گادفری هارولد هاردی
گادفری هارولد هاردی (انگلیسی: Godfrey Harold Hardy؛ ۷ فوریهٔ ۱۸۷۷–۱ دسامبر ۱۹۴۷) ریاضیدان انگلیسی که به خاطر کارهایش در نظریهٔ اعداد و آنالیز ریاضی شهرت دارد.
گادفری هارولد هاردی | |
|---|---|
 هاردی؛ ح. ۱۹۲۷ | |
| زادهٔ | ۷ فوریهٔ ۱۸۷۷ |
| درگذشت | ۱ دسامبر ۱۹۴۷ (۷۰ سال) |
| ملیت | بریتانیا |
| محل تحصیل | کالج ترینیتی (کمبریج) |
| شناخته‌شده برای | اصل هاردی-وینبرگ حدس ریمان نماد O بزرگ به خاطر کارهایش در نظریهٔ اعداد و آنالیز ریاضی |
| جوایز | همکار انجمن سلطنتی[۱] مدال پادشاهی (۱۹۲۰) مدال کاپلی (۱۹۴۷) |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | ریاضیات |
| محل کار | کالج ترینیتی (کمبریج) |
| دانشجویان دکتری | مری کارترایت ریشارد رادو سرینیواسا رامانوجان |
| دیگر دانشجویان برجسته | سیدنی چپمن ادوارد چارلز تیچمارش |
| تأثیر گرفته از | کامیل جردن |
| تأثیر گذار بر | سرینیواسا رامانوجان |
زندگی
ویرایشدر ۱۲۵۶ خورشیدی برابر ۱۸۷۷ میلادی در کرانلی انگلستان متولد شد و در سال ۱۳۲۶ خورشیدی برابر ۱۹۴۷ میلادی در کمبریج درگذشت.
وی از کالج ترینیتی کمبریج فارغ‌التحصیل و در (۱۲۷۹ خورشیدی/ ۱۹۰۰ میلادی) به عنوان عضو وابسته برگزیده شد. دیوید هیلبرت در بارهٔ او گفته‌است: «هاردی نه تنها بهترین ریاضیدانان ترینیتی، بلکه بهترین ریاضیدان انگلستان است.»[۴] هاردی در سال‌های پایانی عمر دست به خودکشی ناموفق زد.
فعالیت ریاضی
ویرایشبین سال‌های ۱۹۱۱ تا ۱۹۲۲ مقاله‌های علمی متعدد دربارهٔ همگرایی سلسله‌ها و انتگرالها و موضوع‌های وابسته به آنها منتشر کرد. در ۱۲۸۷/۱۹۰۸ A course of pure Mathematics (دوره‌ای از ریاضیات محض) نخستین نمایش مستدل عدد، تابع، حد و مانند آن به زبان انگلیسی را، برای دانشجویان انتشار داد و آموزش دانشگاهی را متحول کرد. هاردی از سال ۱۹۱۱ تا سی و پنج سال بعد با جان انزور لیتل‌وود در زمینه علمی مشارکت کرد و با همکاری وی حدود یک‌صد مقاله علمی دربارهٔ موضوعاتی از قبیل دیوفانتوسی، نظریه جمع و ضرب اعداد و تابع زتای ریمان، نابرابرها، رشته‌ها و انتگرالها به‌طور عموم و سلسله‌های مثلثاتی نوشت. او اثبات کرد تابع زتای ریمان بی‌نهایت صفر دارد.[۵] در۱۹۱۳ هاردی با ریاضی‌دانی هندی به نام سرینیوسه رمنوجن(سرینیواسا رامانوجان) آشنا شد و وی را به انگلستان برد. آن‌دو با هم به راه‌حل‌های جالب مسائل مربوط به دسته‌بندی اعداد رسیدند. «هاردی به‌طور عام به‌عنوان دانشمند ممتاز انگلیسی زمان خود در ریاضیات محض شناخته شده‌است.[۶]
عقاید سیاسی
