کهکشان گرداب
کهکشان گرداب (به انگلیسی: Whirlpool Galaxy) (یا مسیه ۵۱ یا M51 یا ان‌جی‌سی ۵۱۹۴) یک کهکشان برهمکنشی با بازوان مارپیچی[۳] و یک کهکشان مارپیچی[۴] با یک هسته کهکشانی فعال از نوع سیفرت ۲ است. این کهکشان که در صورت فلکی تازی‌ها دیده می‌شود و در فاصله ۳۱ میلیون سال نوری از زمین قرار دارد[۵]
| کهکشان گرداب | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات رصدی | |
| صورت فلکی | تازی‌ها[۱] |
| بُعد | 13h 29m 52.7s[۲] |
| مِیل | 43″ 11′ +47°[۲] |
| انتقال به سرخ | ۴۶۳ ± ۳ km/s[۲] |
| فاصله | ۲۳ ± ۴ Mly (7.1 ± ۱٫۲ Mpc) |
| قدر ظاهری (V) | 9.0[۲] |
| ویژگی‌ها | |
| اندازه | ۱۱′.۲ × ۶′.9[۲] |
| نکات مهم | برهمکنش با ان‌جی‌سی ۵۱۹۵[۳] |
| نام‌های دیگر | |
| کهکشان علامت سؤال،[۲] Rosse's Galaxy,[۲] M51a,[۲] NGC 5194,[۲] UGC 8493,[۲] PGC 47404,[۲] VV 001a,[۲] VV 403,[۲] Arp 85[۲] | |
گرداب اولین کهکشانی بود که به عنوان کهکشان مارپیچی طبقه‌بندی شد[۶] و کهکشان همراه آن، ان‌جی‌سی ۵۱۹۵،[۷] به راحتی توسط اخترشناسان آماتور رصد می‌شوند. این دو کهکشان را می‌توان با دوربین دوچشمی دید.[۸]
بازوهای مارپیچی این کهکشان در نتیجه فعل و انفعال بین‌کهکشانی با کهکشان ان‌جی‌سی ۵۱۹۵ در همسایگی آن ایجاد شده‌است. آژانس فضایی اروپا کهکشان گرداب را یکی از «فوتوژنیک‌ترین کهکشان‌ها در نجوم» نامیده‌است. این کهکشان که اندازه‌ای حدود ۸۸ درصد کهکشان راه شیری دارد، حدود ۱۰۰ میلیارد ستاره را در خود جای داده‌است.[۹]
چیزی که بعداً به عنوان کهکشان گرداب شناخته شد در ۱۳ اکتبر ۱۷۷۳ توسط شارل مسیه کشف شد و در اجرام مسیه به عنوان M51 نامگذاری شد.[۱۰] کهکشان همراه آن، ان‌جی‌سی ۵۱۹۵، در سال ۱۷۸۱ توسط پیر مشن کشف شد، اگرچه مشخص نبود که آیا در حال برهم کنش است یا صرفاً کهکشان دیگری در حال عبور از فاصله دور است. در سال ۱۸۴۵، ویلیام بارسونز، با استفاده از یک تلسکوپ بازتابی ۷۲ اینچی (۱٫۸ متر) در قلعه بیر، ایرلند، دریافت که گرداب دارای ساختاری مارپیچی است. [۱۱]
جستارهای وابسته
ویرایش
- ان‌جی‌سی ۵۱۹۵ - همدم کهکشان گرداب
- ان‌جی‌سی ۵۴۵۷ - کهکشان بزرگ دیگر
پیوند به بیرون
ویرایش- SEDS: Spiral Galaxy M51
- NASA's APOD: The Whirlpool Galaxy in Dust and Stars (4/10/01)
- NightSkyInfo.com - The Whirlpool Galaxy
- Whirlpool Galaxy at ESA/Hubble
- The Whirlpool Galaxy (Messier 51(a)/NGC 5194)
- M51 The Whirlpool Galaxy
- کهکشان گرداب در ویکی‌اسکای. اوآرجی: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hydrogen α, [۱]، Astrophoto, نقشۀ آسمان، Articles and images
منابع
ویرایش- ↑ R. W. Sinnott, editor (1988), The Complete New General Catalogue and Index Catalogue of Nebulae and Star Clusters by J. L. E. Dreyer (به انگلیسی), Sky Publishing Corporation and Cambridge University Press
{{citation}}:|نویسنده=has generic name (help) - ↑ ۲٫۰۰ ۲٫۰۱ ۲٫۰۲ ۲٫۰۳ ۲٫۰۴ ۲٫۰۵ ۲٫۰۶ ۲٫۰۷ ۲٫۰۸ ۲٫۰۹ ۲٫۱۰ ۲٫۱۱ ۲٫۱۲ ۲٫۱۳ ۲٫۱۴ NASA/IPAC Extragalactic Database (به انگلیسی) (Results for NGC 5194 ed.) Retrieved on 2006-12-06.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ H. Arp (1966), "Atlas of Peculiar Galaxies", Astrophysical Journal Supplement (به انگلیسی), vol. 14, p. 1–20
{{citation}}: External link in|شاپا= - ↑ D. M. Elmegreen, B. G. Elmegreen (1987), "Arm classifications for spiral galaxies", Astrophysical Journal (به انگلیسی), vol. 314, p. 3–9
{{citation}}: External link in|شاپا= - ↑ Garner, Rob (2017-10-06). "Messier 51 (The Whirlpool Galaxy)". NASA. Retrieved 2021-01-20.
- ↑ "Whirlpool Galaxy: First Spiral Galaxy". Universe for Facts. Archived from the original on 17 December 2014. Retrieved 21 December 2014.
- ↑ "M 51". 2016-10-10.
- ↑ Nemiroff, R.; Bonnell, J., eds. (2013-02-24). "M51: The Whirlpool Galaxy". Astronomy Picture of the Day. ناسا. Retrieved 2018-10-11.
{{cite web}}: Cite has empty unknown parameter:|last-author-amp=(help) - ↑ «انتشار تصویر خیره‌کننده تلسکوپ جیمز وب از کهکشان گرداب با ۱۰۰ میلیارد ستاره». یورونیوز فارسی. ۲۰ اوت ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
- ↑ Messier, Charles (1781). "اجرام مسیه". Connaissance des Temps [1784]. pp. 227–267 [246].
- ↑ Rosse revealed the spiral structure of Whirlpool galaxy (M51) at the 1845 meeting of the British Association for the Advancement of Science. Rosse's illustration of M51 was reproduced in J.P. Nichol's book of 1846.
- Rosse, Earl of (1846). "On the nebula 25 Herschel, or 61 [should read: 51] of Messier's catalogue". Report of the Fifteenth Meeting of the British Association for the Advancement of Science; Held at Cambridge in June 1845 § Notices and Abstracts of Miscellaneous Communications to the Sections. Report of the ... Meeting of the British Association for the Advancement of Science (1833): 4.
- Nichol, John Pringle (1846). Thoughts on Some Important Points Relating to the System of the World. Edinburgh, Scotland: William Tait. p. 23. Rosse's illustration of the Whirlpool galaxy appears on the plate that immediately precedes p. 23.