مهدی هاشمی رفسنجانی

فرزند چهارم اکبر هاشمی رفسنجانی

مهدی هاشمی بهرمانی (زاده ۲۹ شهریور ۱۳۴۸) تاجر ایرانی و فرزند چهارم سیاستمدار و رئیس‌جمهور سابق ایران، اکبر هاشمی رفسنجانی است. وی در گذشته مسئولیت‌هایی در وزارت نفت از جمله ریاست شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران (از اسفند ماه ۱۳۷۱ تا سال ۱۳۷۷)[۱] و سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت (۱۳۷۷ تا ۱۳۸۳) را بر عهده داشت.[۲] نام او در رسانه‌های بین‌المللی از سال ۲۰۰۳ میلادی و در پی پرونده رشوه‌دهی استات‌اویل در ایران مطرح شد. بر اساس گزارش کمیسیون تحقیق و تفحص مجلس، رفسنجانی از کلیه اتهامات وارده مبری شناخته شد ،[۳]اما استات اویل به این دلیل جریمه شد که به مهدی هاشمی پول پرداخت کرده بود.[۴] او نایب رئیس دفتر نشر معارف انقلاب است که ناشر آثار و خاطرات رفسنجانی است.[۵]

مهدی هاشمی رفسنجانی
هاشمی رفسنجانی در ۱۳۹۲
زادهٔ۲۹ شهریور ۱۳۴۸ ‏(۵۵ سال)
تهران، ایران
محل تحصیلدانشگاه تهران
دانشگاه صنعتی شریف
ولفسن کالج، آکسفورد
همسرفرشته هاشمی بهرمانی
فرزندان۲
والدیناکبر هاشمی رفسنجانی (پدر)
عفت مرعشی (مادر)
خویشاوندان

زندگی شخصی و تحصیلات

ویرایش

مهدی هاشمی بهرمانی ۲۹ شهریور ۱۳۴۸ در تهران متولد شد.[۶] مادر وی عفت مرعشی و پدرش اکبر هاشمی رفسنجانی است. فائزه و فاطمه دو خواهر و محسن و یاسر برادران او هستند.[۷] مهدی با دخترعموی خود فرشته هاشمی، ازدواج کرده و دو پسر به نام‌های فؤاد و یاسین دارد. فؤاد در سال ۱۳۹۲ برای تحصیل به انگلستان رفت و مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه سیتی لندن گرفت.[۸] او اخیراً دکترای خود در رشتهٔ مدیریت انرژی‌های تجدیدپذیر و فناوری سیستم‌ها از همان دانشگاه اخذ کرده است.[۹] اطلاعات زیادی دربارهٔ یاسین در دسترس نیست.

وی در سال‌های پایانی جنگ ایران و عراق مدتی به همراه مجتبی خامنه‌ای در جبهه حاضر شد.[۱۰]

او تحصیلات راهنمایی و دبیرستان را در مدرسه نیکان به پایان برد سپس تحصیلات خود را در رشته مخابرات در دانشگاه تهران[۱۱] ادامه داد. مدرک کارشناسی ارشد مهدی هاشمی رفسنجانی «مدرک معادل» بوده و پس از گذراندن یک دوره آموزشی بین دانشگاه صنعتی شریف و سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت کشور، که خود او در آن زمان مدیر عامل آن سازمان بود، اخذ شده است.[۱۲][۱۳][۱۴][۱۵] وی سپس دکترای مهندسی منابع انرژی را از دانشگاه آزاد اسلامی دریافت کرد. در سال ۱۳۸۹ وی تحصیل در مقطع دکترای خاورشناسی در ولفسن کالج دانشگاه آکسفورد با تمرکز بر روی قانون اساسی ایران را آغاز کرد.[۱۶][۱۷] به دلیل وجود اتهاماتی مبنی بر اینکه مهدی پایان‌نامهٔ دکتری خود را به کمک دیگران نوشته است از طرف دانشگاه آکسفورد مورد تحقیق قرار گرفت.[۱۸]

فعالیت سیاسی

ویرایش

او در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ در ستاد انتخاباتی پدرش اکبر هاشمی رفسنجانی فعالیت می‌کرد و در مصاحبه‌ای با یواس‌ای تودی ادعا کرد که اگر پدرش شکست بخورد خطر ایجاد یک دیکتاتوری مذهبی احساس می‌شود و با تمرکز تمام قدرت در یک جناح دیگر در ایران انتخابات آزاد برگزار نخواهد شد. وی وعده داد که هاشمی در صورت پیروزی برای تغییر قانون اساسی به منظور محدود کردن اختیارات رهبر و تنازل آن به مقامی مشابه پادشاه انگلستان تلاش خواهد کرد.[۱۹][۲۰]

