ویکی‌پدیا

کلارا ایماوار

شیمی‌دان آلمانی

کلارا ایمرواهر (آلمانی: Clara Immerwahr؛ زاده ۲۱ ژوئن ۱۸۷۰، درگذشته ۲ مهٔ ۱۹۱۵) یک شیمی‌دان یهودی تبار آلمانی بود.[۱]

کلارا ایماوار
کلارا ایمرواهر (۱۹۱۵–۱۸۷۰)
زادهٔ۲۱ ژوئن ۱۸۷۰
Polkendorf در نزدیکی وروتسواف، Silesia Province , پادشاهی پروس، لهستان امروز
درگذشت۲ مهٔ ۱۹۱۵ (۴۴ سال)
دالم (برلین) , امپراتوری آلمان
علت مرگخودکشی
ملیتلهستانی آلمانی
محل تحصیلدانشگاه برسلاو
پیشینه علمی
شاخه(ها)شیمی
استاد راهنماریچارد آبگ

ایمرواهر اوّلین شیمی‌دان زن آلمانی بود که در دانشکدهٔ شیمی مدرک رسمی دریافت کرد. همچنین به عنوان یک صلح‌طلب و همچنین فعال حقوق زنان شناخته شده است.[۲][۳][۴]

ایمرواهر در سال ۱۹۰۱ با فریتس هابر (برندهٔ جایزه نوبل شیمی) ازدواج کرد و در ۲ مهٔ ۱۹۱۵ پس از مخالفت‌های طولانی با اقدامات همسرش و روش‌های سرکوبگر او در طراحی و ساخت سلاح‌های کشتار جمعی و شرکت وی در جنایت‌های جنگی، دست به خودکشی زد.[۵][۶]

سنین جوانی و تحصیل

ویرایش

ایمرواهر در مزرعهٔ Polkendorff در نزدیکی وروتسواف (سپس در شرق پروس، در حال حاضر به عنوان وروتسواف، در غرب لهستان شناخته می‌شود) متولد شد. مزرعهٔ Polkendorff همان جایی است که پدرش که او نیز یک شیمی‌دان بود، کود مصنوعی شیمیایی در بخش کشاورزی را با موفقیت آزمایش کرد.[۷]

کلارا جوان‌ترین دختر والدین یهودی، شیمی‌دان فیلیپیان ایمرواهر و همسرش آنا (née Krohn) بود و در مزرعه با سه خواهر بزرگترش، الی، رز و پل بزرگ شد.

در سال ۱۸۹۰ که مادرش به علّت ابتلا به بیماری سرطان فوت کرد، در حالی که الی و همسرش در مزرعه ماندند، کلارا با پدرش به وروتسواف رفت.[۸]

ایمرواهر تا سال ۱۹۰۰ در دانشگاه وروتسواف تحصیل کرد و مدرک دکترای خود را در رشتهٔ شیمی تحت نظر ریچارد آبگ و با نوشتن پایان‌نامه‌ای تحت عنوان «مشارکت در حلالیت کمی از محلول‌های محلول جیوه، مس، سرب، کادمیم و روی» دریافت کرد.[۵][۹]

او اوّلین شیمی‌دان زن آلمانی بود که مدرک دکترای خود را در دانشکدهٔ شیمی در دانشگاه وروتسواف دریافت کرد.[۱۰]

ازدواج و کار تحقیقاتی

ویرایش

کلارا در سال ۱۹۰۱، یعنی چهار سال پس از اینکه در سال ۱۸۹۷ به مسیحیت گروید، با فریتس هابر (برندهٔ جایزه نوبل شیمی) ازدواج کرد.[۱۱][۱۲]

با توجه به انتظارات اجتماعی آن زمان از یک زن متأهل، او مجبور به ماندن در خانه و عدم فعالیت اجتماعی و تحقیقاتی بود.[۱۳][۱۴] او در این زمان، به کار تحقیقاتی همسرش و ترجمهٔ برخی از مقالات خود به زبان انگلیسی، بدون اینکه نامی از خود در مقالاتش ذکر کند، کمک کرد.[۱۵] تنها ثمره این ازدواج، هرمان هابر (۱۹۴۶–۱۹۰۲) بود که در ۱ ژوئن ۱۹۰۲ به دنیا آمد.[۱۶]

ایمرواهر از شرایط زندگی خود نارضایتی عمیقی داشت و در نزد دوستانش گفته بود، همیشه این نگرش من بوده است که زندگی فقط در صورتی ارزش زندگی کردن را دارد که انسان از همهٔ توانایی‌های فردی خود استفادهٔ کامل کرده و تجربیات و سطح دانش خود را بیازماید و یک زندگی انسانی داشته باشد. من به همین انگیزه، تصمیم گرفتم که در آن زمان ازدواج کنم… زندگی‌ای که کلارا خود را از آن بیرون کشید، بسیار ساده و مختصر بود… او به دلیل مخالفت با روش سرکوبگر فریتس بود که به عنوان یک شخصیت بی‌ادّعا، با خودکشی درگذشت.[۵][۶]

در طی جنگ جهانی اول، فریتس هابر حمایت شدیدی از تلاش نظامی ارتش آلمان کرد و همچنین نقش مهمی در توسعهٔ سلاح‌های کشتار جمعی شیمیایی (به‌ویژه گازهای سمی) ایفا کرد.

