گرادیان زمین‌گرمایی

آهنگ افزایش دما نسبت به افزایش عمق زمین

گرادیان زمین گرمایی[۱] یا شیب زمین‌گرمایی، آهنگ افزایش دما نسبت به افزایش عمق درون زمین است. در بیشتر بخش‌های جهان، در نواحی دور از مرزهای صفحات تکتونیک، آهنگ افزایش دما حدود ۲۵ درجه سانتی گراد در هر کیلومتر عمق (۱ درجه فارنهایت در هر ۷۰ فوت از عمق) است. غالباً زمین گرمایی اشاره به زمین دارد هرچند که این مفهوم را می‌توان برای سایر سیاره‌ها هم استفاده کرد. دمای درون زمین ناشی از ترکیب گرمای باقی‌مانده از برافزایش سیارات (planetory accretion)، دمای حاصل از تباهی رادیواکتیوی decay radioactive، و احتمالاً دمای حاصل از سایر منابع است. ایزوتوپ‌های مهم تولیدکننده گرما در زمین پتاسیوم ۴۰، اورانیوم ۲۳۸ و توریوم ۲۳۲ هستند. در مرکز زمین، دما تا ۷۰۰۰ و فشار تا ۳۶۰ می‌رسد.[۲][۳]

نمای شماتیک از برآورد نیمرخ گرمایی درون زمین. عدد ۴۱۰ نشان‌دهنده سطح بالای منطقه گذار در گوشته بالایی است. ضخامت سنگ‌کره کمتر از ۳۰۰ کیلومتر است.

منابع گرما

ویرایش
 
ماشین دریل زمین گرمایی در ایالت ویسکانسین آمریکا

دما در زمین با عمق افزایش می‌یابد.

  • بیشتر گرما با زوال عناصر رادیواکتیو طبیعی ایجاد می‌شود. حدود ۴۵ تا ۹۰ درصد از گرمایی که از زمین

کاربرد مستقیم

ویرایش

دمای درون زمین را می‌توان به عنوان یک منبع گرمایی موسوم به انرژی زمین گرمایی استفاده کرد.

انواع مختلف

ویرایش

گرادیان زمین‌گرمایی از مکانی به مکان دیگر تغییر می‌کند.

منابع

ویرایش
  1. «گرادیان زمین‌گرمایی» [ژئوفیزیک] هم‌ارزِ «geothermal gradient»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۳۴-۷ (ذیل سرواژهٔ گرادیان زمین‌گرمایی)
  2. «دانشنامه رشد». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۳۰ اكتبر ۲۰۱۷. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  3. مرکز توسعه علوم و فناوری پیشرفته[پیوند مرده]