گرن توریسمو (بازی ویدئویی ۱۹۹۷)

بازی ویدئویی ۱۹۹۷

گرن توریسمو[ب][پ] (به انگلیسی: Gran Turismo) یک بازی ویدئویی و شبیه‌سازی مسابقه است که در سال ۱۹۹۷ توسط استودیو ژاپن و پولیس انترتینمنت (که بعداً پولی‌فونی دیجیتال برای نسخه‌ها و دنباله‌های آمریکای شمالی نام گرفت) ساخته شد و توسط سونی کامپیوتر انترتینمنت برای پلی‌استیشن منتشر شد. این بازی توسط کازونوری یامائوچی کارگردانی و توسط شوهی یوشیدا تهیه شده است. این اولین بازی در مجموعه گرن توریسمو است.

گرن توریسمو
توسعه‌دهنده(ها)استودیو ژاپن و (پولیس انترتینمنت)[الف]
ناشر(ها)سونی کامپیوتر انترتینمنت
کارگردان(ـان)کازونوری یامائوچی
تهیه‌کننده(ها)کازونوری یامائوچی
شوهی یوشیدا
طراح(ـان)کازونوری یامائوچی
تاکشی یوکوچی
هیروتاکا کومیاما
برنامه‌نویس(ـان)سیچی ایکیو
هنرمند(ان)ماساکی گوتو
آهنگساز(ان)ماساهیرو آندو (ژاپن)
ایسامو اوهیرا (ژاپن)
جیسون پیج (اروپا/آمریکا)
سریگرن توریسمو
سکو(ها)پلی‌استیشن
تاریخ(های) انتشار
ژانر(ها)شبیه‌سازی مسابقه[۴][۵]
حالت(ها)تک‌نفره، چندنفره

پس از گذشت پنج سال از زمان توسعه، گرن توریسمو هم از نظر تجاری و هم از نظر انتقادی مورد استقبال قرار گرفت و در مجموع ۱۰٫۸۵ میلیون نسخه در سراسر جهان فروخته شد.[۱][۶] به خاطر استقبال بالای این بازی به پرفروش‌ترین بازی پلی‌استیشن تبدیل شد، و میانگین امتیاز ۹۵ درصد را در مجموع از گیم‌رنکینگز به‌دست‌آورد و آن را به بالاترین امتیاز بازی‌های مسابقه در جهان تبدیل کرد. زمان بسته شدن سایت در سال ۲۰۱۹ بود.[۷] بسیاری از نشریات آن را یکی از برترین بازی‌های ویدئویی تمام دوران می‌دانند. این بازی یک مجموعه را شروع کرده است و بیش از ۱۰ اسپین آف و دنباله‌های آن تولید شده است.

روند بازی

ویرایش
 
نماگرفت از روند بازی، با میتسوبیشی اف‌تی‌او جی‌پی‌ایکس در پیست کوه تریال (Trial Mountain)

گرن توریسمو یک بازی رانندگی است. بازیکن باید با خودرویی مسابقه دهد تا با رانندگان هوش مصنوعی در پیست مسابقه رقابت کند. بازی از دو حالت مختلف استفاده می‌کند: حالت آرکید و حالت شبیه‌سازی (حالت گرن توریسمو (شبیه‌سازی) در نسخه‌های پال و ژاپنی). در حالت آرکید، بازیکن می‌تواند آزادانه پیست و خودروی مورد نظر خود را انتخاب کند. برنده شدن در مسابقات؛ خودروها و پیست‌های اضافه را باز می‌کند.

با این حال، حالت شبیه‌سازی به بازیکن نیاز دارد که سطوح مختلف گواهی‌نامه رانندگی را برای شرکت در رویدادها کسب کند[۸] و با برنده شدن در مسابقات قهرمانی اعتبار (پول)، جوایز و اتومبیل‌های جایزه‌ای به دست آورید. برنده شدن در یک قهرمانی خاص همچنین یک ویدئو و چند آهنگ نمایشی اضافی را باز می‌کند. اعتبار می‌تواند برای خرید وسایل نقلیه اضافی و برای قطعات و اسپرت کردن خودرو استفاده شود.