در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ از حامیان میرحسین موسوی بود و در دانشگاه آزاد ستادی را برای کنترل صحت انتخابات ایجاد کرده‌بود.[۲۱] پس از انتخابات و شکست موسوی چند تن از متهمین[چه کسی؟] در دادگاه متهمان پرونده کودتای مخملی ادعاهایی را علیه او مطرح کردند.

۱۳۸۴:انتخابات ریاست جمهوری نهم

ویرایش

نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نقطه عطف مهمی در فعالیت‌های سیاسی مهدی هاشمی بود، زمانی که رسماً مسئول پویش تبلیغاتی پدرش در این رقابت‌ها شد، او ذیل این عنوان بود که تقاضای مصاحبه شون پن بازیگر معروف سینما را پذیرفت و با وی به گفتگو پرداخت.[۲۲]

او نقش ویژه‌ای در اتحاد گروه‌های تحول طلب ایران حول هاشمی رفسنجانی در دور دوم انتخابات داشت به گونه‌ای که اگر چه در نتیجه انتخابات محمود احمدی‌نژاد برنده و رئیس‌جمهور شد، اما پدرش جایگاهی مستحکم‌تر از پیش در میان گروه‌هایی از جوانان، دانشجویان و طبقه متوسط ایرانی یافت، چیزی که مخالفان پدرش را به شدت گله‌مند کرد به گونه‌ای که برای کمپین انتخاباتی او پرونده‌ای گشودند و ۵ سال بعد در جریان بازداشت فعالان سیاسی و مدنی ایران پس از دهمین انتخابات ریاست جمهوری، برخی از آنان وادار به اعترافاتی علیه فعالیت‌های ان زمان مهدی هاشمی شدند.[۲۳] او اظهارات مذکور را تکذیب کرد و شرایط بازداشت و نگهداری متهمان به ویژه زندان‌های انفرادی طویل‌المدت و عدم دسترسی به وکیل را غیرقانونی خواند.[۲۴]

او در مصاحبه با یواس‌ای تودی پیش‌بینی کرده بود در صورت پیروزی احمدی‌نژاد توازن سیاسی ایران به هم خواهد خورد و کشور به سرعت به سمت یکدست شدن سیاسی و حذف گروه‌های منتقد پیش خواهد رفت.[۲۵]

۱۳۸۵:انتخابات خبرگان رهبری

ویرایش

در این زمان هم مانند دوره پیش، مهدی هاشمی مسئولیت مبارزات انتخاباتی پدر را بر عهده گرفت، تجربه انتخابات قبل که به زعم اصلاح طلبان با دخالت گسترده نظامیان و تخلفات وسیع همراه بود، به گونه‌ای که هاشمی رفسنجانی هم در نامه‌ای اعتراضی با اشاره به حجم گسترده تخلفات و اشکالات تنها برای حفظ نظام سکوت کرد و شکایت به خدا برد، مهدی هاشمی را به طراحی سیستمی برای حفاظت از آرا ترغیب نمود پروژه‌ای که به «کمیته صیانت از آرا» موسوم شد.

به هر صورت، تنها یک سال و نیم پس از شکست هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری، او با رأی چشم گیر در انتخابات خبرگان رهبری در صدر منتخبین تهران قرار گرفت و تلاش گسترده حامیان احمدی‌نژاد در اجرای پروژه «خبرگان بدون هاشمی» ناکام ماند.[۲۶]

اما علاوه بر نتیجه انتخابات مسئله دیگری که توجه ناظران سیاسی را برانگیخت همان سیستم صیانت از آرای ستاد هاشمی بود. این تجربه موفق که بعدها اکبر هاشمی[۲۷] و مخالفان او از جمله غلامحسین الهام، معاون احمدی‌نژاد و عضو شورای نگهبان هم به آن اشاره داشتند.[۲۸]

سازماندهی نمایندگان نامزد انتخابات (هاشمی) جهت حضور مؤثر در تمام صندوق‌های رای بود به گونه‌ای که امکان دست کاری آرا در شمارش، تجمیع و اعلام را کاهش می‌داد. این گونه بود که میزان آرای هاشمی رفسنجانی به سرعت و دقت توسط نمایندگانش در پای صندوق‌ها به ستاد او گزارش شد و آرای او که با فاصله‌ای معنادار با نفر بعد، اولین رای تهران بود مستندا و به سرعت توسط ستادش اعلام شد. مهدی هاشمی این تجربه موفق را با خود به انتخابات بعدی برد، به جنجالی‌ترین اتفاق سیاسی دهمین انتخابات ریاست جمهوری.