ایمرواهر علیه تحقیقات شوهرش و همچنین علیه «انحراف آرمان‌های علم» و «نشانه‌ای از برانگیختن، فساد نظم و انضباط و کشتار مردم بی‌گناه که بینش‌های جدیدی را در زندگی به ارمغان آورد، اعتراض کرد و همیشه مخالف سرسخت نوع تحقیقات همسرش که منجر به جنایت جنگی شد، بود.[۱۷][۱۸]

مرگ

ویرایش
 
قبر فریتس و کلارا ایمرواهر با نام خانوادگی هابر، گورستان Hörnli، نزدیک بازل، سوئیس

مدّت کوتاهی پس از بازگشت هابر از بلژیک، ایمرواهر با استفاده از تپانچه نظامی هابر، به ناحیه قفسه سینهٔ خود شلیک کرد و در ۲ می ۱۹۱۵، او در آغوش پسرش فوت کرد.[۱۳][۱۴] صبح روز بعد از مرگ او، هابر پس از اوّلین حمله با گازهای شیمیایی به روس‌ها، جبهه شرقی را ترک کرد.[۱۹][۲۰]

خودکشی او تا مدّت‌ها در تاریکی و ابهام باقی ماند. شصت روز پس از مرگ او، تنها روزنامهٔ محلّی Grunewald-Zeitung گزارش داد که همسر دکتر فریتس هابر که در حال حاضر در جبهه است، در دالم با شلیک گلوله، به زندگی خود پایان داده است. این روزنامه، دلایل این عمل کلارا را صرفاً یک نارضایتی ناشناخته اعلام کرد.[۲۱][۲۲] شواهدی از کالبد شکافی جسد وجود ندارد. شرایط ضعیف مستند مرگ او منجر به بحث و گفت‌وگوی قابل‌توجهی در مورد دلایل مرگ او شده است.[۱۹][۲۰]

خاکستر کلارا ایمرواهر از دالم به شهر بازل واقع در سوئیس منتقل شد و همراه با هابر پس از مرگ او در ۱۹۳۴ به خاک سپرده شد.[۱۳] پس از آن، هرمان هابر پسرش به ایالات متحده مهاجرت کرد، جایی که او قبلاً در سال ۱۹۴۶ خودکشی کرده بود.[۶][۲۳][۲۴] فریتز هابر (۲۰۰۴–۱۹۲۱)، فرزند فریتز هابر و همسر دومش، شارلوت، فریتز هاپر (Lutz)، کتابی دربارهٔ سموم خطرناک استفاده شده در بمب‌های شیمیایی کشتار جمعی (۱۹۸۶) منتشر کردند.[۲۵]

نمایشنامه، فیلم و داستان

ویرایش

تعدادی از آثار نمایشنامه‌ای از زندگی کلارا ایمرواهر الهام گرفته شده تا رابطهٔ فریتس و کلارا را مورد نقد و بررسی قرار دهند.

  • فیلم کوتاه هابر، نوشته شده و به کارگردانی Daniel Ragussis، تلاش کرده تا برخی از مسائل مربوط به رابطهٔ این زوج را بررسی کند.[۲۶]
  • هابرز همچنین در رمان «احیای ارواح» توسط جودیت کلر میچل برجسته عمل می‌کند، جایی که شخصیت‌های آن‌ها به نام لنز و آیرس آلرت[۲۷]
  • کارهایی مانند Good Good (2008)، به کارگردانی Celia de Wolff و نوشته شده توسط جاستین هایرز، کلارا را به شدّت تحت‌تأثیر تحقیقات شوهرش در جنگ گاز قرار می‌دهد.[۲۸]
  • زندگی آن‌ها نیز در سریال تلویزیونی آمریکایی نابغه (مجموعه تلویزیونی) به تصویر کشیده شده است.
  • در سال ۲۰۱۴ فیلم کلارا ایمرواهر منتشر شد. (کارگردانی هارالد Sicheritz)