گرن توریسمو دارای ۱۴۰ خودرو و ۱۱ پیست مسابقه (همچنین نسخه‌های معکوس آنها) است. دو خودروی هوندا ان‌اس‌ایکس از سال ۱۹۹۲ در نسخه ژاپنی قرار گرفتند، اما از نسخه‌های آمریکای شمالی و اروپایی حذف شدند. همچنین یک شورولت کوروت ۱۹۶۷ و یک مزدا رودستر ۱۹۹۸ انحصاری برای حالت آرکید می‌باشد.

توسعه

ویرایش

ساخت بازی پنج سال طول کشید[۹] و بودجه ساخت آن پنج میلیون دلار بود.[۱۰] پرسنل توسعه تا حد زیادی همان تیمی بودند که بازی‌های مسابقه‌های قدیمی پلی‌استیشن موتور تون گرند پریکس و موتور تون گرند پریکس ۲ را ساخته بودند و بخش‌هایی از گرن توریسمو از موتور بازی، موتور تون مانند مدل فیزیک استفاده کردند.[۱۱] کازونوری یامائوچی گفت که توسعه گرن توریسمو در نیمه دوم سال ۱۹۹۲ آغاز شد. یامائوچی افزود که در زمان‌های مختلف تنها هفت تا پانزده نفر به او کمک می‌کردند.[۱۲] از آنجایی که موتور تون جایزه بزرگ ۲ هنوز در حال توسعه بود که کار بر روی گرن توریسمو شروع شد، چندین نفر تنها پس از اتمام موتور تون جایزه بزرگ ۲ به تیم توسعه پیوستند که آن‌ها را آزاد کرد تا روی گرن توریسمو کار کنند.[۱۱] شوهی یوشیدا در زمان ریاست استودیو ژاپن، تهیه‌کننده بازی بود.[۱۳]

وقتی از یامائوچی پرسیده شد که ساخت گرن توریسمو چقدر سخت بود، گفت: «پنج سال طول کشید و در آن پنج سال، ما نمی‌توانستیم پایان را ببینیم. من سر کار بیدار می‌شدم، در محل کار می‌خوابیدم و وقتی هوا سرد می‌شد، بنابراین می‌دانستم که باید زمستان باشد. تخمین می‌زنم که فقط چهار روز سال در خانه هستم.»[۹] در حالی که تیم تا حدی از کتابخانه‌های استاندارد پلی‌استیشن استفاده می‌کردند، برای اجرای بازی با سرعت مطلوب مجبور بودند از کد اسمبلی استفاده کنند و حتی در آن زمان، متوجه شدند که محدودیت‌های سی‌پی‌یو پلی‌استیشن به آنها اجازه نمی‌دهد به هدف اولیه خود یعنی داشتن ۱۲ عدد برسند.[۱۱] طراحی صدای خودروها در هر مسابقه یکی از جنبه‌هایی بود که یامائوچی معتقد بود به دلیل کمبود زمان به خطر افتاده است. اگر چه کازونوری هوش مصنوعی بازی را برتر از رقبای خود می‌دانست، اما از توسعه آن ناراضی بود.[۱۴]

گرن توریسمو اولین بازی طراحی شده برای پشتیبانی کامل از کنترلر دوال‌شاک پلی‌استیشن بود.[۱۵]

زمانی که گرن توریسمو در ژاپن منتشر شد، پولیس انترتینمنت هنوز یک گروه توسعه دهنده در استودیوی ژاپنی سونی کامپیوتر انترتینمنت بود. این استودیو در آوریل ۱۹۹۸، قبل از انتشار بازی وسترن، با نام پولی‌فونی دیجیتال دوباره تأسیس شد.[۱۶] یامائوچی تخمین زد که گرن توریسمو از حدود ۷۵٪ درصد حداکثر عملکرد پلی‌استیشن استفاده کرده است.[۱۷]

بازتاب‌ها

ویرایش

عملکرد تجاری

ویرایش

گرن توریسمو یک موفقیت تجاری بود.[۱][۲] در می ۱۹۹۸، سونی به گرن توریسمو جایزه دوبل پلاتینیوم را برای فروش بیش از ۲ میلیون نسخه تنها در ژاپن اعطا کرد.[۱۸] در اولین ماه حضور خود در بازار ژاپن، بیش از یک میلیون نسخه فروخت که آن را به پرفروش‌ترین بازی ویدئویی فصل خرید تعطیلات ۱۹۹۷ در ژاپن تبدیل کرد.[۸] طبق گزارش هفتگی فامیتسو، این بازی در نیمه اول سال ۱۹۹۸، ۱٫۳۴ میلیون نسخه دیگر فروخت که باعث شد دومین بازی پرفروش ژاپن در آن دوره باشد.[۱۹] این بازی همچنین در استرالیا پر فروش بود و در ۲ ماه اول بیش از صد هزار نسخه فروخت و تا اکتبر ۱۹۹۸ بیش از ۱۳۰ هزار نسخه فروش داشت.[۲۰] در آمریکا، این بازی با فروش ۱٫۴۳۱٫۴۸۳ نسخه و ۵۸٬۵۶۸٬۵۲۰ دلار آمریکا (۱۰۵٬۱۵۵٬۴۸۵ دلار در ۲۰۲۴) پرفروش‌ترین بازی پلی‌استیشن در سال ۱۹۹۸ بود.[۲۱][۲۲] این بازی دوباره پرفروش‌ترین بازی پلی‌استیشن در سال ۱۹۹۹ در آمریکا بود، تا جایی که ۱٫۳ میلیون نسخه فروخت و حدود  دلار آمریکا (خطا هنگام استفاده از &#۱۲۳;&#۱۲۳;تورم&#۱۲۵;&#۱۲۵;: وارد کردن &#۱۲۴;مقدار&#۶۱; (پارامتر ۲) الزامی است. دلار در ۲۰۲۴) در آن سال فروخت،[۲۳][۲۴] که مجموعاً ۲٬۷۳۱٬۴۸۳ نسخه فروش رسید و به ۶۲۰۰۰۰۰۰ دلار آمریکا (۱۱۱٬۰۰۰٬۰۰۰ دلار در ۲۰۲۴) فروش در آمریکا تا سال ۱۹۹۹ تبدیل شد.

در اوت ۱۹۹۸ جایزه «طلا» را از انجمن نرم‌افزارهای سرگرمی آلمان (VUD)[۲۵] برای فروش حداقل صد هزار نسخه در سراسر آلمان، اتریش و سوئیس دریافت کرد.[۲۶] از ژانویه تا سپتامبر ۱۹۹۸، ۲۷۰ هزار نسخه در بازار آلمان فروخته شد که آن را به پرفروش‌ترین بازی کنسولی منطقه در آن دوره در تمام سیستم‌ها تبدیل کرد.[۲۷] ‏انجمن نرم‌افزارهای سرگرمی آلمان آن را به وضعیت «پلاتینیوم» رساند که نشان دهنده فروش ۲۰۰ هزار تا نوامبر است.[۲۸] در جشنواره ملیا در سال ۱۹۹۹ در کن، جایزه «پلاتینیوم» را برای درآمد بالای ۶۶ میلیون یورو یا ۷۸٫۰۰۰٫۰۰۰ دلار آمریکا در اتحادیه اروپا در سال ۱۹۹۸ به خانه برد. این باعث شد که این بازی به دومین بازی پرفروش اروپا تبدیل شود. از نظر فروش توانست نزدیک به بازی مهاجم مقبره ۳ باشد.[۲۹] این بازی با €۶۶ million

یا خطای قالب‌بندی: Not a number: الگو:به یورو/داده/۲۰۲۱,۰۰۰,۰۰۰ دلار آمریکا (خطای عبارت: عملگر and دور از انتظار دلار در ۲۰۲۴) دومین بازی پردرآمد اروپا در سال ۱۹۹۹ بود که در آن سال،[۳۰] به بیش از €۱۶۰٫۴۴۴ million
یا ۱۷۵۶۵۸۰۰۰ دلار آمریکا (۳۱۵٬۰۰۰٬۰۰۰ دلار در ۲۰۲۴) تا سال ۱۹۹۹ در اروپا به فروش رسید و بیش از ۲۳۸۰۰۰۰۰۰ دلار آمریکا (۴۲۷٬۰۰۰٬۰۰۰ دلار در ۲۰۲۴) در سراسر اروپا و آمریکا تا سال ۱۹۹۹ به فروش رسید.

تا مارس ۱۹۹۹، گرن توریسمو بیش از ۶ میلیون نسخه در سراسر جهان فروخته بود[۳۱] که ۲ میلیون نسخه آن فقط در آمریکا فروخته شده بود.[۳۲] تا فوریه ۲۰۰۰، ۷ میلیون نسخه در سرتاسر جهان فروخته شد، که به خاطر این موفقیت منجر به دریافت رکوردهای جهانی گینس برای پرفروش‌ترین بازی شبیه‌ساز رانندگی شد.[۳۳] تا دسامبر سال ۲۰۰۰، بیش از ۱۰ میلیون نسخه در سراسر جهان فروخته شد، از جمله ۳٫۷ میلیون نسخه فقط در آمریکا به فروش رسید.[۳۴] تا آوریل ۲۰۰۸، بازی ۲٫۵۵ میلیون نسخه در ژاپن، ده هزار نسخه در آسیای جنوب شرقی، ۴٫۳ میلیون نسخه در اروپا و ۳٫۹۹ میلیون نسخه در آمریکای شمالی به فروش رسیده است که در مجموع ۱۰٫۸۵ میلیون نسخه است. این بازی همچنین در فهرست پرفروش‌ترین بازی‌های ویدئویی پلی‌استیشن و پنجمین بازی پرفروش در مجموعه گرن توریسمو است؛ به ترتیب پس از گرن توریسمو ۴، گرن توریسمو ۵، گرن توریسمو اسپورت و گرن توریسمو ۳ ای-اسپک است.[۱][۲][۳۵]

در استرالیا، این بازی در دو ماه اول بیش از ۱۱۰ هزار نسخه فروخت.[۳۶]

انتقادات

ویرایش

گرن توریسمو مورد تحسین گسترده‌ای قرار گرفت و به دلیل گرافیک،[۴۱][۴۳][۴۶][۵۰] فیزیک پیچیده و باورپذیر،[۴۱][۴۳][۴۵][۴۶] کنترل‌های دقیق[۴۱][۴۳][۴۶][۵۰] و تعداد ماشین‌هایش مورد تحسین قرار گرفت.[۴۱][۴۳][۵۰] گیم‌پرو اظهار داشت که «خودروهای بیشتری نسبت به یک پارکینگ مرکز خرید دارد.»[۵۰] توسط متاکریتیک جمع‌آوری کننده مرور، به عنوان «تحسین جهانی» طبقه‌بندی شد.[۳۷]

تعدادی از منتقدان حالت پخش مجدد را ستایش کردند و استفاده از چندین نمایش دوربین را تحسین کردند و کیفیت را به ویدئوی زنده تشبیه کردند.[۴۵][۴۶][۵۰] توانایی ارتقاء و سفارشی سازی خودروها به روش‌های مختلف نیز مورد تشویق گسترده‌ای قرار گرفت، با برخی از اشاره‌ها این به بازیکن اجازه می‌دهد ماشینی بسازد که متناسب با سبک بازی خاص خود باشد و ضعف‌های خود را جبران کند.[۴۳][۴۶][۵۰] دین هاگر از الکترونیک گیمینگ مانثلی (EGM) و وینس برودی از گیم‌اسپات هر دو به‌طور خاص به ترکیب موفقیت‌آمیز بودن گرن توریسمو از سبک آرکید و شبیه‌ساز مسابقه اشاره کردند و برودی اظهار داشت: «برخی بازیکنان از هیجان خام و کنترل نامحدود یک مسابقه اکشن گرا لذت می‌برند. در حالی که دیگران به فیزیک واقع گرایانه و ویژگی‌های سفارشی سازی سنگین یک بازی به سبک شبیه‌ساز می‌پردازند. به گونه‌ای ظریف که نتیجه آن چیزی کاملاً جدید است.»[۴۱][۴۳]

مجله نکست جنریشین بیان کرد: «همان‌طور که در نسخه ژاپنی وجود دارد، همه چیز در مورد گرن توریسمو یک عمل کلاسی است و سطح بازی‌های مسابقه‌ای را تقریباً در هر سطح ممکن بالا می‌برد. بالاترین حد ممکن ما.»[۴۶] جان ریکاردی و کریگ کوجاوا از الکترونیک گیمینگ مانثلی در بررسی نسخه آمریکایی انتقاد کردند که به جای استفاده از نسخه‌های آمریکایی، نام‌ها و شباهت‌های ژاپنی بسیاری از خودروها را حفظ کرده است، اما به همان اندازه از بازی به عنوان یک کل مشتاق بودند و نوشتند: این نقل قول عادت کنید؛ چون شما آن را زیاد خواهید شنید: «گرن توریسمو بهترین بازی مسابقه تمام دوران است.»[۴۱] هگر و گیم‌پرو کمتر به این ادعا اطمینان داشتند و معتقد بودند که گرن توریسمو در حال حاضر با جنون سرعت ۳ حداقل یک رقیب با دوام است.[۴۱][۵۰] آی‌جی‌ان آن را بهترین بازی مسابقه تا به امروز توصیف کرد و به ویژه نحوه فیزیک بازی باعث می‌شود ماشین‌ها به محیط و رانندگی به شیوه‌ای واقع بینانه واکنش نشان می‌دهند، تمجید کرد.[۴۵]

انتقاد قابل توجهی که علیه گرن توریسمو مطرح شد این بود که روند صدور مجوز گواهینامه رانندگی بیش از حد طولانی و دشوار است.[۴۱][۵۰] برودی به ویژه انتقاد کرد که قبولی در آزمون صدور گواهینامه می‌تواند دشوارتر از برنده شدن در مسابقه‌ای باشد که آن مجوز باز می‌کند.[۵۰]

گرن توریسمو برنده «بازی مسابقه‌ای کنسولی سال» در دومین جوایز دستاوردهای تعاملی سالانه (که اکنون به عنوان جوایز دی.آی.سی.ای. شناخته می‌شود)،[۵۱] برنده «بهترین شبیه‌سازی» سال ۱۹۹۹ در جوایز اسپات‌لایت،[۵۲] برنده «بهترین بازی رانندگی» و «بهترین گرافیک» شد. در سال ۱۹۹۹ از نظر کارکنان مجله رسمی پلی استیشن، و در همان شماره به عنوان ششمین بازی برتر تمام دوران توسط خوانندگان مجله انتخاب شد.[۵۳] در سال ۱۹۹۹ در دورهٔ جوایز طلای ملیا در کن، گرن توریسمو در رده «بازی مسابقه» برنده شد.[۵۴] در سال ۲۰۰۰، خوانندگان کامپیوتر اند ویدئو گیمز آن را به عنوان هشتمین بازی برتر تمام دوران انتخاب کردند.[۵۵] گیم اینفورمر آن را در رده بیست و یکمین بهترین بازی ویدئویی ساخته شده در سال ۲۰۰۱ قرار داد. کارکنان احساس کردند که ژانر مسابقه‌ای به عنوان «پکیج [یک] کامل» مانند گرن توریسمو ارائه نشده است.[۵۶] در سال ۲۰۱۷، گرن توریسمو بهترین بازی رانندگی تاریخ توسط تخت گاز اعلام شد.[۵۷]