۱۳۸۸:انتخابات دهم ریاست جمهوری

ویرایش

در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ مهدی هاشمی به ستاد انتخاباتی میر حسین موسوی پیوست و با تکیه بر تجربه دو انتخابات قبل، سازماندهی کمیته صیانت از آرا را بر عهده گرفت، البته طرفداران احمدی‌نژاد معتقد بودند که او از طرف پدر در جلسه‌ای که در خصوص بررسی وضعیت نامزدها و فضای انتخاباتی برگزار شده حضور یافته است و در این جلسه که میرحسین موسوی، مهدی کروبی و محمد خاتمی نیز در آن حضور داشته‌اند، به عنوان نماینده تام‌الاختیار هاشمی رفسنجانی به عضویت «کمیته مشترک صیانت از آراء» درآمده است.[۲۹]

او همچنین یکی از اعضای شورای راهبردی تبلیغات موسوی نیز شد که در حقیقت بالاترین شورای تصمیم‌گیری در زمینه راهکارهای تبلیغاتی نامزد تحول خواه بود، البته طرفداران احمدی‌نژاد معتقد بودند که او رسماً به عضویت شورای راهبردی ستاد انتخاباتی اصلاح‌طلبان که خارج از ستاد اصلی میرحسین تشکیل شده است درآمده بود تا ظرفیت‌های دوم خرداد را به نفع موسوی به میدان بیاورد[۲۹]

حامیان احمدی‌نژاد ستاد اصلی میر حسین موسوی را مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌دانستند[۳۰] . در این میان حتی بعضی طرفداران احمدی‌نژاد مدعی شدند که مهدی هاشمی مهم‌ترین نقش را در انصراف سید محمد خاتمی و جایگزینی موسوی در این دوره از انتخابات بر عهده داشته است.[۳۱] تشکیل کمیته صیانت از آرا با واکنش تند و گسترده طرفداران احمدی‌نژاد و دولت رو به رو شد به گونه‌ای که وزیر کشور وقت که مجری انتخابات بود آن را در راستای اهداف ضدانقلاب دانست[۳۲] و شورای نگهبان (ناظر انتخابات) با ان مخالفت کرد[۳۳] . با نزدیک شدن زمان انتخابات این حملات لحن صریحتر و حجم گسترده‌تری یافت به گونه‌ای که مثلاً روزنامه کیهان آن را طرح ویژه سازمان سیا خواند[۳۴] مهدی هاشمی در مصاحبه‌ای با نیویورک تایمز نحوه سازماندهی این کمیته را توضیح داد.[۳۵] این کمیته پیش از انتخابات در چندین بیانیه از تخلفات گسترده در انتخابات ابراز نگرانی کرد[۳۶] . و سیستم متمرکز و مدرنی برای هماهنگی نمایندگان میر حسین موسوی در صندوق‌ها طراحی نمود اما این سیستم با کار شکنی دولت از طریق قطع پیامک و ممانعت از حضور برخی از نمایندگان ستاد انتخاباتی موسوی در شعب اخذ رای با مشکلاتی رو به رو شد[۳۷] اما به هر ترتیب این کمیته بود که با ارائه مستنداتی در چند گزارش مفصل خواستار ابطال انتخابات شد[۳۸] در جریان انتخابات، کمپین احمدی‌نژاد بیشترین حملات خود را بر خانواده هاشمی رفسنجانی به ویژه مهدی هاشمی متمرکز ساخت و در نهایت نیز احمدی‌نژاد در مناظره معروفش با موسوی نام مهدی هاشمی را علناً مطرح ساخت، به دنبال این اتهامات هاشمی رفسنجانی از تلویزیون ایران خواستار فرصتی برای پاسخگویی شد، که با ان موافقت نشد[۳۹]