منابع

ویرایش
  1. ↑ Carty, Ryan (2012). "Casualty of War". Chemical Heritage Magazine. 30 (2). Retrieved 22 March 2018.
  2. ↑ Germans rediscover First World War heroine in new TV drama The Telegraph, 29 May 2014
  3. ↑ «Familie Immerwahr jüdische Deutsche der Synagoge Weisser Storch in Breslau / Wroczlaw» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۱ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱۶ مه ۲۰۱۹.
  4. ↑ Quelle Datum Konversion: Rainer Volk in: Der Erste Weltkrieg – Clara Immerwahr: Späte Ikone für den Frieden. SWR2 Wissen |SWR2 extra, Audiofeature. Min 6:46.
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ Cornwell, John (2003). -9780142004807 Hitler's Scientists, Science, War and the Devil's Pact. Penguin Press. p. 49. ISBN 978-0-14-200480-7. {{cite book}}: Check |url= value (help)
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ Stoltzenberg, Dietrich (1998). Fritz Haber: Chemiker, Nobelpreisträger, Deutscher, Jude: eine Biographie. Weinheim.
  7. ↑ Rainer Volk in: Der Erste Weltkrieg – Clara Immerwahr: Späte Ikone für den Frieden. SWR2 Wissen |SWR2 extra: Audiofeature, Min 3:15 – 3:36 Zitat der Biografin Gerit von Leitner.
  8. ↑ Clara Immerwahr profile, jwa.org; accessed 27 April 2015.
  9. ↑ Freemantle, Michael (2014). The Chemists' War: 1914–1918. Royal Society of Chemistry. ISBN 978-1-84973-989-4. Retrieved 27 October 2015.
  10. ↑ Hoffmann, Frederick; Kremers, Edward (1901). Pharmaceutical Review, Volume 19. Pharmaceutical Review Publishing Company. p. 137. Retrieved 27 October 2015.
  11. ↑ King, Gilbert (6 June 2012). "Fritz Haber's Experiments in Life and Death". Smithsonian.com.
  12. ↑ Stern, Fritz (2001). Einstein's German world (5. print. , and 1. pbk. print. ed.). Princeton, NJ [u.a.]: Princeton Univ. Press. p. 77. ISBN 978-0-691-07458-0. Retrieved 27 October 2015.
  13. ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ Creese, Mary R. S. Creese; Creese, Thomas M. (2004). Ladies in the Laboratory II: West European women in science, 1800 – 1900: a survey of their contributions to research. Lanham, Md.: Scarecrow Press. pp. 143–145. ISBN 978-0-8108-4979-2. Retrieved 18 April 2017.
  14. ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ Friedrich, Bretislav; Hoffmann, Dieter (March 2016). "Clara Haber, nee Immerwahr (1870–1915): Life, Work and Legacy". Zeitschrift für Anorganische und Allgemeine Chemie. 642 (6): 437–448. doi:10.1002/zaac.201600035. PMC 4825402. PMID 27099403.
  15. ↑ Travis, Anthony S. (July 3, 2015). The Synthetic Nitrogen Industry in World War I: Its Emergence and Expansion. Springer. p. 49. ISBN 978-3-319-19356-4. Retrieved 18 April 2017.
  16. ↑ Stoltzenberg, Dietrich (2004). Fritz Haber: chemist, nobel laureate, german, jew. Philadelphia: Chemical Heritage Foundation. p. 50. ISBN 978-0-941901-24-6.
  17. ↑ Dick, Jutta. "Clara Immerwahr". Jewish Women: A Comprehensive Historical Encyclopedia. Jewish Women's Archive. Retrieved 8 June 2018.
  18. ↑ "Berichte des Verbandes der Laboratoriumsvorstände, Seite 2-011: Immerwahr Clara (203)". Retrieved 2017-07-21.
  19. ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ Cornwell, John (2003). -9780142004807 Hitler's Scientists, Science, War and the Devil's Pact. Penguin Press. p. 65. ISBN 978-0-14-200480-7. {{cite book}}: Check |url= value (help)
  20. ↑ ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ Stoltzenberg, Dietrich (1998). Fritz Haber: Chemiker, Nobelpreisträger, Deutscher, Jude: eine Biographie. Weinheim. p. 356.
  21. ↑ "Clara Immerwahr, verh. Haber". FemBio. Retrieved 12 October 2015.
  22. ↑ Dick, Jutta (1 March 2009). "Clara Immerwahr". Jewish Women: A Comprehensive Historical Encyclopedia (Online ed.). Jewish Women's Archive. Retrieved 12 October 2015.
  23. ↑ Dietrich Stoltzenberg: Fritz Haber: Chemiker, Nobelpreisträger, Deutscher, Jude: eine Biographie. Weinheim 1998.
  24. ↑ H.P. Albarelli, A Terrible Mistake: The Murder of Frank Olson and the CIA's Secret Cold War Experiments بایگانی‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine, July 1, 2009; شابک ‎۰−۹۷۷۷۹۵۳−۷−۳, pg 37.
  25. ↑ "Lutz F. Haber (1921–2004)" (PDF). University of Illinois at Urbana-Champaign. Archived from the original (PDF) on 12 June 2010. Retrieved 27 October 2015.
  26. ↑ Meyer, Michal (Spring 2010). "Feeding a War (Interview with Daniel Ragussis)". Chemical Heritage Magazine. 28 (1): 40–41. Archived from the original on 1 June 2019. Retrieved March 20, 2018.
  27. ↑ Benjamin, Chloe (March 30, 2015). "The Project is Nothing, The Process is Everything: An Interview with Judith Claire Mitchell". Fiction Writers Review. Retrieved 18 April 2017.
  28. ↑ "The Greater Good". Justin Hopper – Writer and Script Consultant. Archived from the original on 19 April 2017. Retrieved 18 April 2017.

پیوند به بیرون

ویرایش
 
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ کلارا ایماوار موجود است.
برگرفته از «https://fa.wiki.x.io/w/index.php?title=کلارا_ایماوار&oldid=41058015»