در سال ۱۹۹۹، مجله نکست جنریشین گرن توریسمو را به عنوان پانزدهمین بازی برتر در «۵۰ بازی برتر تمام دوران» خود قرار داد و اظهار داشت: «گرن توریسمو دارای خودروهایی است که بهتر از هر بازی مسابقه دیگری ساخته شده است.»[۵۸] در سال ۲۰۰۶، گرن توریسمو در لیست بهترین بازی‌های تاریخ گیم‌اسپات قرار گرفت.[۵۹] در سال ۲۰۱۵، آی‌جی‌ان گرن توریسمو را به عنوان دومین بازی پرنفوذترین بازی مسابقه تمام دوران (بعد از پول پوزیشن) معرفی کرد و آن را «پدربزرگ تمام بازی‌های شبیه‌ساز مسابقه کنسول‌های مدرن» نامید.[۴]

یادداشت‌ها

ویرایش
  1. With assistance from Cyberhead.
  2. ژاپنی: グランツーリスモ هپبورن: Guran Tsūrisumo?
  3. «گرن توریسمو» به ایتالیایی: "grand touring" به معنی سفر بزرگ است.

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ""Gran Turismo" Series Software Title List". Polyphony Digital. June 2008. Archived from the original on 2007-02-06. Retrieved 2008-12-03.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ "Gran Turismo Series Shipment Exceeds 50 Million Units Worldwide" (Press release). Sony Interactive Entertainment. 2008-05-09. Archived from the original on 2017-12-29. Retrieved 2008-05-29.
  3. "Sony Ships Worlds Greatest Racing Game". PSX Nation. May 12, 1998. Archived from the original on February 25, 2001. Retrieved November 26, 2023.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ "The Top 10 Most Influential Racing Games Ever". آی‌جی‌ان. 3 April 2015. Archived from the original on 3 June 2019. Retrieved 19 October 2020.
  5. The Greatest Games of All Time: Gran Turismo بایگانی‌شده در ۲۰۱۷-۰۹-۰۵ توسط Wayback Machine, گیم‌استاپ
  6. "Gran Turismo Series Software Title List". polyphony.co.jp. 2013. Archived from the original on 2007-02-06. Retrieved 2013-01-30.
  7. "Reviews and News Articles". GameRankings. Archived from the original on December 5, 2019.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ "Gran Turismo: The Ultimate Racing Game". Electronic Gaming Monthly. No. 105. Ziff Davis. April 1998. p. 48.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ Vaughn, Mark (June 3, 2009). "Six questions for the creator of Gran Turismo". AutoWeek Magazine. Archived from the original on July 12, 2009. Retrieved 2009-07-02.
  10. "Sounds familiar?". The Daily Telegraph. August 7, 1999. p. 77. Archived from the original on October 10, 2023. Retrieved October 10, 2023 – via Newspapers.com.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ "NG Alphas: Gran Turismo". Next Generation. No. 36. Imagine Media. December 1997. pp. 110–111.
  12. Takahashi, Dean (2010-01-14). "Gran Turismo's Creator Takes a Fifth Stab at a Perfect Racing Game". GamesBeat. Archived from the original on 2016-03-03. Retrieved 2011-01-27.
  13. Ashcraft, Brian (2013-11-04). "How Sony's Hometown Studio Rose From the Ashes In Time for the PS4". Kotaku.
  14. "Prescreen: Gran Turismo 2". Edge. Future Publishing (68): 48–49. February 1999.
  15. "GT Gran Turismo: Sony's New 'Driving Simulator'". Electronic Gaming Monthly. No. 102. Ziff Davis. January 1998. p. 92.
  16. "Corporate Profile". polyphony.co.jp. Archived from the original on 27 February 2012. Retrieved 15 January 2012.
  17. "Prescreen: Gran Turismo 2". Edge. Future Publishing (68): 46. February 1999.
  18. Johnston, Chris (May 18, 1998). "Sony Awards Top PlayStation Games". GameSpot. Archived from the original on March 8, 2000.