پس از انتخابات

ویرایش

محمد علی ابطحی معاون رئیس‌جمهور اسبق ایران که جزو دستگیرشدگان بود در اعترافاتی در دادگاه، مهدی هاشمی را در کنار سیدمحمد خاتمی و مصطفی تاج زاده به طراحی و سازماندهی اعتراضات مردمی پس از انتخابات متهم ساخت[۴۰]

مهدی هاشمی دو ماه پس از انتخابات به عنوان رئیس دفتر هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی جهت بازدید و رسیدگی دفاتر و شعبات دانشگاه آزاد اسلامی به خارج از ایران رفت که این سفر با جنجال تبلیغاتی طرفداران احمدی‌نژاد و پاسخ دفتر هیئت امنای دانشگاه آزاد همراه شد[۴۱] از سوی دیگر اکبر هاشمی رفسنجانی نیز در سخنانی از مأموریت کاری و تحصیلی مهدی هاشمی دفاع کرد[۲۷]

پس از انتصاب ریاست جدید قوه قضاییه، صادق لاریجانی، مهدی هاشمی به همراه دیگر اعضای خانواده در نامه‌ای خواستار تشکیل مرجعی صلاحیت دار برای رسیدگی به همه شایعات و تهمت‌هایی که علیه آنان مطرح است و اعلام نتایج آن برای اطلاع مردم و مسئولان شدند.[۴۲]

در نخستین دیدار هاشمی رفسنجانی با رهبر جمهوری اسلامی در سال ۸۹ نیز وی بار دیگر بر درخواست فرزندانش تأکید کرد. به نظر هاشمیِ رفسنجانی، این جو مسموم تنها با برگزاری دادگاه مرتفع خواهد شد. رئیس مجلس خبرگان معتقد است هر دادگاه بیطرفی بر بیگناهی فرزندانش حکم خواهد کرد. خامنه‌ای در همان دیدار قول داد که قاضی دادگاهِ فرزندانِ هاشمی فردی بیطرف باشد و تنها بر اساس قانون حکم خواهد کرد. گفته می‌شود وی همچنین تضمین کرد که فرزندان هاشمی قبل از محاکمه و در طول برگزاری دادگاه بازداشت نخواهند شد. سخنان صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه در نخستین سخنرانی سال جدید مبنی بر «برخورد با دانه درشتها و استقلال قوه قضائیه» نیز به دنبال صدور اجازه برگزاری دادگاه مهدی هاشمی رفسنجانی از سوی رهبری ایراد شد.[۴۳]

اتهام دریافت رشوه از توتال

ویرایش

در سال ۲۰۰۷ مدیرعامل و چند کارمند شرکت نفتی توتال توسط مقامات قضایی فرانسوی به اتهام پرداخت حدود ۶۰ میلیون یورو رشوه به مقامات ایرانی برای مشارکت در احداث میدان گازی پارس جنوبی بازداشت شدند و نام مهدی هاشمی به عنوان فردی که بخشی از این مبلغ را دریافت کرده مطرح شد. توتال در سال ۱۹۹۷ به همراه شرکت گازپروم روسیه و پتروناس مالزی در مناقصه احداث این میدان گازی پیروز شده‌بود و در سال ۲۰۰۴ پلیس سوئیس متوجه شده بود که حدود ۷٫۸ میلیون یورو از اموال شرکت توتال به حساب یک ایرانی مقیم سوئیس واریز شده که به گفته رسانه‌های فرانسوی از کارمندان مهدی هاشمی رفسنجانی است.[۴۴][۴۵]

اتهام دریافت رشوه از استات اویل

ویرایش

پرونده استات اویل پرونده دیگری است که نام مهدی هاشمی در آن مطرح شده است. در سال ۲۰۰۴ دادگاه نروژ شرکت استات اویل را برای پرداخت رشوه به مقامات ایرانی ۲۰ میلیون کرون نروژ، معادل ۱٫۶ میلیون دلار جریمه کرد. بر اساس تحقیقات دادگاه، استات اویل از طریق شرکت مشاوره ای به مهدی هاشمی ۱۵میلیون یورو برای تضمین انعقاد قراردادی بین استات اویل و ایران پرداخته است. مقامات استات اویل در دفاع از خود گفتند، مهدی هاشمی قدرتی برای اینکه قراردادی به استات اویل بدهد، نداشته است و ضمناً در فرایند تصمیم‌گیری روی دولت ایران اعمال نفوذی صورت نگرفته است. با اینهمه دادگاه استات اویل را برای پرداخت پول مقصر شناخت و علاوه بر جریمه شرکت، جان هوبارد رئیس استات اویل هم به ۲۰۰۰۰۰ کرون نروژ یا ۲۰ روز زندان محکوم شد.[۴۶] مهدی هاشمی پس از گزارش تحقیق و تفحص مجلس که خبر از برائتش می‌داد گفت که برای اعاده حیثیت به کمیسیون حقوق بشر در اروپا شکایت خواهد کرد[۴۷]که از سرنوشت این شکایت که اساساً آیا صورت گرفته یا خیر، اطلاعی در دسترس نیست.

