پل نیومن
پُل لِئونارد نیومَن (انگلیسی: Paul Leonard Newman؛ ۲۶ ژانویهٔ ۱۹۲۵ – ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۸) بازیگر، کارگردان، راننده مسابقات اتومبیلرانی، بشردوست و کارآفرین آمریکایی بود.
پل نیومن | |
---|---|
نام هنگام تولد | پل لئونارد نیومن |
زادهٔ | ۲۶ ژانویهٔ ۱۹۲۵ شیکر هایتس، اوهایو، ایالات متحده |
درگذشت | ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۸ (۸۳ سال) وستپورت، کنتیکت، ایالات متحده |
علت مرگ | بیماری سرطان ریه |
ملیت | آمریکایی |
تحصیلات | کالج کنیون (بیای) |
پیشهها | |
سالهای فعالیت | ۱۹۴۹–۲۰۰۸ |
حزب سیاسی | حزب دموکرات |
همسر(ها) | جکی ویت (ا. ۱۹۴۹–ج. ۱۹۵۸) جوآن وودوارد (ا. ۱۹۵۸–۲۰۰۸) |
فرزندان | ۶ |
جوایز | جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد برای رنگ پول (۱۹۸۶) |
پیشینه نظامی | |
وفاداری | ایالات متحده آمریکا |
شاخه نظامی | نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا |
سالهای خدمت | ۱۹۴۳–۱۹۴۶ |
درجه | Petty Officer Third Class |
جنگها و عملیاتها | |
نشانها | مدال رفتار خوب نیروی دریایی |
زندگی
ویرایشنیومن در ۲۶ ژانویه ۱۹۲۵ در کلیولند هایتس، اوهایو به دنیا آمد و در نزدیکی شاکر هایتس بزرگ شد، پسر دوم ترزا گارث[۱][۲] و آرتور زیگموند نیومن[۳][۴]. پدرش یک فروشگاه لوازم ورزشی را اداره میکرد. پدرش یهودی بود،[۵][۶][۷] پسر مهاجران یهودی به ایالات متحده: سیمون نیومن (از مجارستان) و هانا کوهن (از لهستان).[۳][۸] مادر پل یک تمرین کننده علوم مسیحی بود. او در یک خانواده کاتولیک رومی در پتیسه، شهرستان زپلن، در پادشاهی مجارستان، امپراتوری اتریش-مجارستان (اکنون پتیچی، اسلواکی) به دنیا آمد.
وی در سال ۱۹۸۶ جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد را برای ایفای نقش در فیلم رنگ پول بهدستآورد.
کتاب خاطرات
ویرایشپل نیومن در دهه ۶۰ زندگی خود تلاش کرد خاطرات خود را گردآوری کند تا نشان دهد زندگی شخصی او برخلاف آنچه همیشه در فیلمها نشان میدهد همیشه شاد و ایدهآل نیست. او این کار را با همکاری دوست خود استوارت استرن آغاز کرد. اما این کار زمان زیادی کشید و آنها در ۱۹۹۱ دست از این کار کشیدند. در سال ۲۰۲۰ این دستنوشتهها در انبار خانوادگی نیومن پیدا شده و پس از ویراستاری به صورت یک کتاب چاپ شدند. این کتاب او را هنرپیشهای نشان میدهد که از عدم اعتماد به نفس رنج میبرد و خاطرات پدر الکلی، مادر سلطهجو، نخستین ازدواج (که پس از دیدن جوآن وودوارد به طلاق کشید) و نیز کوتاهی خود در نقش یک پدر، و افراط در نوشیدن الکل ذهن او را رها نمیکنند. پل نیومن همواره خود را به خاطر زندگی خود سرزنش میکرده است. اما با افزایش سن، احساس بهتری نسبت به خودش پیدا کرد.[۹]
پل نیومن همواره احساس میکرده که تنها موفقیت او صرفا به خاطر شانسِ خوشقیافه بودنش بوده است.[۹]
در این کتاب آمده که با اینکه پل نیومن با رابرت ردفورد رابطه کاری نزدیکی داشته اما آنها خارج از کار، ارتباطی با هم نداشتند و نیومن از وقتنشناسی ردفورد گله میکرده است.[۹]
