ویکی‌پدیا:فرایند حذف
 | این صفحه جزو رهنمودهای ویکی‌پدیا است. استانداردهای رفتاریِ مطرح‌شده در این صفحه از پشتوانهٔ تأیید بسیاری از ویرایشگران ویکی‌پدیا برخوردار است. بااین‌که پیروی از مفاد این صفحه توصیه می‌شود، این مفاد جزو سیاست‌ها نیست. در ویرایش و به‌روزرسانی این صفحه جسور باشید، ولی لطفاً پیش از انجام تغییرات عمده از صفحهٔ بحث برای مطرح کردن تغییرات و نظرخواهی استفاده کنید. |
فرایند حذف در ویکی‌پدیا رویه‌ای است که در پی آن یک صفحه طبق نظر جامعه حذف می‌شود یا می‌ماند. ویکی‌پدیا راه‌های مختلفی برای حذف صفحات و پرونده‌ها دارد. محتوایی که مطمئناً باید حذف شوند، می‌توانند نامزد حذف سریع گردند. در غیر این صورت یک مدیر پس از هفت روز و در صورتی که کسی اعتراضی نداشت، می‌تواند از حذف زمان‌دار استفاده کند.
حذف سریع
ویرایشصفحاتی حذف سریع می‌شوند که دست کم یکی از معیارهای ویکی‌پدیا:معیارهای حذف سریع را داشته باشند.
کارهایی که پیش از حذف سریع باید انجام گیرد
ویرایشپیش از حذف یک صفحه از راه فرایند حذف سریع، مطمئن شوید که دست کم یکی از معیارهای ویکی‌پدیا:معیارهای حذف سریع را داشته باشد.
- تاریخچهٔ صفحه را برای ارزیابی اینکه آیا می‌توان صفحه را نگاه داشت و نجات داد یا خیر، بررسی کنید.
- نسخه‌های قبلی را به منظور تعیین کپی‌کاری و جستجو برای اطلاعات دیگری که ممکن است بر حذف تأثیر بگذارد بررسی کنید.
- خلاصه ویرایش‌های اولیه ممکن است اطلاعاتی در مورد منابع صفحه داشته باشند.
- صفحه بحث ممکن است به بحث‌های حذف قبلی یا بحث در حال انجامی که مربوط به همان صفحه است، اشاره کند.
- در صورت نبود منابع در مقاله، منابع برخط خارج از دانشنامه را با توجه به وپ:محتواس و وپ:سرمنبع بررسی کنید.
اگر صفحه‌ای برای حذف سریع مناسب نیست و برچسب حذف سریع خورده است، صفحه باید ویرایش شود و برچسب حذف سریع برداشته شود. همچنین باید از ردهٔ رده:صفحه‌های نامزد حذف سریع حذف گردد و آگاهی‌رسانی‌های لازم به ویرایشگری که پیشنهاد حذف داده است و نیز نویسندهٔ صفحه، داده شود.
هنگام حذف یک صفحه از راه فرایند حذف سریع، باید مشخصاً دلیل حذف در خلاصه‌ویرایش حذف ذکر گردد تا در سیاههٔ حذف ثبت شود.
حذف زمان‌دار
ویرایشروند حذف زمان‌دار مربوط به مقالاتی است که معیارهای دقیق برای حذف سریع را برآورده نمی‌کنند و از سوی دیگر، حذف آن‌ها نیز احتمالاً بحث‌نابرانگیز خواهد بود. در این فرایند، یک ویرایشگر یک برچسب بر روی مقاله قرار می‌دهد، و هر ویرایشگر دیگری می‌تواند برای نگه داشتن صفحه تلاش کند و با حذف مخالفت نماید. اگر برچسب پس از هفت روز -بدون مخالفت با حذف- در مقاله باقی بماند، صفحه را می‌توان حذف کرد.
فرایندها
ویرایش- مقاله معیارهای وپ:محس را برآورده می‌کند ← حذف سریع.
- مقاله معیارهای وپ:محس را برآورده نمی‌کند ← حذف زمان‌دار.
- مقاله‌ای که حذف زمان‌دار شده، با مخالفت برای حذف روبرو نمی‌شود ← حذف می‌شود.
- مقاله‌ای که حذف زمان‌دار شده، با مخالفت برای حذف روبرو می‌شود ← به وپ:نظرخواهی برای حذف برده می‌شود.
نظرخواهی حذف
ویرایشاصول کلی
ویرایشاجماع
ویرایشنتیجههای متعارف
ویرایشفرایند بستن
ویرایشجمعبندی توسط غیرمدیران
ویرایشدر کل مدیران مسئول جمع‌بندی نظرخواهی‌های حذف هستند اما غیرمدیرانِ ثبت‌نام‌کرده (همه بجز آی‌پی‌ها) می‌توانند بحث‌ها را با شرایط زیر جمع ببندند:
- بحث‌های حول حذف، مثل سایر مباحث باید منطبق بر اجماع و سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌پدیا باشد. اگر به اندازهٔ کافی مجرب نیستید، یا با سیاست حذف یا نحوهٔ کارکرد نظرخواهی برای حذف نا آشنایید، بحث‌ها را جمع‌بندی نکنید.
