نادیه فضل

شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار (به ویژه در حوزه حقوق زنان) و از همکاران رادیو صدای آلمان

نادیه فضل (بهار ۱۳۴۵ خورشیدی) شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار (به ویژه در حوزه حقوق زنان) اهل افغانستان و ساکن آلمان است. از وی تا کنون سه گزینهٔ شعر با نام‌های «پرنیان خیال»، «جوانه‌های سبز غزل» و « ابرها بر شانه » منتشر گردیده‌است.[۱]

نادیه فضل
زادهٔبهار ۱۳۴۵
پیشه(ها)نویسنده و شاعر
سال‌های فعالیتاز ۱۹۹۲
آثار«پرنیان خیال» (شعر)، «جوانه‌های سبز غزل» (شعر)، «ابرهابرشانه»، «سنگسار، آغازی برای اندیشیدن» (اجتماعی)
فرزندانسهیل و سیاوش
وبگاه

از نادیه فضل مقالات و نوشته‌های زیادی در مطبوعات برون مرزی افغانستان به چاپ رسیده‌است که بیشتر آن‌ها مسائل سیاسی و موضوعات پیرامون زندگی زنان افغانستان را بیان می‌نماید.[۲] نادیه فضل همچنان از گویندگان بانام افغانستان در برون از افغانستان است. او از سال ۱۹۹۸ به اینسو کارمند رادیو صدای آلمان است. نادیه فضل از سال ۱۹۹۲ بدین سو با رسانه‌های صوتی و کتبی افغانستانی‌ها همکاری دارد.[۳]

زندگی

ویرایش

نادیه فضل در بهار ۱۳۴۵ خورشیدی در باغ نواب شهر کابل زاده شد. پدر او از سرای خواجه کهدامن و مادر وی از روستای شکردره کهدامن بود. نادیه در دبیرستان محجوبه هروی در کابل تحصیل کرد. پس از پایان صنف ششم به لیسه عالی آریانا رفت و موفقانه از آنجا نیز فارغ شد. سپس چندگاهی در دانشگاه کابل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی تحصیل کرد ولی پس از ازدواج و تولد پسرش سهیل سادات، راهی غربت شد و از سال ۱۹۸۵ میلادی در جمهوری فدرال آلمان زندگی می‌کند. سال ۱۹۸۹ پسر دومش سیاوش سادات به دنیا آمد. نادیه فضل در آلمان هم درس خواند و اکنون کارمند رادیو صدای آلمان است.[۴] شاعران معاصر افغانستان صفحه ۱۱۲ چاپ سال ۲۰۰۲ کابل -افغانستان</ref/>[۵]

دفترهای شعر «پرنیان خیال» را در ۱۹۹۷ و «جوانه‌های سبز غزل» را در ۲۰۰۶ و مجموعه شعر «ابرها برشانه» را در نوروز ۱۳۹۱ خورشیدی برابر به بیستم ماه مارس ۲۰۱۲ میلادی راخوانندگان شعر وی به خوانش گرفتند. نادیه فضل همچنین دو سی دی دکلمه شعر دارد به نام‌های «چلچراغ» و «جوانه‌های سبز غزل».[۴][۵] برای نادیه فضل زبان فارسی و شعر فارسی دری جایگاه ویژه دارد، بدین مفهوم که وی زبان و شعر فارسی را به مثابهٔ یک اصل جدایی ناپذیر تثبیت فرد با هویت اصلی‌اش می‌داند.[۳]

نادیه فضل علاوه بر شعر، مقاله‌ها و نوشتارهای اجتماعی بسیاری نیز دارد که در آن‌ها بیشتر به دردهای زنان افغانستان با هدف تحقق برابری و عدالت پرداخته‌است، از جمله فراخوانی به نام «سنگسار، آغازی برای اندیشیدن» و نوشته‌های وی پیرامون قوانین زن ستیزی که در روزهای ابتدای سال ۱۳۸۸ در افغانستان به تصویب رسیده است.[۱]

