گانیمد
گانیمِد (به انگلیسی: Ganymede) (ˈgænɨmi:d GAN-ə-meed, یا به یونانی Γανυμήδης)یکی از قمرهای مشتری و بزرگ‌ترین قمر در سامانه خورشیدی است. دورهٔ چرخش آن هفت روز است، از لحاظ نزدیکی هفتمین قمر مشتری و سومین قمر گالیله‌ای می‌باشد.[۱۴] گانیمد بر روی مدار دو قمر دیگر مشتری یعنی آیو و اروپا تأثیر می‌گذارد. از لحاظ قطر بزرگتر از سیاره عطارد است و کمتر از نصف آن جرم دارد.[۱۵] گانیمد نهمین جسم در سامانه خورشیدی بر پایهٔ حجم می‌باشد و تنها قمر دارای میدان مغناطیسی است که فاقد اتمسفر نیز می‌باشد.[۱۶]
 سطح گانیمد | |||||||||
| کشف | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| کاشف | گالیلئو گالیله | ||||||||
| تاریخ کشف | ۷ ژانویه ۱۶۱۰ | ||||||||
| طبقه‌بندی | |||||||||
| تلفظ | /ˈɡænɪmiːd/[۱] | ||||||||
نامیده به نام | Γανυμήδης Ganymēdēs | ||||||||
| Jupiter III | |||||||||
| صفات | Ganymedian,[۲] Ganymedean[۳][۴] /ɡænɪˈmiːdiən/ | ||||||||
| ویژگی‌های مداری | |||||||||
| Periapsis | ۱۰۶۹۲۰۰ کیلومتر[a] | ||||||||
| Apoapsis | ۱۰۷۱۶۰۰ کیلومتر[b] | ||||||||
| ۱۰۷۰۴۰۰ کیلومتر[۵] | |||||||||
| خروج از مرکز مداری | ۰٫۰۰۱۳[۵] | ||||||||
| ۷٫۱۵۴۵۵۲۹۶ d[۵] | |||||||||
میانگین سرعت مداری | ۱۰٫۸۸۰ کیلومتر در ثانیه | ||||||||
| انحراف | ۲٫۲۱۴° (به دایرةالبروج) ۰٫۲۰° (به استوای مشتری)[۵] | ||||||||
| ماه | مشتری | ||||||||
| گروه | Galilean moon | ||||||||
| ویژگی‌های فیزیکی | |||||||||
میانگین شعاع | ۲۶۳۴٫۱±۰٫۳ کیلومتر (0.413 Earths)[۶] | ||||||||
| ۸٫۷۲×۱۰۷ کیلومتر۲ (0.171 Earths)[c] | |||||||||
| حجم | ۷٫۶۶×۱۰۱۰ کیلومتر۳ (0.0704 Earths)[d] | ||||||||
| جرم | ۱٫۴۸۱۹×۱۰۲۳ kg (0.025 Earths)[۶] | ||||||||
میانگین چگالی | ۱٫۹۳۶ g/cm۳[۶] | ||||||||
| ۱٫۴۲۸ m/s۲ (0.146 g)[e] | |||||||||
| ۰٫۳۱۱۵±۰٫۰۰۲۸[۷] | |||||||||
| ۲٫۷۴۱ کیلومتر/s[f] | |||||||||
| synchronous | |||||||||
| ۰–۰٫۳۳°[۸] | |||||||||
| سپیدایی | ۰٫۴۳±۰٫۰۲[۹] | ||||||||
| |||||||||
| 4.61 (opposition)[۹] 4.38 (in 1951)[۱۰] | |||||||||
| جو | |||||||||
فشار سطح | ۰٫۲–۱٫۲ µPa[۱۳] | ||||||||
| ترکیب جو | اکسیژن[۱۳] | ||||||||
سطح گانیمد
ویرایشسطح گانیمد با نواحی تاریک و شبه‌دریا، دارای دو نوع ناحیهٔ اساسی خاکی است، دهانه‌دار و شیاردار. دهانه‌های گانیمد در مقایسه با موارد مشابه روی ماه و عطارد، به نسبت اندازه‌شان کم‌عمق هستند و به جای قله، دارای حفره‌های مرکزی هستند. بسیاری از دهانه‌های روی گانیمد دارای پرتوهای بسیار روشن هستند که شکل‌گیری‌شان را توسط برخوردهایی روی یک سطح یخ‌زده تأیید می‌کند. ناحیهٔ شیاردار خاکی، ناحیهٔ خاکی دهانه‌دار را به قسمت‌های چند ضلعی مانند تجزیه می‌کند.
کوه‌های بزرگ یا بستر رود در گانیمد وجود ندارد، در هیچ محلی مقدار برجستگی از حدود یک کیلومتر تجاوز نمی‌کند. در برخی نواحی زمین‌های کوچک، فقط مقدار کمی دیواره در اطراف دهانه مشاهده می‌شود که نشان‌دهندهٔ این‌ست که پوستهٔ گانیمد تغییرپذیر می‌باشد.[۱۸]
نگارخانه
ویرایش-
-
حفره‌هایی بر روی سطح گانیمد
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ "Ganymede". فرهنگ انگلیسی آکسفورد. انتشارات دانشگاه آکسفورد. 2nd ed. 1989.
الگو:MW - ↑ Quinn Passey & E.M. Shoemaker (1982) "Craters on Ganymede and Callisto", in David Morrison, ed. , Satellites of Jupiter, vol. 3, International Astronomical Union, pp 385–386, 411
- ↑ Journal of Geophysical Research, v. 95 (1990)
- ↑ E.M. Shoemaker et al. (1982) "Geology of Ganymede", in David Morrison, ed. , Satellites of Jupiter, vol. 3, International Astronomical Union, pp 464, 482, 496
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامorbitوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامShowman1999وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ Schubert, G.; Anderson, J. D.; Spohn, T.; McKinnon, W. B. (2004). "Interior composition, structure and dynamics of the Galilean satellites". In Bagenal, F.; Dowling, T. E.; McKinnon, W. B. (eds.). Jupiter: the planet, satellites, and magnetosphere. New York: Cambridge University Press. pp. 281–306. ISBN 978-0-521-03545-3. OCLC 54081598.
- ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامBills2005وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامjplfactوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامhorizonsوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامDelitsky1998وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامOrton1996وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامHall1998وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ Jupiter's Moons (به انگلیسی) (The Planetary Society ed.) Retrieved on 2007-12-07.
- ↑ "Ganymede", nineplanets.org (به انگلیسی), 31 October, 1997
{{citation}}: Check date values in:|تاریخ=(help) Retrieved on 2008-02-27. - ↑ "Ganymede Fact Sheet". www2.jpl.nasa.gov. Archived from the original on January 5, 1997. Retrieved January 14, 2010.
- ↑ "Ganymede: Facts" (به انگلیسی). science.nasa. Retrieved 8 October 2023.
- ↑ نجوم و اختر فیزیک مقدماتی. ترجمهٔ جمشید قنبری، تقی عدالتی. آستان قدس رضوی.
پیوند به بیرون
ویرایش
- Ganymede Profile بایگانی‌شده در ۷ نوامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine by NASA's Solar System Exploration
- Ganymede page on The
Nine8 Planets - Jupiter's Moon Ganymede on Views of the Solar System
- Ganymede Crater Database Lunar and Planetary Institute
خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «lower-alpha» وجود دارد، اما برچسب <references group="lower-alpha"/> متناظر پیدا نشد. ().