اتهام آدم‌ربایی و شکنجه

ویرایش

مهدی هاشمی توسط هوشنگ بوذری، تاجر ایرانی- کانادایی به آدم‌ربایی متهم شده است. هوشنگ بوذری مشاور سیاسی اکبر هاشمی در مجلس شورای اسلامی و مشاور شرکت نفت ایران در دهه اول پس از انقلاب ۵۷ بوده است. او در پایان جنگ در رم شرکت مشاوره ای تأسیس می‌کند و با این شرکت موفق می‌شود تا قراردادی را در پارس جنوبی را بین طرف ایرانی و یک کنسرسیوم نفتی TPL به سرانجام برساند و ۳۵ میلیون دلار کمیسیون بگیرد. پس از این قرارداد، به گفتهٔ بوذری در مصاحبه با آتلانتیک، اکبر هاشمی که حالا دیگر رئیس‌جمهوری ایران شده بود در تماس تلفنی برای سفر به ایران دعوت می‌کند و در ایران از او می‌خواهد تا مهدی را با صنایع دریایی آشنا کند.[۴۸] مهدی پس از مدتی که از تعلیمات بوذری بهره‌مند می‌شود شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران را در اوایل دهه ۷۰ تأسیس می‌کند.[۴۹] او سپس به بوذری تلفن می‌زند و در ازای لغو نکردن قراردادش در پارس جنوبی از او ۵۰ میلیون دلار باج می‌خواهد. بوذری وقتی به تهران سفر می‌کند تا از اکبر هاشمی کمک بخواهد که مهدی را از تصمیمش منصرف کند، دستگیر و به زندان اوین فرستاده می‌شود. بازجویانش در زندان برای آزادی ۵ میلیون دلار از او پول طلب می‌کنند. همسر بوذری ۳ میلیون دلار پرداخت می‌کند و بوذری با این وعده که ۲ میلیون دلار دیگر را پس از آزادی تحویل خواهد داد آزاد می‌شود. او موفق می‌شود به کانادا بگریزد.[۵۰] در کانادا شکایتی علیه ایران در دادگاه قضایی انتاریو به ثبت رساند اما به دلیل مصونیت دولت‌ها از پیگیری حقوقی در کانادا بی‌نتیجه می‌ماند. اما دادگاهی در تورنتو که بوذری از افراد مشخصی مانند اکبر و مهدی هاشمی به آن شکایت کرده بود، مهدی هاشمی را به دادگاه فراخواند[۵۱] و پس از آنکه به دادگاه نرفت او را به پرداخت ۱۳ میلیون دلار غرامت محکوم کرد.[۵۲]

دادگاه معترضین اعتراضات ۱۳۸۸

ویرایش

در جریان چهارمین جلسه دادگاه متهمان دستگیرشده بعد از انتخابات ریاست جمهوری دور دهم، اتهاماتی از سوی حمزه کرمی و مسعود باستانی، دوتن از متهمان به کودتای مخملی در ایران؛ به مهدی هاشمی وارد شد.

این اتهامات در جریان اعترافات این دو متهم مطرح شده‌اند. از جمله ادعاها دربارهٔ مهدی هاشمی که در دادگاه به آن اشاره شد، انتشار اکاذیب، پرونده‌سازی جعلی برای دولت نهم، تلقین تقلّب در انتخابات می‌باشد. وی متهم شد که این جرائم را در سمت مدیریت رسمی سایت جمهوریت مرتکب شده است. همچنین استفاده از ۲ میلیارد تومان بودجه سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت در تبلیغات نهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری برای پدرش به واسطه حضور حمزه کرمی در آن سازمان و استفاده از منابع مالی و امکانات دانشگاه آزاد اسلامی برای راه‌اندازی سایت جمهوریت از جمله موارد اتهامی توسط حمزه کرمی می‌باشد.[۵۳]

