مغالطه اشتراک لفظ

مغالطه اشتراک لفظ زمانی رخ می‌دهد که یک کلمه یا عبارت در یک جمله یا استدلال، چندین معنا داشته باشد و بدون توجه به این چندمعنایی، از آن برای استنتاج یک نتیجه استفاده شود. [۱]

این مغالطه میتواند در اشکال مختلف خود را نمایان کند، همانند اشتراک اسم و صفت، اشتراک فعلی و اشتراک حرف.[۱]

اشتراک اسم و صفت

ویرایش

مثال ها:

  • او و همسرش پنج سال اختلاف داشتند. (اختلاف: تفاوت؛ مشاجره)
  • حمید دوست بیست ساله من است. (بیست ساله: برای مدت بیست سال؛ دارای سن بیست سال)[۱]

اشتراک فعلی

ویرایش

مثال ها:

  • او چند غزل سعدی را خوب و بی اشکال خواند. (خواندن: قرائت کردن؛ اعلام کردن)
  • آن‌ها از ما چند عکس گرفتند. (عکس گرفتن: دریافت کردن عکس؛ عکس انداختن)
  • اگر دادگاه هم بگذارد، من پا روی حق نخواهم گذاشت. (گذاشتن: اجازه دادن؛ قرار دادن)[۱]

اشتراک حرف

ویرایش

مثال ها:

  • دهمین و آخرین فصل کتاب درباره عبادت است. (و: عطف (با)؛ بیان (یعنی))
  • با وجود امثال شما وضع دانشگاه اصلاح نمی‌شود. (با: علی رغم؛ در صورت)
  • او عمری با ریا و خودخواهی مبارزه کرد. (با: پیشوند؛ حرف اضافه برای تعدیه)[۱]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ «مغالطه اشتراک لفظ چیست؟ توضیح کامل و چند مثال مغالطه اشتراک لفظ». web.archive.org. ۲۰۲۵-۰۲-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۰۲.