نقشه ایران در دوره افشاریه
نقشهٔ ایران در دوره افشاریه به سال ۱۱۲۶ خورشیدی و توسط امانوئل بوئن جغرافی‌دان و نقشه‌کش بریتانیایی ترسیم شده‌است، این نقشه که وسعت و محدوده پادشاهی دودمان افشاریه را نمایش می‌دهد علاوه بر نشان دادن نام خلیج فارس، اسامی بسیاری از مناطق، شهرها، دریاچه‌ها و دریاهای آن زمان از ایران را نیز دربرگرفته‌است. این نقشه از کشور ایران در سال ۱۷۴۷ (میلادی) برابر با ۱۱۲۶ خورشیدی و ۱۱۶۰ قمری و در زمان سلسله افشاریان رسم شده‌است.[۱]
| نقشهٔ ایران در دوره افشاریه |
_Empire_1747.jpg) |
|
مشخصات
|
توضیحات نام دریاهای شمال و جنوب ایران
ویرایشپهنه آبی شمال ایران را با نام کاسپین و خلیج فارس را با نام خلیج فارس و پهنه آبی که امروزه خلیج فارس نامیده می‌شود را دریای پارس و سیستان و بلوچستان را مکران نام برده‌است. خوزستان نیز به‌صورت KHUZESTAN و استان فارس به‌صورت فارسستان در نقشه قابل توجه است. بازسازی این نقشه بر جلد کتاب خلیج فارس نامی کهن و میراث فرهنگی در سال ۱۳۸۳ در ایران[۲]
توضیحات گوشه نقشه
ویرایش
نام شهرهای سلماس، تبریز، اورمیه، خوی، صوفیان، مرند و مراغه در اطراف دریاچه ارومیه (در نقشه: دریاچه شاهی)
ترجمه توضیحات پایین نقشه بیانگر جدید بودن (در زمان خود) و صحیح بودن نقشه می‌باشد. این نقشه بنا بر شرح گوشه آن، بازگوکننده این است که نقشه مربوط به ایران و کشورهای همسایه می‌باشد. امانوئل بوئن در این توضیحات مدعی شده‌است که نقشه بر اساس جدیدترین و ثابت‌شده‌ترین نقشه‌ها ترسیم شده‌است.
مقیاس‌ها
ویرایشدر گوشه پایین نقشه دو مقیاس موجود است که بالایی بر اساس واحد لیگ پارسی و پایینی بر اساس مایل انگلیسی می‌باشد. مقیاس‌ها ۵۴ لیگ پارسی را ۱۸۰ مایل انگلیسی بیان می‌کنند.
حاشیه نقشه
ویرایش_Empire_1747.JPG)
در حاشیه پایینی نقشه عبارت طول جغرافیایی شرقی (Longitude East) نوشته شده، همچنین در ۴ کناره نقشه به طول و عرض جغرافیایی اشاره شده‌است. علاوه بر این در حاشیه پایین نقشه عبارت from London آورده شده که ثابت می‌کند نقشه در شهر لندن تهیه و چاپ شده‌است. این نقشه با شماره ۶۲۶۸۸۸ در کتابخانه کنگره، واحد تفکیک و جداسازی نقشه‌ها موجود است. در پایین نقشه نام امانوئل بوئن و سال ترسیم نقشه با دست‌خط دوره جدید و به صورت دست‌نویس نوشته شده‌است.
نقاشی
ویرایشدر کنار توضیحات گوشه پایین نقشه نقاشی وجود دارد که موارد زیر در آن دیده می‌شود:
- کالسکه بزرگ ۱۲ اسبه که یک اتاق بزرگ را حمل می‌کند.
- کالسکه شتر که سواری بر آن نشسته‌است.
- ۴ مرد که یکی شمشیری بر کمر دارد و نیزه‌ای بر دست گرفته، دیگری حامل تیر و کمان است و سومی تبر بر دست دارد.
- اسب ایستاده
راهنمای نقشه
ویرایشدر نقشه ایران در سال ۱۱۲۶ خورشیدی، راه‌های آن دوره، کوه‌ها، جنگل‌ها، دریاچه‌ها، دریاها، شهرها و رودهای کوچک و بزرگ با نشان‌های ویژه خود نمایش داده شده‌اند.
همسایه‌ها و محدوده مرز ایران در نقشه
ویرایش- همسایه شرقی:
همسایه شرقی ایران در نقشه در دوره افشاریه، امپراتوری مغولان هند ذکر شده‌است.
- همسایه‌های شمال شرقی:
همسایه‌های شمال شرقی در نقشه، محدوده حکمرانی پادشاهی سمرقند و پادشاهی بلخ ثبت شده‌است.[۳]
- همسایه‌های شمالی:
سرزمین خوارزم و ازبک در شمال ایران قرار دارد.
- همسایه‌های شمال غربی:
دریای سیاه و امپراتوری عثمانی[۴]
- همسایه غربی:
جستارهای وابسته
ویرایش- نقشه ایران و توران در دوره قاجاریه
- تحریف نام خلیج فارس
- نقشه ایران در اواخر دوره صفویه
- نقشه‌های کهن
- نقشه جهان (خرارد فان اسخاخن)
- روز ملی خلیج فارس
- گروه نامهای جغرافیایی در سازمان ملل
- نقشه جزیره هرمز، ۱۷۵۰ میلادی
- اسناد نام خلیج فارس، میراثی کهن و جاودان
- مقیم خلیج فارس (سرای بریتانیا در خلیج فارس)
- سفرنامه نویسان انگلیسی و ایران
- ساحل دزدان
- انجمن نشنال جئوگرافی
- گروه نامهای جغرافیایی در سازمان ملل
- کمیته تخصصی نام‌نگاری و یکسان‌سازی نامهای جغرافیایی ایران
منابع
ویرایشپانویس
ویرایش- «آشنایی با پایگاه‌های اینترنتی ایران‌شناسی». روزنامه اطلاعات. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۹ آذر ۱۳۹۰.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Map of Iran in Afsharid Era». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ نوامبر ۲۰۲۰.