سنگ‌نگاره و سنگ‌نوشته کرتیر در نقش رجب
سنگ‌نگاره و سنگ‌نوشتهٔ کرتیر در نقش رجب در دامنهٔ کوه رحمت در فاصلهٔ یک کیلومتر و نیمی جنوب استخر قدیم یا تخت طاووس و در حدود سه کیلومتری شمال تخت جمشید واقع است. در نقش رجب نقش‌هایی از اردشیر بابکان و شاپور یکم ساسانی دیده‌می‌شود. کتیبهٔ کرتیر در کنار نقش مربوط به تقویض مقام شاهی از سوی اهورامزدا به اردشیر یکم نگاشته شده و دارای ۳۱ سطر است و در سمت چپ آن تصویر کرتیر بر صخره دیده می‌شود. این کتیبه دو موضوع معرفی کرتیر و معراج او طی مراسم «کردگان»[۱] را بطور خلاصه دربردارد. وی اشاره‌ای مبهم به معراج خود می‌کند که تفصیل آن در دو کتیبهٔ دیگر او در نقش رستم و سرمشهد آمده‌است. در ادامه از خواننده می‌خواهد که همانند او در دین استوار باشد. سپس به اختصار کارهایی را که در طول عمر خود در دستگاه اداری ساسانی انجام داد را ذکر می‌کند و شرح می‌دهد که برای آتشکده‌ها و موبدان اسناد بسیاری را مهر کرده‌است که منظور از آن تخصیص موقوفات برای آنها بوده‌است. سپس عناوین خود را در زمان شاهان ساسانی شاپور یکم، «موبد و هیربد»،[۲] زمان هرمز و بهرام اول «کرتیر موبدِ هرمزد»،[۳] و در زمان بهرام دوم «کرتیر موبد که روانش را [خدایان] بهرام و هرمزد نجات دادند»[۴] ذکر می‌کند. این بخش با تفصیل بیشتری در سه کتیبهٔ دیگر او آمده‌است. در پایان نام دبیر کرتیر «بوختگ»[۵] ذکر شده‌است.[۶][۷]
.jpg)
تخریب
ویرایشنام موبد موبدان در کتیبه، با سنگ فرز بریده شده‌است.[۸]
جستارهای وابسته
ویرایشپانویس
ویرایش- ↑ 𐭪𐭥𐭲𐭪𐭭 kirdagān
- ↑ 𐭬𐭢𐭥𐭯𐭲 𐭥 𐭠𐭩𐭧𐭥𐭯𐭲 mowbed ud ēhrbed
- ↑ 𐭪𐭥𐭲𐭩𐭥 𐭦𐭩 𐭠𐭥𐭧𐭥𐭬𐭦𐭣𐭩 𐭬𐭢𐭥𐭯𐭲 kardir ī ōhrmazd mowbed
- ↑ 𐭪𐭥𐭲𐭩𐭥 𐭦𐭩 𐭡𐭥𐭧𐭲𐭫𐭥𐭡𐭠𐭭 𐭥𐭫𐭧𐭫𐭠𐭭 𐭦𐭩 𐭠𐭥𐭧𐭥𐭬𐭦𐭣𐭩 𐭬𐭢𐭥𐭯𐭲 kardīr ī bōxt-ruwān warahrān ī ōhrmazd mowbed. ترجمهٔ این لقب مورد اختلاف است.
- ↑ 𐭡𐭥𐭧𐭲𐭪𐭩 bōxtag
- ↑ تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام، ص ۹۰
- ↑ تورج دریایی. «کتیبهٔ کرتیر در نقش رجب» بایگانی‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine. نامهٔ ایران باستان. ش. اول، بهار و تابستان ۱۳۸۰.
- ↑ «تخریب 40 اثر و محوطه تاریخی ثبت ملی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۱ ژوئیه ۲۰۱۱.
منابع
ویرایش- تفضلی، احمد، و به کوشش آموزگار، ژاله. تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. تهران: انتشارات سخن، ۱۳۷۶ شابک ۹۶۴−۵۹۸۳−۱۴−۲