- بهتر است درخواست‌های جمع‌بندی و تصمیم‌های بحث‌برانگیز به مدیران واگذار شود.
- غیرمدیران تنها مواردی را می‌توانند جمع‌بندی کنند که از نظر فنی توانایی اجرای نتیجه را داشته باشند؛ مثلاً غیرمدیران نباید بحث‌هایی را که منتهی به اعطای دسترسی می‌شوند، جمع‌بندی کنند چون فقط مدیران توانایی چنین کاری را دارند.
- بحث‌هایی را که خودتان در آن‌ها مشارکت کرده‌اید یا از آن‌ها ذی‌نفع می‌شوید (مثلاً بحث سر مقاله‌ای که در آن ویرایش‌های زیادی انجام داده‌اید) جمع‌بندی نکنید.
- استثنا: مقاله‌ای را که خودتان نامزد حذف کرده‌اید و نظر همهٔ مشارکت‌کنندگان دیگر به ماندن مقاله است، می‌توانید سریعاً نگه دارید.
- غیرمدیران باید با استفاده از الگوی
{{جغم}}(«جمع‌بندی غیرمدیر») وضعیت مدیر نبودن خود را مشخص کنند. الگو باید جانشانی شود.- مثال:
{{آغاز بایگانی حذف}}بماند بر پایهٔ وپ:برف. {{جا:جغم}}
- مثال:
- اگر صفحه‌ای حذف شده (ازآن‌جمله حذف سریع) اما جمع‌بندی بحثش مغفول مانده، هرکس می‌تواند بحث را جمع‌بندی کند به شرط آنکه در عبارت جمع‌بندی به نام مدیر و خلاصهٔ حذف او اشاره کند.
تنها مدیران غیردرگیر حق بازگشایی بحث‌های جمع‌بندی‌شده را دارند یا با مایه گذاشتن از ظرفیت شخصی‌شان که در این صورت باید دلیل بازگشایی را شرح دهند، یا با استناد به اجماع در بررسی حذف. اگر چنین شد، قضیه را شخصی تلقی نکنید: احتمالاً نتیجهٔ بحث آنقدر که شما فکر می‌کرده‌اید بدیهی نبوده‌است. به ویرایشگرانی که بحث‌ها را بازمی‌گشایند، توصیه می‌شود جمع‌بند اصلی را از این موضوع مطلع کنند. اگر شرکت‌کننده‌ای بحثی را بازگشود، هر ویرایشگری جز جمع‌بند می‌تواند بحث را دوباره ببندد اما به اینان توصیه می‌شود یادداشتی در بحث اصلی بگذارند و به جمع‌بندی دوبارهٔ بحث اشاره کنند.
بستن پیش از موعد
ویرایشبه طور کلی، نظرخواهی حذف باید دست‌کم هفت روز (۱۶۸ ساعت) باز بماند تا زمان کافی برای حضور مشارکت کنندگان فراهم باشد. با این حال، تحت شرایط خاصی ممکن است پیش از بازهٔ زمانی مقرّر هفت روزه، نظرخواهی بسته شود. مدیر جمع‌بندی کننده باید قضاوت مناسب و دقیقی را پیش از سریع بستن نظرخواهی اعمال کند، گرچه اغلب بهتر است که اجازه داده شود نظرسنجی برای تمام دورهٔ هفت روزه ادامه یابد.
انصراف نامزدکننده
ویرایشماندن سریع
ویرایشماندن سریع وقتی ضروری است که نامزدکنندهٔ مقاله از نامزدی مقاله برای حذف، انصراف دهد یا نتواند یک استدلال مناسب برای حذف ارائه نماید و تنها خود نامزدکننده است که از حذف صفحه حمایت می‌کند. همچنین ماندن سریع برای هنگامی مناسب است که شکّی در اینکه نامزدکننده برای خرابکاری یا اخلال، مقاله را نامزد کرده موجود نباشد. چند مثال:
- نامزد کردن مقاله برای حذف که به‌وضوح تلاش برای پایان دادن به یک درگیری ویرایشی از راه حذف مقاله است. (احتمالاً از راه بازی با سامانه)
- نامزد کردن مقاله با هدف ایجاد محلّی برای اخلال. (شامل آزارواذیت ویرایشگران).
- نامزد کردن مقاله‌های سیاست‌ها و رهنمودها برای حذف. چنین نظرسنجی‌هایی در این بخش صورت نمی‌گیرد.
- نامزد کردن‌های بی‌معنی و از روی آزار (مانند: نامزد کردن مقالات برگزیده برای حذف). این موضوع، شامل نامزد کردن دوباره و بلافاصلهٔ صفحه‌ای که به‌تازگی از وپ:نظرخواهی برای حذف بیرون آمده نیز می‌شود.
- نامزد کردن مقاله‌ها از سوی کاربر تحریم شده نباید ادامه یابد یا باقی بماند.