  19. Ohbuchi, Yutaka (August 20, 1998). "First Half '98 Top Ten Japanese Games". GameSpot. Archived from the original on March 2, 2000.
  20. "10 million PAL PlayStations". Official PlayStation Magazine (Australia) (15): 14. October 1998.
  21. "High Scores: Top Titles in the Game Industry". Feed Magazine. April 22, 1999. Archived from the original on May 8, 1999.
  22. The Veronis, Suhler & Associates Communications Industry Forecast. Veronis, Suhler & Associates. 1999. p. 247. Archived from the original on 2023-02-02. Retrieved 2021-10-24. While Nintendo 64 titles dominated the top-10 best-seller list in 1997, PlayStation software rebounded in 1998, occupying six of the top-10 spots. Nevertheless, the leader in sales, Legend of Zelda: Ocarina of Time, is the continuation of a popular fantasy series manufactured by Nintendo. The second leading game, Gran Turismo, is a car-racing game produced by Sony for its PlayStation platform.
  23. "Nintendo Dominates Videogame Sales: A small crop of N64 games followed the pace set by Game Boy titles". IGN. January 13, 2000. Archived from the original on 2002-08-12. Retrieved 25 October 2021.
  24. "Games Industry Sales Top $7.4 Billion in 1999". Spectrum: Interactive Media & Online Developer News. PC Data. 7 February 2000. Archived from the original on 15 September 2000. Retrieved 25 October 2021.
  25. "Uhr TCM Hannover – ein glänzender Event auf der CebitHome" (Press release) (به آلمانی). Verband der Unterhaltungssoftware Deutschland. August 26, 1998. Archived from the original on July 13, 2000. Retrieved January 1, 2020.
  26. Horn, Andre (January 14, 2004). "VUD-Gold-Awards 2003". GamePro Germany (به آلمانی). Archived from the original on July 18, 2018.
  27. Müller, Eva; Canibol, Hans-Peter (November 23, 1998). "Die Spaßmaschine". Focus (به آلمانی). Archived from the original on December 6, 2018.
  28. "Neues aus der Verbandsgeschäftstelle" (Press release) (به آلمانی). Paderborn: Verband der Unterhaltungssoftware Deutschland. November 27, 1998. Archived from the original on June 10, 2000. Retrieved January 1, 2020.
  29. Staff (February 12, 1999). "Milia News; ECCSELL Awards Name Winners". GameSpot. Archived from the original on August 30, 1999. Retrieved January 1, 2020.
  30. "Le Milia 2000 Annonce Les Gagnants Des Prix ECCSELL, Organisés Par Le Sell en Partenariat Avec Gfk Et Chart-Track" [Milia 2000 Announces Winners of ECCSELL Awards, Organized by Le Sell in Partnership With Gfk and Chart-Track]. FHCOM (به فرانسوی). Reed Midam. 15 February 2000. Archived from the original on 25 October 2021. Retrieved 25 October 2021.
  31. "Results For The Fiscal Year Ended March 31, 1999" (PDF). Sony. April 28, 1999. p. 4. Archived (PDF) from the original on October 24, 2021. Retrieved 24 October 2021.
  32. Staff (July 12, 1999). "Turismo Races Past Two Million". GameSpot. Archived from the original on February 29, 2000.
  33. "Computer Games: Best-Selling Driving Simulator". Guinness World Records 2001. Guinness. 2000. p. 120. ISBN 978-0-85112-102-4.
  34. "Gran Turismo™ 3 A-spec Delivers the Most Technologically Advanced Racing Experience Exclusively on Playstation®2". Sony.com. Sony Computer Entertainment America. December 22, 2000. Archived from the original on 15 November 2021. Retrieved 15 November 2021.
  35. "製品情報 | Polyphony Digital - ポリフォニー・デジタル". 2018-04-27. Archived from the original on 2018-04-27. Retrieved 2020-01-22.