بازگشت به ایران و دادگاه

ویرایش

وی با پرواز ساعت ۱۰:۰۰ دوبی-تهران مورخ ۲ مهرماه ۱۳۹۱ به ایران بازگشت. در فرودگاه مورد استقبال محسن، یاسر و فاطمه هاشمی قرار گرفت. همچنین نماینده دادستانی تهران نیز با حضور در فرودگاه، اقدام به ابلاغ احضاریه حضور در دادستانی تهران به وی کرد.[۵۴] مهدی هاشمی در راه بازگشت در فرودگاه به خبرنگار بی‌بی‌سی گفت همه حرف‌ها را در ایران خواهد گفت.[۵۵] وی پس از بازگشت به تهران در فرودگاه توسط نمایندهٔ دادستانی بازداشت شد اما تعهد داد تا ۲۴ ساعت بعد خود را به دادستانی معرفی کند. وی یک روز بعد یعنی سوم مهر ماه به دادسرای امنیت رفت اما در ساعات پایانی همان روز با صدور قرار بازداشت موقت، روانهٔ زندان اوین شد که این بازداشت ۲ ماه و ۲۳ روز طول کشید. وی سرانجام در تاریخ ۲۶ آذر سال ۹۱ با قرار وثیقهٔ ۱۰ میلیارد تومانی آزاد شد.[۵۶] در طول مدت بازداشت، اکبر هاشمی رفسنجانی در ۳۰ آبان ۱۳۹۱ یک بار برای ملاقات با فرزندانش مهدی و فائزه به اوین رفت.[۵۷] هاشمی می‌گوید شخصی به نام عسگری که یکی از اعضای تیم سابق مذاکره‌کننده بوده، بازجوی او و افراد دیگری بوده است.[۵۸]

پروندهٔ مهدی هاشمی با کیفرخواستی ۱۲۵ صفحه‌ای، ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۲ از سوی دادگاه به دادسرای تهران بازگردانده شد تا ایرادات آن برطرف شود و در نهایت ۱۱ مردادماه ۱۳۹۳ و پس از گذشت ۶۷۹ روز رسیدگی مجدد آغاز شد.[۵۶] قرار بود متهم به اتفاق وکلایش برای دریافت ابلاغ حکم به دادگاه انقلاب مراجعه کنند اما وی و وکلایش تا ساعت ۱۵ روز ۲۳ اسفند ۱۳۹۳ به دادگاه مراجعه نکردند.[۵۶] با حکم شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب اسلامی تهران، مهدی هاشمی به حبس، جزای نقدی، رد مال و انفصال از خدمات دولتی محکوم شد.

دادگاه سرانجام مهدی هاشمی رفسنجانی را در تاریخ ۲۱ خرداد ۱۳۹۴ خورشیدی به جرم‌های اختلاس، ارتشاء و مباحث امنیتی به ۱۰ سال زندان محکوم کرد. وی در تاریخ ۱۸ مرداد ۱۳۹۴ برای اجرای حکم روانه زندان اوین شد.[۵۹][۶۰] در نهایت در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۲ اولین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات مهدی هاشمی رفسنجانی برگزار شد، اما قاضی سراج پرونده را با توجه به ایرادات سنگین به بازپرس ارجاع داد و روند رسیدگی تا مدتی متوقف شد.[۶۱] به گفته وکیل مهدی هاشمی آن‌ها نخستین متقاضی علنی بودن دادگاه بودند. همچنین وکیل هاشمی از سعی در تحت فشار قرار دادن قاضی در جریان برگزاری دادگاه گفت.[۶۲]

به موجب حکم دادگاه مهدی هاشمی بابت اختلاس و جعل به ۱۰ سال حبس و رد مال به مبلغ ۶۰۰ میلیون تومان و جزای نقدی معادل دو برابر آن، به دلیل ارتشا به ۱۰ سال حبس، رد مال به مبلغ ۵میلیون و ۲۰۰ هزار دلار و جزای نقدی معادل همین میزان، همچنین به دلیل ارتشا، به انفصال دائم از خدمات دولتی و ۵۰ ضربه شلاق و به دلیل مسائل امنیتی نیز مطابق قانون مجازات اسلامی به ۵ سال حبس محکوم شد. براساس قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲، وی طولانی‌ترین حکم یعنی صرفاً ۱۰ سال از مجموع ۲۵ سال محکومیت خود را تحمل خواهد کرد.[۶۳]