پل نیومن درباره گردآوری خاطرات خود گفته بود: «میخواهم مدرکی به جای بگذارم که تکلیف خیلی چیزها را روشن میکند. به افسانهای که درباره من است خاتمه میدهد و برخی اسطورهها را از بین میبرد. مدرکی که زمانی را که من در این سیاره زندگی میکردم با صحت و درستی نشان دهد».[۹]
بشردوستی
ویرایشپل نیومن و یکی از دوستانش در سال ۱۹۸۲ سس سالادی را به نام نیومنز اون Newman's Own معرفی کردند که در نوع خود تازگی داشت و این نام تجاری بر دو اصل استوار بود:
- مواد برتر بدون افزودنیهای غیرطبیعی
- واگذاری تمامی منافع به مؤسسههای خیریه
این محصول با موفقیت آنی روبهرو شد و در سال اول فروش خود یک میلیون دلار در اختیار مؤسسههای خیریه گذاشت، همچنین از آن به بعد بیش از ۱۲۵ میلیون دلار به هزاران مؤسسهٔ خیریه بخشیدهاست.[۱۰]
درگذشت
ویرایشپل نیومن در ۲۶ سپتامبر سال ۲۰۰۸ پس از مدتی مبارزه با بیماری سرطان ریه در سن ۸۳ سالگی درگذشت.[۱۱]
فیلمشناسی
ویرایشفیلم
ویرایشتلویزیون
ویرایشسال | عنوان | نقش | یادداشت |
---|---|---|---|
۱۹۵۵ | ویترین تولیدکنندگان | جرج گیبز | قسمت: "شهر ما" |
قرار ملاقات با ماجراجویی | مایک | قسمت: "پنج در قضاوت" - وقتی دو برادر که در سراسر کشور سفر می کنند در یک رستوران شهری کوچک برای فرار از طوفان توقف می کنند، مردم محلی آنها را قاتل می دانند. | |
۱۹۵۶ | ساعت فولاد ایالات متحده | هنری ویکن | قسمت: "به آرامی طبل را بکوب" |
۱۹۷۱ | روزی روزگاری چرخ | خودش | مستند شبکه ایبیسی |
۱۹۸۲ | با من همراه شو | صدا، فیلم تلویزیونی | |
۲۰۰۱ | سیمپسونها | خودش | صدا (فصل سیزده، اپیزود پنج، سالهای پراشتباه) |
۲۰۰۳ | شهر ما | فیلم تلویزیونی شبکه پیبیاس | |
۲۰۰۵ | سقوط امپراتوری | مکس رابی | مینی سریال شبکه اچبیاو، قسمت ۲ |
۲۰۲۲ | آخرین ستاره های فیلم | خودش | سریال مستند اچبیاو مکس |
به عنوان تهیهکننده و کارگردان
ویرایشسال | عنوان | اطلاعات اضافه |
---|---|---|
۱۹۶۸ | ریچل، ریچل | جایزه گلدن گلوب بهترین کارگردانی
جایزه حلقه منتقدان فیلم نیویورک برای بهترین کارگردانی |
۱۹۶۹ | بوچ کسیدی و ساندنس کید | یکی از تهیهکنندگان اجرایی (در تیتراژ نیامده) |
پیروزی | یکی از تهیهکنندگان اجرایی (در تیتراژ نیامده) | |
۱۹۷۰ | دابلیویواسای | تهیهکننده مشترک |
گاهی فکری بزرگ | کارگردان و یکی از تهیهکنندگان اجرایی | |
۱۹۷۱ | آنها ممکن است غول باشند | تهیهکننده |
۱۹۷۲ | اثر پرتوهای گاما بر روی گلهای همیشهبهار ساکنین کره ماه | کارگردان و تهیهکننده |
زندگی و روزگار قاضی روی بین | یکی از تهیهکنندگان اجرایی (در تیتراژ نیامده) | |
۱۹۸۰ | مشت به هوا | کارگردان (فیلم تلویزیونی با اقتباس از نمایشنامهای به همین نام اثر مایکل کریستوفر) |
۱۹۸۴ | هری و پسر | کارگردان و تهیهکننده |
۱۹۸۷ | باغوحش شیشهای | کارگردان نامزد نخل طلا |
۲۰۰۵ | سقوط امپراطوری | تهیهکننده، نامزد: جایزه امی ساعات پربیننده برای مجموعه تلویزیونی کوتاه |
جوایز و افتخارات
ویرایشسال | اثر نامزدشده | دسته | نتیجه | منبع |
---|---|---|---|---|
۱۹۵۹ | گربه روی شیروانی داغ | بهترین بازیگر نقش اول مرد | نامزدشده | [۱۲] |