  36. Hawley, Jonathan (September 13, 1998). "Video killed the racing driver". The Age. p. 116. Archived from the original on April 2, 2022. Retrieved April 2, 2022 – via Newspapers.com.
  37. ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ "Gran Turismo for PlayStation Reviews". متاکریتیک. CBS Interactive. Archived from the original on September 3, 2020. Retrieved November 6, 2013.
  38. Broesder, Chris. "Gran Turismo - Review". AllGame. Archived from the original on 2014-11-14. Retrieved 2014-11-22.
  39. Alex C (1998). "PlayStation Review: Gran Turismo". Computer and Video Games. Archived from the original on 2007-06-10. Retrieved 2014-03-11.
  40. Edge Staff (February 1998). "Gran Turismo review". Edge. No. 55. Archived from the original on 2014-02-21. Retrieved 2015-03-08.
  41. ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ ۴۱٫۲ ۴۱٫۳ ۴۱٫۴ ۴۱٫۵ ۴۱٫۶ ۴۱٫۷ ۴۱٫۸ Davison, John; Ricciardi, John; Hager, Dean; Kujawa, Kraig (July 1998). "Review Crew: Gran Turismo". Electronic Gaming Monthly. No. 108. Ziff Davis. p. 138.
  42. Baldric (May 1998). "Gran Turismo Review (PS)". Game Revolution. Archived from the original on 2008-05-14. Retrieved 2014-03-11.
  43. ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ ۴۳٫۲ ۴۳٫۳ ۴۳٫۴ ۴۳٫۵ ۴۳٫۶ Broady, Vincent (1998-01-15). "Gran Turismo Review". GameSpot. Archived from the original on 2013-11-06. Retrieved 2013-11-06.
  44. "R.I.P. PlayStation: The best of 1995-2001". Hyper. No. 90 (April 2001). 28 February 2001. pp. 44–51.
  45. ۴۵٫۰ ۴۵٫۱ ۴۵٫۲ ۴۵٫۳ Boor, Jay (1998-08-23). "Gran Turismo". IGN. Archived from the original on 2017-10-14. Retrieved 2013-11-06.
  46. ۴۶٫۰ ۴۶٫۱ ۴۶٫۲ ۴۶٫۳ ۴۶٫۴ ۴۶٫۵ ۴۶٫۶ "Tour de Force". Next Generation. No. 40. Imagine Media. April 1998. p. 97.
  47. "Play Test: Gran Turismo". Official UK PlayStation Magazine (Platinum Special): 24–31. 1999.
  48. "Gran Turismo". Official U.S. PlayStation Magazine. Vol. 1, no. 9. June 1998. pp. 78–80.
  49. Walk, Gary Eng (1998-06-19). "Gran Turismo". Entertainment Weekly. No. 437. Archived from the original on 2014-03-11. Retrieved 2014-03-11.
  50. ۵۰٫۰ ۵۰٫۱ ۵۰٫۲ ۵۰٫۳ ۵۰٫۴ ۵۰٫۵ ۵۰٫۶ ۵۰٫۷ ۵۰٫۸ Air Hendrix (July 1998). "PlayStation ProReview: Gran Turismo". GamePro. No. 118. IDG. p. 64.
  51. "Second Interactive Achievement Awards - Console". Interactive.org. Academy of Interactive Arts & Sciences. Archived from the original on October 11, 1999. Retrieved 5 May 2023.
  52. "Game Developers Choice Awards". Gamechoiceawards.com. Archived from the original on 2013-12-12. Retrieved 2013-11-06.
  53. Official UK PlayStation Magazine issue 50, page 38, Future Publishing, October 1999.
  54. Rodger, Jennifer (February 15, 1999). "Network: An off year for `offline'". The Independent. Retrieved December 6, 2023.
  55. Computer and Video Games issue 218.
  56. Cork, Jeff (2009-11-16). "Game Informer's Top 100 Games of All Time (Circa Issue 100)". Game Informer. Archived from the original on 2016-02-19. Retrieved 2013-12-10.
  57. "The top 50 best ever driving games: 10-1". Top Gear. 23 December 2016. Archived from the original on 27 September 2019. Retrieved 11 March 2019.
  58. "Top 50 Games of All Time". Next Generation. No. 50. Imagine Media. February 1999. p. 79.
  59. "The Greatest Games of All Time: Gran Turismo". GameSpot. Archived from the original on October 9, 2007.

پیوند به بیرون

ویرایش

الگو:کنترل مرجع