هاشمی در ۱۹ دی ۱۳۹۵ هم‌زمان با مرگ پدرش به مرخصی رفت. مرخصی او تا ۷ اسفند تمدید که بر خلاف آیین‌نامه سازمان زندان‌ها بود.[۶۴][۶۵] او در ۲۲ شهریور ۱۴۰۰ بخشی از جزایی نقدی را پرداخت کرد. هاشمی در مهر ۱۴۰۱ در جریان آتش‌سوزی زندان اوین مرخصی بود. برادرش یاسر هاشمی رفسنجانی گفت که او «هر دو هفته یک بار چهارشنبه تا جمعه به مرخصی می‌آید.» مرخصی زودهنگام برادرش توسط او «مطلع بودن مقام‌های زندان اوین از اتفاقی که قرار است بیفتد» تفسیر شد و گفت که به برادرش گفته‌اند «فعلاً به زندان بازنگردد.»[۶۶] او در ۲۷ دی ۱۴۰۱ با پرداخت باقی جزای نقدی به‌صورت مشروط آزاد شد و حکم شلاق نیز برایش اجرا شد.[۶۷]

در تیر ۱۴۰۲ قوه‌قضائیه اعلام کرد مهدی هاشمی پس از هفت سال و نیم حبس و شلاق‌خوردن از زندان آزاد شده است.[۶۸][۶۹]

