منوچهر جهانبگلو

موسیقی‌دان و نویسندهٔ ایرانی (۱۳۰۵–۱۳۶۹)

منوچهر جهانبگلو (زادهٔ ۲۱ مرداد ۱۳۰۵ در تهران – درگذشتهٔ ۱۵ آذر ۱۳۶۹ در تهران) موسیقی‌دان، نویسنده و نوازندهٔ سنتور اهل ایران بود.

منوچهر جهانبگلو
اطلاعات پس‌زمینه
زاده۲۱ مرداد ۱۳۰۵
تهران
درگذشته۱۵ آذر ۱۳۶۹(۶۴ سال)
تهران
ژانرموسیقی کلاسیک ایرانی
موسیقی سنتی ایرانی
ساز(ها)سنتور
سه‌تار
تمبک
ویلن
سازهای اصلی
سنتور
تحصیلاتدکترای موسیقی
استاد(ها)حبیب سماعی
ابوالحسن صبا

زندگی هنری

ویرایش

منوچهر جهانبگلو ۲۱ مرداد سال ۱۳۰۵ در تهران متولد شد. از ۱۴ سالگی به درخواست پدرش، فراگیری ساز سنتور را نزد حبیب سماعی آغاز کرد و تا پایان عمرِ حبیب سماعی، از آموزش‌های وی بهره‌مند شد. پس از آن، به هنرستان موسیقی ملی راه یافت و سنتور نوازی را نزد ابوالحسن صبا ادامه داد. او به واسطهٔ ابوالحسن صبا به منزل محمد ایرانی مجرد راه یافت و با بسیاری از هنرمندان آشنا شد و از آنان بهره گرفت. منوچهر جهانبگلو غیر از سنتور، به نواختن سازهای سه‌تار، تمبک و ویلن نیز آشنایی داشت. او در سال ۱۳۳۸ به اتریش سفر کرد و در شهر وین به تحصیل و مطالعات موسیقی ادامه داد[۱] و مدرک دکترای موسیقی را اخذ نمود.[۲] وی پس از بازگشت به ایران، همکاری خود را با رادیو آغاز نمود و در «برنامهٔ استادان»[۱] و برنامهٔ گلها[۳] به اجرای موسیقی پرداخت. او همچنین برنامهٔ «نوایی از موسیقی ملی» را به همراه اسدالله ملک تهیه می‌نمود.[۴]

او به نویسندگی نیز علاقه داشت و نخستین نوشته‌هایش در مجلهٔ «نیرو و راستی» ارگان باشگاه ورزشی نیرو و راستی منتشر شد. وی همچنین به ورزش کوهنوردی می‌پرداخت. در سال ۱۳۴۱ به همراه غلامرضا تختی با گذشتن از مناطق صعب‌العبور به یاری زلزله‌زدگان بوئین‌زهرا شتافت. او در سال ۱۳۴۳ عضو هیئت تحریریه روزنامه کیهان ورزشی بود و آرم آن روزنامه را بر قلهٔ دماوند نصب کرد. منوچهر جهانبگلو مقاله‌های متعددی در روزنامه‌های کیهان، اطلاعات و مجله‌های اطلاعات هفتگی، اطلاعات جوانان، فردوسی، فصلنامهٔ آهنگ و … منتشر نمود.[۵][۶]

از شاگردان او می‌توان به محمود محمودی خوانساری اشاره نمود.[۷]

آثار هنری

ویرایش

از جمله آثار منوچهر جهانبگلو، به موارد زیر می‌توان اشاره نمود:

موسیقی

کتاب

  • «آموزش مقدماتی سنتور» (با همکاری اسدالله حجازی)[۱۰]
  • «دورهٔ دوم آموزش سنتور»[۶]
  • «ردیف سنتور» (آوازهای ایرانی)[۶]
  • «تکنیک‌های مضرابی برای سنتور»[۶]

درگذشت

ویرایش

منوچهر جهانبگلو در ۱۵ آذر ۱۳۶۹ پس از سخنرانی در مراسم یادبود مهدی خالدی، در سن ۶۴ سالگی بر اثر حملهٔ قلبی درگذشت. پیکر او در بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.[۵][۱۱]

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «منوچهر جهانبگلو». نوایاب. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژوئن ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۲۰.
  2. «فردا در تاریخ». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان. ۲۰۰۳-۱۲-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۰.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ dijit.net. «برنامه‌ها - جستجوی ساده - Golha». گلها. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۰.
  4. vista. «منوچهر جهانبگلو». ویستا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۰.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ تبیان، موسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی. «۱۵ آذر● درگذشت منوچهر جهانبگلو؛ موسیقی‌دان». سایت مؤسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژوئن ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۰.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ «منوچهر جهانبگلو». راسخون. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۰.
  7. «عندلیب دیار خوانسار». ایمنا. ۲۰۱۶-۰۴-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۰.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ «اسرار خانقه و شهید عشق دو اجرای خصوصی شجریان و دکتر جهانبلگو». دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۰.[پیوند مرده]
  9. «مرغ شباهنگ». نوایاب. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژوئن ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۲۰.
  10. «آموزش مقدماتی سنتور (تألیف منوچهر جهانبگلو جهانبگلو منوچهر) - کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد شهید مطهری دانشگاه رازی». www.lib.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۰.
  11. «یاد». کیهان فرهنگی - سال هشتم شماره ۴ صفحهٔ ۵۵/بواسطهٔ نورمگز.