پروستاگلاندین‌ها یکی از مهم‌ترین واسطه‌های شیمیایی در داخل بدن هستند که با تأثیر بر روی گیرنده‌های مختلف سلولی تأثیرات متنوع زیادی در بدن دارند. پروستاگلاندین‌ها مولکول لیپیدی بیست کربنه بوده ساختاری شبیه کلسترول دارند. پروستاگلاندین‌ها دارای انواع مختلفی مانند F2,E2 آلفا، PGI2 و غیره هستند.[۱]123

E1 - Alprostadil

تاریخچه و نامگذاری

ویرایش

این مولکول‌ها برای اولین بار در سال ۱۹۳۵ توسط اولف فون اویلر و گلدبلات در بدن انسان پیدا شدند. عقیده اولیه بر این بود که این مواد از ترشحات پروستات هستند، هرچند مشاهدات بیشتر به زودی نشان داد که منشأ اصلی این مولکول‌ها از کیسه منی است. در ادامه این مولکول‌ها در بافت‌های مختلف پیدا شده و اهمیت آن‌ها در برقراری هم‌ایستایی به اثبات رسید. اولین روش سنتز پروستاگلاندین ف ۲, توسط الیاس کوری در سال ۱۹۶۹ ارائه شد.

نحوه ساخت

ویرایش
 
بیوسنتز ایکوزانوئید.

آنزیم فسفولیپاز فسفولیپیدهای غشای سلول را به اسید آراشیدونیک تبدیل می‌کند. سپس اسید آراشیدونیک در درون کوکس یا همان آنزیم سیکلواکسیژناز (هردو نوع ۱ و ۲) باعث تبدیل به پروستاگلاندین‌ها می‌شود.[۲]

تأثیرات

ویرایش

پروستاگلاندین‌ها یکی از مهم‌ترین واسطه‌های التهاب می‌باشند و مهار ساخت آن‌ها توسط داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (مانند بروفن*[۱]) موجب کاهش التهاب می‌شود. این واسطه‌ها همچنین در انقباض رحمی در هنگام زایمان، افزایش حرکات روده، بهبود دفاع مخاطی معده و افزایش جریان خون کلیوی نیز نقش دارند که این نقش‌ها مبنای ساخت داروهای متعددی قرار گرفته‌است.

 

انواع

ویرایش

جدول زیر مقایسه انواع پروستاگلاندین را نشان می‌دهد.[۳][۴][۵]

نوع گیرنده عملکرد
PGI2 IP
PGE2 EP1
  • تنگ‌کننده برونش
  • انقباض در ماهیچه دستگاه گوارش
EP2
  • گشادکننده برونش
  • سست‌کننده ماهیچه در دستگاه گوارش
  • گشادکننده عروق
EP3
  • کاهش ترشح اسید در معده
  • افزایش ترشح مخاط (موکوس) در معده
  • انقباض رحمی (دوران بارداری)
  • منقبض‌کننده ماهیچه در دستگاه گوارش
  • محدودکننده لیپولیز
غیراختصاصی
PGF FP
  • انقباض در رحم
  • تنگ‌کننده راه‌های هوایی (برونش)

پانویس

ویرایش

^  پاراستامول بیشتر یک داروی ضد درد محسوب می‌شود تا ضد التهاب. در هنگام التهاب داروهایی چون بروفن بهتر پاسخ‌های ضد التهابی دارند.[۶]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. داروشناسی کاربردی، منصور رحمانی، انتشارات جعفری 1387
  2. "phospholipase" at Dorland's Medical Dictionary
  3. Rang, H. P. (2003). Pharmacology (5th ed.). Edinburgh: Churchill Livingstone. pp. 234. ISBN 0-443-07145-4.
  4. Fabre JE, Nguyen M, Athirakul K, Coggins K, McNeish JD, Austin S, Parise LK, FitzGerald GA, Coffman TM, Koller BH. Journal of Clinical investigation, 2001, 107:603
  5. Gross S,Tilly P, Hentsch D, Vonesch JL, Fabre JE. Journal of Experimental Medicine, 2007, 204:311
  6. «Medicina e riabilitazione». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۲ فوریه ۲۰۱۲.