۱۹۶۲ | بیلیاردباز | نامزدشده | ||
۱۹۶۴ | هاد | نامزدشده | ||
۱۹۶۸ | لوک خوشدست | نامزدشده | ||
۱۹۶۹ | ریچل، ریچل | بهترین فیلم | نامزدشده | |
۱۹۸۲ | بدون سوءنیت | بهترین بازیگر نقش اول مرد | نامزدشده | |
۱۹۸۳ | حکم | نامزدشده | ||
۱۹۸۷ | رنگ پول | برنده | ||
۱۹۹۵ | هیچکس احمق نیست | نامزدشده | ||
۲۰۰۳ | جادهای بهسوی تباهی | بهترین بازیگر نقش مکمل مرد | نامزدشده |
سال | اثر نامزدشده | دسته | نتیجه | منبع |
---|---|---|---|---|
۱۹۵۹ | گربه روی شیروانی داغ | بهترین بازیگر نقش اول مرد | نامزدشده | |
۱۹۶۲ | بیلیاردباز | برنده | [۱۳] | |
۱۹۶۴ | هاد | نامزدشده | ||
۱۹۷۱ | بوچ کسیدی و ساندنس کید | نامزدشده | ||
۲۰۰۳ | جادهای بهسوی تباهی | بهترین بازیگر نقش مکمل مرد | نامزدشده |
منابع
ویرایش- ↑ Lax, Eric (1996). Paul Newman: A Biography. Atlanta: Turner Publishing; شابک ۱−۵۷۰۳۶−۲۸۶−۶.
- ↑ (Morella و Epstein 1988)
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ "Ancestry of Paul Newman". Genealogy.com. 2010. Archived from the original on September 27, 2010. Retrieved December 14, 2013.
- ↑ Levy, Shawn (November 5, 2009). "Paul Newman: A Life" (excerpt). Scribd.com. Archived from the original on March 6, 2016. Retrieved February 1, 2012.
- ↑ "Was Paul Newman's acting career limited by his charm and good looks?". The Independent. March 26, 2010. Archived from the original on July 22, 2019. Retrieved February 10, 2018.
- ↑ Tugend, Tom (September 28, 2008). "Paul Newman – Hollywood's most famous half-Jew – dies at 83 [VIDEO]". The Jewish Journal of Greater Los Angeles. Archived from the original on September 24, 2019. Retrieved May 17, 2018.
- ↑ "Paul Newman: Actor, racing driver, activist and philanthropist". Belfast Telegraph. September 29, 2008. Archived from the original on July 22, 2019. Retrieved May 27, 2018.
- ↑ Borden 2010, p. 1.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ ۹٫۳ ربکا جونز (۱۱ آبان ۱۴۰۱). «پل نیومن، هنرپیشهای که از نو باید شناخت». بیبیسی فارسی.
- ↑ دوپونت، لوک. «۱۰۰۱ راهکار تبلیغاتی». تهران: انتشارات سیته: ۳۷.
- ↑ "Hollywood legend Paul Newman dies of cancer age 83" (به انگلیسی). Wikinews. Retrieved 27 September 2008.
- ↑ "THE OFFICIAL ACADEMY AWARDS® DATABASE". awardsdatabase.oscars.org (به انگلیسی). Retrieved 2022-05-14.
- ↑ "Foreign Actor in 1962". awards.bafta.org (به انگلیسی). Retrieved 2022-05-14.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Paul Newman». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۷ سپتامبر ۲۰۰۸.
- PAUL NEWMAN (ILLUS. HIST. OF THE MOVIES) by Michael Kerbel, Star Bks. Press, 1975
- Paul Newman: A Life in Pictures by Pierre-Henri Verlhac and Yann-Brice Dherbier, Chronicle Books Publishing, Inc. ، 2006