
- شیگرو ایشیبا پس از پیروزی در انتخابات رهبری حزب لیبرال دموکرات، نخستوزیر ژاپن شد.
- در بحبوحهٔ تشدید تنشها در خاورمیانه، اسرائیل به لبنان حمله کرد و ایران چندین موج از موشکهای بالستیک را به سمت اسرائیل شلیک کرد.
امروز: پنجشنبه، ۱۷ اکتبر ۲۰۲۴ میلادی برابر ۲۶ مهر ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۱۳ ربیعالثانی ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)
روز جهانی ریشهکنی فقر
- رویدادها
- ۱۶۱۰ - لویی سیزدهم پادشاه فرانسه در شهر رنس در ۱۲۹ کیلومتری پاریس، تاجگذاری کرد.
- ۱۹۶۲ - گروه موسیقی بیتلز (در تصویر) برای نخستین بار در یک برنامه زنده تلویزیونی در شبکه «گِرِنادا» در شهر منچستر انگلستان، حضور یافتند.
- ۱۹۷۳ - وزرای نفت کشورهای عضو اوپک توافق کردند تا با تحریم فروش نفت، به عنوان سلاحی برای اعمال فشار بر غرب به علت حمایت از اسرائیل در جریان جنگ یوم کیپور استفاده کنند. این تحریم، منجر به افزایش شدید قیمت نفت شد و ۵ ماه دوام یافت.
- ۱۹۹۰ - وبگاه بانک اطلاعات اینترنتی فیلمها (IMDB)، آغاز به کار کرد.
- زادروزها
- ۱۴۸۰ - زادروز فردیناند ماژلان پوینده و دریانورد پرتغالی
- ۱۸۵۹ - زادروز دیانا آبکار دیپلمات ارمنستانی
- ۱۹۱۲ - زادروز ژان پل یکم پاپ و رهبر کلیسای کاتولیک
- ۱۹۱۵ - زادروز آرتور میلر نمایشنامهنویس آمریکایی و نویسندهٔ نمایشنامه مشهور «مرگ فروشنده»
- ۱۹۱۸ - زادروز ریتا هیورث بازیگر آمریکایی
- ۱۹۷۲ - زادروزامینم، آهنگساز و خوانندهٔ رپ آمریکایی
- ۱۹۷۹ - زادروز کیمی رایکونن رانندهٔ فنلاندی مسابقات فرمول یک و رالی
- درگذشتها
- ۱۸۴۹ - درگذشت فردریک شوپن پیانیست و آهنگساز لهستانی
- ۱۸۸۷ - درگذشت گوستاو کیرشهف فیزیکدان آلمانی
- ۱۹۲۰ - درگذشت جان رید نویسنده و روزنامهنگار آمریکایی
- ۱۹۳۸ - درگذشت کارل کائوتسکی نظریهپرداز مارکسیست آلمانی و از اولین رهبران حزب سوسیال دموکرات آلمان
- ۱۹۴۴ - درگذشت آگوست لندمسر کارگر شرکت کشتیسازی بلوم + ووس در هامبورگ آلمان، شناخته شده به دلیل حضور در عکسی که در آن از اجرای سلام نازی خودداری میکند.
- ۱۹۶۷ - درگذشت پویی، آخرین امپراتور چین، دوازدهمین و آخرین امپراتور دودمان چینگ