کاتوزیان
کاتوزیان یا کاتوزی نام یکی از طبقات اجتماعی چهارگانهٔ ایران قدیم است و صنف عابد و پارسا را گویند. در شاهنامه جمشید طوایف را چهار قسمت کرد، گروه اوّل را کاتوزی نامید و گفت که در کوه‌ها و غارها مسکن کنند و به عبادت خدا و کسب علوم مشغول باشند. طبقه دوم را نیساری خواند و گفت سپاهی‌گری بیاموزند و طبقه سوم را نسودی نام نهاد و حکم کرد که کشت و زرع کنند، طبقه چهارم را اهنوخوشی لقب داد و گفت به انواع حرفه‌ها بپردازند. فردوسی گوید :
| کاتوزیان | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات کلی |
| ز هر پیشه در انجمن گرد کرد | بدین اندرون سال پنجاه خورد | |
| گروهی که کاتوزیان خوانیش | به رسم پرستندگان خوانیش | |
| جدا کردشان از میان گروه | پرستنده را جایگه کرد کوه | |
| بدان تا پرستش بود کارشان | نوان پیش روشن جهاندارشان[۱] |
ریشه کاتوزیان
ویرایشنوشتهاند کاتوزیان جمع کاتوزی است. به احتمال ضعیف آتوربان را متصل نوشته‌اند و اشتباهاً کاتوزیان نیز خوانده شده‌است،[۲] فرضیهٔ محتمل‌تر ممکن است آثروانان باشد این صنف علاوه بر آذربانی یا همان حافظان آتش، وظیفه دیگرشان قرائت آیات اوستا (گاثاها) در کنار آتش مقدس بود.
منابع
ویرایش- حسین، الهی قمشه‌ای (۱۳۸۶). شاهنامه فردوسی. ترجمهٔ ناهید فرشادمهر. تهران: نشر محمد. شابک ۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵.
- اوشیدری، جهانگیر. دانشنامهٔ مزدیسنا، واژه نامهٔ توضیحی آیین زرتشت. تهران: نشر مرکز، ۱۳۷۱، شابک ۹۶۴−۳۰۵−۳۰۷−۵
پانویس
ویرایش | این یک مقالهٔ خرد ادبیات فارسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |