کرم‌های مخملی یا ناخُن‌دارتباران[۷] (Onychophora) شاخه‌ای کوچک از جانوران پوست‌انداز هستند. این ارگانیسم‌های بندبند شبیه به هزارپا، چشم‌هایی ریز دارند و دارای شاخک هستند. کرم‌های مخملی هم‌چنین چندین جفت پا و غده‌های مخاطی دارند. این کرم‌ها بیشتر در مناطق گرمسیری نیم‌کره جنوبی زندگی می‌کنند و غذای آن‌ها جانوران کوچک‌تر مانند حشرات است. کرم‌های مخملی با پراندن مخاطی چسبناک به سوی طعمه، به شکار طعمه خود اقدام می‌کند.

کرم‌های مخملی
محدودهٔ زمانی: ۴۰ تا ۰ میلیون سال پیش
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
بالاشاخه: پوست‌اندازان[۴]
(طبقه‌بندی‌نشده): همه‌بندپایان[۳]
(طبقه‌بندی‌نشده): دوسوئیان[۱]
نخست‌دهانیان[۲]
شاخه: ناخن‌دارتباران
گروبه، ۱۸۵۳
خانواده‌های زنده

گام‌برداران[۵]
کرم‌های مخملی جنوبی[۶]

زیستگاه کرم‌های مخملی: گام‌برداران به رنگ سبز و کرم‌های مخملی جنوبی به رنگ قرمز

ناخن‌دارتباران صفات حلقوی‌تباران و بندپاتباران را مشترکاً دارا هستند و احتمالاً بین این دو شاخه پیوند تکاملی برقرار می‌کنند؛ این جانوران بدن استوانه‌ای و پوشیده از نوارهایی از دکمه‌های (tubercle) فلس‌پوش و چهارده تا چهل‌وسه جفت پا دارند؛ دهان آنها در بخش شکمی است و در طرفین آن فک‌های چنگال‌مانند و پرزهای دهانی (papillae) قرار دارد.[۸]

در زیست‌شناسی امروزی، کرم‌های مخملی به خاطر روش جفت‌گیری عجیب‌شان و به خاطر زنده‌زایی مورد مطالعه هستند. کرم‌های مخملی به خاطر ظاهر عجیب و رفتار ویژهٔ خوراکی‌شان در حال تبدیل شدن به حیوان خانگی محبوب هستند.

منابع

ویرایش

Wikipedia contributors, "Onychophora," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed June 28, 2010). .

  1. Bilateria
  2. Protostomia
  3. Panarthropoda
  4. Ecdysozoa
  5. Peripatidae
  6. Peripatopsidae
  7. واژه‌های مصوّب فرهنگستان
  8. واژه‌های مصوّب فرهنگستان تا پایان دفتر یازدهم فرهنگ واژه‌های مصوّب