اصل گلوله‌برفی
ویرایشبند گلوله‌برفی برای جلوگیری از اجرای فرایند حذف، فقط به‌منظور اجرای فرایند حذف است یا وقتی‌که تقریباً نتیجهٔ بحث، قطعی و قریب به یقین است و هیچ شانسی برای آنکه نتیجه چیزی به‌جز آنچه شود که انتظار می‌رود، وجود ندارد و به‌وضوح نیازی به بحث و بررسی بیشتر نیست.
این بند نباید برای بستن یک بحث صرفاً با دلایلی همچون "به احتمال زیاد" یا "بسیار محتمل" است استفاده شود و به‌ویژه وقتی که دلایل واقعی و منطقی برای مخالفت وجود دارد. دلیل این کار این است که بحث‌های حذف، رأی‌گیری نیستند و مهم است که به‌طور معقولی اطمینان حاصل شود که اگر بحث زود بسته نشود نیز احتمال ورود نظر یا دیدگاه قابل توجهی که موجب تغییر در وزن دیدگاه‌ها شود، وجود ندارد یا شانس کمی دارد.
در مورد بحث‌هایی که توجه بالایی را جذب کرده‌اند: گاهی می‌تواند بهتر باشد که اجازه داده شود چند روز اضافی هم بحث در جریان بماند. حتی اگر بحث در حال حاضر به‌وضوح به نظر می‌رسد که به اجماع رسیده است. اینکار برای اطمینان یافتن از اینست که موضوع واقعاً یک گلوله‌برفی است و به‌عنوان حُسن نیّت و اطمینان از اینکه اگر زود بسته شود ممکنست نظر معنی‌داری از ورود به بحث محروم گردد.
زیرِ حدّ نصاب
ویرایشاگر موضوعی نظری را به‌جز نظر نامزدکننده دریافت نکرده است، ممکن است به صلاحدید و قضاوت جمع‌بندی کننده، بسته شود. گزینه‌های دیگر -اما نه فقط محدود به همین موارد- می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تمدید نظرخواهی؛
- بستن با عنوان «بدون اجماع» بدون مخالفت علیه تجدید نامزدی سریع برای حذف (NPASR)؛
- وپ:حذف نرم یک نوع خاص از حذف است که ممکن است پس از نظرخواهی حذف یک مقاله استفاده شود. اگر بحث یک نظرخواهی حذف، حتی پس از چندین بار تمدید نظرخواهی، نظرات بسیار کمی را جذب کرده است، مدیر می‌تواند بحث را به‌عنوان حذف نرم جمع کند و صفحه را حذف نماید. با این حال و در این مورد خاص، مقالهٔ حذف شده را می‌توان با درخواست، دوباره بازسازی و احیا کرد. اگر مقالهٔ شما حذف نرم شد، شما می‌توانید درخواست برای احیا آن را در صفحهٔ درخواست احیا بدهید. جمع‌کنندهٔ مقاله باید حذف نرم را به‌وضوح و به‌عنوان دلیل حذف و ترجیحاً با یک لینک به دستورالعمل مربوط به آن بنویسد.
- می‌توان نظرخواهی برای حذف بدون مشارکت را ناموفق جمع‌بندی کرد و مقاله را نگه داشت.[۱]
- اگر هیچ‌کس نظری مبنی بر نگه داشتن مقاله نکرد، تغییر مسیر نیز می‌تواند یک گزینهٔ انتخابی باشد.
بستن بحث‌هایی که دورهٔ کامل را گذرانده‌اند
ویرایشروند
ویرایشبحثها معمولاً پس از هفت روز (۱۶۸ ساعت) بسته می‌شوند. در صورتی که نظرات داده شده کافی نیستند یا ابهامی وجود دارد، بحث ممکن است برای هفت روز دیگر تمدید شود. معمولاً هر دو فرایند بستن نظرخواهی و بازکردن دوبارهٔ آن کُنش‌های مدیریتی هستند.
تمدید بحث‌های حذف
ویرایشهدف فرایند حذف این است که بتوان به اجماعی برای حذف دست یافت. اگر در نظرخواهی برای حذف، در پایان دوره هفت روزه، تعداد کمی مشارکت‌کننده (به همراه نامزدکننده) وارد بحث شوند، یا به نظر رسد که به استدلال‌های بیشتری بر پایهٔ سیاست‌ها نیاز است، می‌توان آن بحث را تمدید کرد، تا بحث‌های بیشتری برای رسیدن به اجماع انجام شود. یک بحث تمدید شده ممکن است هر لحظه که اجماع حاصل شد و زودتر از هفت روز بسته شود.
- باز گذاشتن نظرخواهی نباید برای گریز از وضعیت «بدون اجماع» استفاده شود. اگر جمع‌بندی کننده احساس می‌کند با وجود بحث‌های اساسی و نظرات متفاوت که با حمایت از سیاست‌ها اظهار شده‌اند، اجماع به دست نیامده است، ممکن است جمع‌بندی بدون اجماع ترجیح داده شود.