نمونه شعر

ویرایش

عروس هفتم

عشق، آیینه، غزل، نازِترنم بودمچشمه، دریاچه و باران، بوی گندم بودم
قصه خوان شب وصلِ چمن وماه و چراغروشنان، دامنهٔ آبیی هفتم بودم
یک قدم آنسوتـَرَک رفتم و غم را دیدممن که در زمزمهٔ چلچله‌ها، گم بودم
با حنا برکف دستم بنوشتند اسیرعمق شب، وسوسه وترس وتلاطم بودم
مشتی از تلخی واندوه سرم پاشیدنددود بودم، شب یلدای توَهُم بودم
مادرم قسمتی از بخت سیاهش را دادبه من آن لحظه که در سوگِ تبسم بودم
دَف و آواز نفس گیر تن سردم؛ آه!خط تسلیم به تقدیر و به مردم بودم
مرگ درخانهٔ من جلوه نمایی می‌کرداوکنار جسدم حس خدایی می‌کرد
دانه‌دانه پرِ پرواز مرا مرد شکستآنکه بیداد به پرهای رهایی می‌کرد
مثل ویرانهٔ سرما زدهٔ یخ بستهبادتابوت مرا خاکه زدایی می‌کرد


قفل یک بوسهٔ داغی به لبم کاشت، نشستسبزِرویای پریدن، ناز یک خنده شکست
روشنی خسته سرش ماند به زانو و گریستساز، پرواز، صدا، پنجره‌هاشان را بست
مثل بیگانه‌ترین شاخه زباران و هوااز برای هوس اش، دلبر و خانم بودم
قسمتم گوشهٔ دیوارِ غمِ ننگ و نشانماه افسرده دلی، قاب ترحم بودم
صدق، بخشایش و باور پـَرِ پروازِ سحرروح توفانیی فریاد و تکلم بودم
عطر گلواژهٔ مشرق، شعر زیبای خدارنگ گلباغ شقایق، کاجی ازریشه جدا
طعم انگور و طراوت، هدیه سبز صداسخن آخر خلقت، معنی یی لطفِ وفا
تکهٔ ابر، درِحجلهٔ هفتم بودمقصهٔ تلخ شب خانهٔ مردم بودم
... من که در زمزمهٔ چلچله‌ها گم بودمعشق، آیینه، غزل، نازِ ترنم بودم
بوی گندم، ماه، رؤیادامن آبیی هفتم بودم


یک شاخه غزل
با تو رگهای غزلهایم، تپش و رویش و زیباییستمثل احساس قشنگ عشق، لطف منظومهٔ رویاییست
مثل یک شاخهٔ گل بی تو راه گم کردهٔ بارانمبغض بیداد زمستانی، لحظه‌ها تلخ شکیباییست
آمدی دلهره‌ها کوچید، آمدی غصه شکست و ریختخانه و شیشه و سقف ودر، نفس گرم دلآراییست
باز در ناز دودست تو، معبد خاطره‌ها گل کردباز چشمان سیاه من، شاهد رفتن تنهاییست
بی تو دیوار و در و جانم، وسعت سرد خزانی دورباتو گلخانهٔ دل روشن، مثل ابریشم صحراییست

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ حمید حمیدی (۶ اردیبهشت ۱۳۸۸). «نشانه‌های امید درشکل گیری جنبش برابری طلبی زنان افغانستان - گفتگوئی با نادیه فضل شاعر، نویسنده و فعال حوزه زنان از افغانستان». تغییر برای برابری. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۸.
  2. حمید حمیدی (۶ اردیبهشت ۱۳۸۸). «نشانه‌های امید درشکل گیری جنبش برابری طلبی زنان افغانستان - گفتگوئی با نادیه فضل شاعر، نویسنده و فعال حوزه زنان از افغانستان». تغییر برای برابری. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۸.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ نادیه فضل، وب‌گاه آریایی
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ شاعران معاصر افغانستان صفحه ۱۱۲ چاپ سال ۲۰۰۲ کابل -افغانستان
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ وبسایت فارسی بی‌بی‌سی BBC Persian

پیوند به بیرون

ویرایش