ویرایشهرچند هاردی ریاضی‌دانی ناب بود و کمتر در موضوعی غیر از ریاضیات علاقه نشان می‌داد و تنها شاید بازی کریکت و اظهار نظرهای حرفه‌ای او در بارهٔ این بازی را بتوان مستثنا کرد اما او در زمینهٔ عقاید سیاسی صلح‌طلبی رادیکالی بود و در زمان جنگ جهانی دوم علیه جنگ موضع گرفت و دانشمندان را مقصر می‌دانست او در اثری که در زمان جنگ جهانی دوم منتشر کرد می‌نویسد: «در مورد جنگ علمی جدید دو نظر دقیقاً متضاد وجود دارد. اولین نظر و واضحترین نظر این است که اثر علم بر جنگ افزایش مصایب آن است، زیرا هم رنجها و آلام اقلیتی را که باید بجنگد بیشتر می‌کند و هم اینکه جنگ را به سایر قشرها جامعه گسترش می‌دهد. این نظر، طبیعی‌ترین نظر و دیدگاه متعارف است.»[۷] اشتهار او به رادیکال بودن چنان بود که در هنگام تدریس در نیوکالج شایعه شده بود در آپارتمان محل زندگی‌اش عکس بزرگی از لنین را نصب کرده‌است.[۸] چالرز پرسی‌اسنو فیریک‌دانی که دوست صمیمی هاردی بود در دیباچهٔ کتاب «دفاعیهٔ یک ریاضیدان» می‌نویسد: «او به آسانی با افراد فقیر، کمرو، و کسانی که به خاطر نژادشان مورد تبعیض بودند (بدون اینکه سرپرستی آنها را به عهده بگیرد) دمخور می‌شد. (کشف رامانوجان، بازی نمادین سرنوشت او بود) هاردی این قبیل افراد را به شکم‌گنده‌ها ترجیح می‌داد. منظورش از شکم‌گنده‌ها، افراد معروف و مغرور، بورژوا، و طرفدار امپریالیسم بود. این عنوان شامل بیشتر اسقف‌ها، رؤسا و مدیران، قاضیان، و همهٔ سیاست‌مداران، به استثنای لوید جورج، می‌شد.»[۹]
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش
- خلاصه زندگی‌نامه علمی دانشمندان، ترجمهٔ کیومرث مهاجر، و دیگران، به کوشش زیر نظر احمد بیرشک ویراستار فریبرز مجیدی.، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی، ۱۳۷۴، ص. ۴۶۳، شابک ۹۶۴-۵۵۱۵-۰۱-۷
- هاردی، گادفری هرولد (۱۳۸۵)، دفاعیه یک ریاضیدان، ترجمهٔ سیامک کاظمی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، شابک ۰-۷۹۰-۴۴۵-۹۶۴
- ایوز، هاورد و. (۱۳۶۸)، آشنایی با تاریخ ریاضیات، ترجمهٔ محمدقاسم وحیدی‌اصل، تهران: مرکز نشر دانشگاهی
پانویس
ویرایش- ↑ Titchmarsh, E. C. (1949). "Godfrey Harold Hardy. 1877–1947". Obituary Notices of Fellows of the Royal Society. 6 (18): 446–461. doi:10.1098/rsbm.1949.0007.
- ↑ "Hardy... was a stringent atheist..." Hit Play on Ramanujan بایگانی‌شده در ۱۶ اکتبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine, by Lisa Drostova, East Bay Express, April 30, 2003. Retrieved October 7, 2007.
- ↑ "The first Bombe to be delivered was named Agnus by Turing: a joke that atheist Hardy might have made..." Alan Turing — a Cambridge Scientific Mind, by Andrew Hodges, Cambridge Scientific Minds (Cambridge University Press, 2002) Retrieved July 2, 2007.
- ↑ گادفری هرلد هاردی، صفحهٔ ۲۶
- ↑ هاورد و. ایوز، صفحهٔ ۲۵۸
- ↑ خلاصه زندگی‌نامه علمی دانشمندان، صفحهٔ ۹۵۷
- ↑ گادفری هرلد هاردی، صفحهٔ ۱۰۳
- ↑ همان، صفحهٔ ۲۹
- ↑ گادفری هرلد هاردی، صفحهٔ ۲۹