پانویس

ویرایش
  1. «پسرم مهدی شرکت تأسیسات دریایی را تأسیس کرد- اخبار سیاسی تسنیم | Tasnim». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۲.
  2. «مهدی هاشمی 'در بیمارستان بستری شده است'». BBC News فارسی. ۲۰۱۶-۰۴-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۲.
  3. «BBC Persian». www.bbc.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۵.
  4. «Statoil fined over Iranian bribes» (به انگلیسی). ۲۰۰۴-۰۶-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۴.
  5. «رسمیو | آگهی شماره 1367379». rasm.io. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۲.
  6. «مهدی هاشمی در دژ مصونیت». بصیرت. ۱۴ دی ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۳.
  7. «خانواده». rafsanjani.ir. دریافت‌شده در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۳.
  8. Foad H. "foad H." LinkedIn (به انگلیسی).
  9. Foad Hashemi. "Foad HASHEMI". ResearchGate (به انگلیسی).
  10. ««مجتبی خامنه‌ای» و «مهدی هاشمی» همرزمان دوران دفاع مقدس». تابناک. ۱۲ آبان ۱۳۸۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ سپتامبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۰۹.
  11. «فرزندان هاشمی این روزها چه می‌کنند؟». ایسنا. ۲۰۱۷-۰۹-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۲.
  12. [۱]
  13. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ فوریه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۱۵.
  14. [۲][پیوند مرده]
  15. [۳]
  16. «نسخه آرشیو شده» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۲.
  17. «The torturer Oxford "bent over backwards" to admit». oxfordstudent. ۱۷ نوامبر ۲۰۱۱.
  18. "Oxford investigates former Iranian president's son over DPhil application". the Guardian (به انگلیسی). 2011-03-27. Retrieved 2022-11-22.
  19. Babara Slavin (۲۳ مه ۲۰۰۵). «Iran on the Eve of the Presidential Election» (PDF). Woodrow Wilson International Centre for Scholars. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۸ ژانویه ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۰۹.
  20. Iran looks, again, to 'experienced captain' Barbara Slavin, USA TODAY
  21. In Iran Race, Ex-Leader Works to Oust President NewYork Times, ROBERT F. WORTH. June 10, 2009
  22. [۴]
  23. [۵][پیوند مرده]
  24. [۶]
  25. [۷]
  26. [۸]
  27. ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ [۹]
  28. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ آوریل ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۰ آوریل ۲۰۱۰.
  29. ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ [۱۰]
  30. [۱۱]
  31. [۱۲]
  32. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۰ آوریل ۲۰۱۰.
  33. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۰ آوریل ۲۰۱۰.
  34. [۱۳][پیوند مرده]
  35. [۱۴]
  36. [۱۵]
  37. [۱۶]
  38. «نسخه آرشیو شده» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۱ ژوئیه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۰ آوریل ۲۰۱۰.
  39. [۱۷]
  40. [۱۸]
  41. [۱۹]
  42. [۲۰]
  43. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۰ آوریل ۲۰۱۰.
  44. Tough Days to Be a French Oilman New York Times, By CRAIG S. SMITH, 27 March 2007
  45. Oil chief held in second corruption investigation بایگانی‌شده در ۹ ژانویه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine Times Online. by Charles Bremner. March 22, 2007
  46. «Statoil fined over Iranian bribes» (به انگلیسی). ۲۰۰۴-۰۶-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۵.
  47. «BBC Persian». www.bbc.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۵.
  48. Ahmari، Sohrab (۲۰۱۲-۰۳-۲۰). «Escape from Iran: One Man's Journey From Riches to the Torture Chamber to Freedom». The Atlantic (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۷.
  49. «Ayattolla Hashemi». rafsanjani.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۷.
  50. «حکم دادگاه کانادا علیه مهدی هاشمی رفسنجانی و چشم‌انداز لغو آن». BBC News فارسی. ۲۰۱۱-۱۱-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۷.
  51. «مهدی هاشمی به دادگاهی در کانادا فراخوانده شد». خبرآنلاین. ۲۰۱۲-۰۵-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۷.
  52. «حکم دادگاه کانادا علیه مهدی هاشمی رفسنجانی و چشم‌انداز لغو آن». BBC News فارسی. ۲۰۱۱-۱۱-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۷.
  53. «افشای نقش تخریبی مهدی هاشمی و جاسبی در انتخابات». روزنامه ایران. موسسه فرهنگی - مطبوعاتی ایران. ۴ شهریور ۱۳۸۸. ص. ۲. دریافت‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۹.
  54. «مهدی هاشمی وارد تهران شد + تصاویر». تابناک. ۲۰۱۲-۰۹-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۲۲.
  55. «مهدی هاشمی به ایران بازگشت». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۳.
  56. ۵۶٫۰ ۵۶٫۱ ۵۶٫۲ «احضار «م. ه» برای ابلاغ حکم به دادگاه انقلاب». خبرگزاری باشگاه خبرنگاران. ۲۰۱۵-۰۳-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۲۲.
  57. «هاشمی برای ملاقات با فرزندانش به زندان اوین رفت». انتخاب. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۰۱.
  58. «فاطمه هاشمی: یکی از بازجویان مهدی عضو تیم هسته‌ای سابق بوده است». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۶-۲۵.
  59. «حکم 10 سال حبس برای مهدی هاشمی به جرم اختلاس، ارتشا و مسائل امنیتی قطعی و ابلاغ شد». جهان نیوز. ۲۰۱۵-۰۶-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۲۲.
  60. «مهدی هاشمی امروز روانه زندان اوین می‌شود». خبر آنلاین. ۱۸ مرداد ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۲.
  61. Behnegarsoft.com (۲۰۱۴-۰۵-۱۰). «۵۹۰ روز از رسیدگی به پرونده مهدی هاشمی گذشت». جهان نیوز. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۰۱.
  62. «وکیل مهدی هاشمی:سعی دارند قاضی پرونده را تحت فشار بگذارد». پارسینه. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۰۱.
  63. «جزئیات حکم مهدی هاشمی». وطن امروز. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۳.
  64. «مرخصی مهدی هاشمی تا 7 اسفند تمدید شد». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲ اسفند ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۳.
  65. «جزئیات مرخصی مهدی هاشمی به بهانه فوت پدرش». جوان آنلاین. ۲۹ دی ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۳.
  66. «تمدید مرخصی مهدی هاشمی، یک روز پیش از آتش‌سوزی در زندان اوین». رادیو فردا. ۲۴ مهر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۳.
  67. قربانی، علیرضا؛ غلامی، حسین (۲۷ دی ۱۴۰۱). «مهدی هاشمی رفسنجانی آزاد شد». دریافت‌شده در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۳.
  68. «خبرگزاری رسمی قوه قضائیه: به مهدی هاشمی پیش از آزاد شدن، شلاق زده شد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۰۲.
  69. «اکبر طبری، محمدعلی نجفی و مهدی هاشمی در زندان نیستند». www.irna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۰۲.

پیوند به بیرون

ویرایش
مناصب سیاسی
عنوان جدید معاون وزیر نفت
رئیس سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت کشور

۱۳۸۴–۱۳۷۹
پسین:
سورنا ستاری
به عنوان مدیرعامل سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت کشور
مناصب احزاب سیاسی
پیشین:
؟
رئیس ستاد انتخاباتی اکبر هاشمی رفسنجانی
۱۳۸۴ و ۱۳۸۵
پسین:
اسحاق جهانگیری