گتکلا
لحن یا سبک این مقاله بازتابدهندهٔ لحن دانشنامهای مورد استفاده در ویکیپدیا نیست. |
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
گت کلا، روستایی است از توابع بخش لواسانات شهرستان تهران در استان تهران ایران.
گت کلا | |
---|---|
روستا | |
مختصات: ۳۶°۱۱′۳۷٫۰۰″ شمالی ۵۲°۲۹′۵۳٫۰۲″ شرقی / ۳۶٫۱۹۳۶۱۱۱°شمالی ۵۲٫۴۹۸۰۶۱۱°شرقی{{#coordinates:}}: نمیتوان بیش از یک برچسب اصلی در صفحه داشت | |
کشور | ایران |
استان | تهران |
شهرستان | تهران |
بخش | مرکزی |
دهستان | دیزین شمشک |
جمعیت | ۶۶ نفر (سرشماری ۹۵) |
در صدوپنجاه کیلومتری شمال شرقی شهرستان تهران منطقه میان بند در ارتفاع ۱۵۳۰ متری از سطح دریا روستایی ییلاقی به نام گت کلا قرار دارد که از نظر آب و هوا و چشمانداز از دیگر روستاهای منطقه برتری دارد. روستای گت کلا به نقل و قول سینه به سینه از نیاکان، یکی از قدیمیترین، بزرگترین و پیشرفتهترین روستاهای منطقه بوده که سنگفرش در غرب مسیر راه ششمیر و بازارنک (به معنی بازار کوچک) در شرق مؤید این حقیقت میباشد. گت کلا قدمت چند هراز ساله دارد.
گت کلا از دو جزء گت (بزرگ) + کلا (آبادی) به معنی آبادی بزرگ مشتق شدهاست. بی شک به دلیل راه طولانی و ارتفاع آن از سطح دریا و همچنین سختی ایاب و ذهاب، حمل آذوقه، زندگی را برای اهالی مشکل مینمود که به تدریج مهاجرت از روستا به سمت شهرها شروع شده و رفته رفته ساکنین گت کلا تحلیل رفتهاست. قابل ذکر میباشد که عده ای به دلیل دامدار بودن و شرایط زندگی در روستا به صورت ساکن و دایم ماندگار شدند تا اینکه چند طایفه به نامهای سیف علی گت (صفرزاده) نقی گت (باقی پور)، آقاعلی گت (صفرنیا)، شریفا گت (بابازاده)، حسین گت (کاظمی)، اسدالله گت (سیف علیزاده) و تنی چند از طایفههای دیگر حدوداً در سال ۱۳۰۰ هـ. ش در گت کلا ساکن و به زندگی خویش ادامه میدادند. فرزندان و نوادگان طایفههای یاد شده و… به دلیل افزایش جمعیت وعدم شرایط مناسب شغلی اکثراً به شهرها مهاجرت و هریک به پیشه و کسب و کاری مشغول شدند. حدوداً از دهه ۱۳۶۰ به دلیل احداث جاده و وجود دیگر امکانات رفاهی، سکونت خوش نشینی در روستای گت کلا رونق گرفتهاست.
مسیر
ویرایشبرای رسیدن به گتکلا از راه اصلی و ماشینرو، باید ابتدا در جاده هراز، و درحدود ۱۲۵ کیلومتری تهران به سمت منطقه چلاو تهران حرکت کرد.
زبان
ویرایشمردم گت کلا از قومیت طبری هستند که ریشه آن به قوم تپور و قوم تپوری میرسد.[۲] مردم گت کلا به زبان طبری (مازندرانی) و گویش مازنی سخن میگویند.[۳]گویش محلی گت کلا، از نظر حوزه زبانی، متعلق به شاخه شمال غربی زبانهای ایرانی نو و زیرگروه گویشهای کرانه دریای خزر و زیرمجموعه زبان مازندرانی و گویش طبری است. یکی از مشخصههای اصلی ساختآوایی آن نبود صامت /ž/ و وجود مصوّتِ /Ə/ به جای /e/است، که مانند یک واجگونه بعد از همزه و در واژههای عربی به کار میرود. در این گویش، گذشته نقلی و بعید متعدی و لازم با فعل کمکی «دار-/داشت-» ساخته میشود؛ مثلاً: بخردارمه ba-xƏrd-dār-mƏ (خوردهام)، و بخرداشتمه ba-xƏrd-dāšt-Ə-mƏ (خورده بودم).[۴]
جمعیت
ویرایشاین روستا در دهستان چلاو قرار داشته و براساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران که در سال ۱۳۸۵ صورت گرفته، جمعیت آن ۴۴ نفر (۹ خانوار) بودهاست.[۵] مردم گت کلا از قومیت طبری هستند که ریشه آن به قوم تپوری میرسد.[۶] مردم گت کلا به زبان طبری (مازندرانی) و گویش طبری سخن میگویند.[۷]
طوایف طبری
ویرایشطوایف طبریتبار گت کلا شامل باقی پور، بابازاده، سیف علیزاده، صفرنیا، صفرزاده، الله قلی نسب، کاظمی پور، گل زاده، علی نسب، شعبانی، متولی و روان بد میباشد.
منابع
ویرایش- ↑ «: کمیته تخصصی نام نگاری و یکسانسازی نامهای جغرافیایی ایران:». بایگانیشده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۱۱. دریافتشده در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۱.
- ↑ نصری اشرفی، جهانگیر (۱۳۹۹). جعفر شجاع کیوانی، ویراستار. دانشنامهٔ تبرستان و مازندران جلد سوم. نشرنی = ۴۰.
- ↑ نصری اشرافی، جهانگیر (١٣٧٧). واژهنامه بزرگ تبری. به کوشش حسین صمدی و سید کاظم مداح و کریم الله قائمی و علی اصغر یوسفی نیا و محمود داوودی درزی و محمد حسن شکوری و عسکری آقاجانیان میری و ابوالحسن واعظی و ناصر یداللهی و جمشید قائمی و فرهاد صابر و ناعمه پازوکی. تهران: اندیشه پرداز و خانه سبز. ص. صفحه ۳۱ جلد اول. شابک ۰-۵-۹۱۱۳۱-۹۶۴ مقدار
|شابک=
را بررسی کنید: checksum (کمک). - ↑ قریب، بدرالزمان: گذشته نقلی و بعید متعدی در سغدی و شباهت آنها با برخی از گویشهای ایرانی نو. مترجم: فریدی، میترا. در: ویژهنامه «نامه فرهنگستان» اردیبهشت ۱۳۸۳ - شماره ۲. ص۵۷.
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.
- ↑ نصری اشرفی، جهانگیر (۱۳۹۹). جعفر شجاع کیوانی، ویراستار. دانشنامهٔ تبرستان و مازندران جلد سوم. نشرنی = ۴۰.
- ↑ نصری اشرافی، جهانگیر (١٣٧٧). واژهنامه بزرگ تبری. به کوشش حسین صمدی و سید کاظم مداح و کریم الله قائمی و علی اصغر یوسفی نیا و محمود داوودی درزی و محمد حسن شکوری و عسکری آقاجانیان میری و ابوالحسن واعظی و ناصر یداللهی و جمشید قائمی و فرهاد صابر و ناعمه پازوکی. تهران: اندیشه پرداز و خانه سبز. ص. صفحه ۳۱ جلد اول. شابک ۰-۵-۹۱۱۳۱-۹۶۴ مقدار
|شابک=
را بررسی کنید: checksum (کمک).