معماری میان‌رودان

(تغییرمسیر از معماری بین‌النهرین)

معماری میان‌رودان به معماری باستانی منطقهٔ میان‌رودان بین دو رود دجله و فرات اشاره دارد. از دستاوردهای این دوره معماری باید از برنامه‌ریزی شهری، خانه حیاط مرکزی، و زیگورات‌ها نام برد. در میان‌رودان باستان حرفهٔ معماری هنوز به وجود نیامده بود ولی دیوانداران ساختمان‌ها را پیش از شروع به کار طراحی می‌کردند و روند ساخت را مدیریت می‌نمودند.

بازسازی دروازه ایشتار در بابل، موزه پرگامون برلین
بازسازی یک زیگورات در عراق

پیش‌زمینه

ویرایش

با وقوع انقلاب نوسنگی در خاور نزدیک، جوامع شکارچی-گردآورنده به «یک‌جانشینی» و «اهلی کردن» (کشاورزی و دامداری) روی آوردند. بعدها در جریان انقلاب شهرنشینی، این جوامع روستایی کوچک، فاقد سواد نوشتن، و وابسته به کشاورزی و روابط خویشاوندی، تبدیل به جوامع بزرگ و پیچیده شهری می‌شوند. در انقلاب نوسنگی رابطهٔ انسان با طبیعت دستخوش تغییر شد ولی در انقلاب شهرنشینی بر رابطه انسان با طبیعت تأثیری نگذاشت، بلکه تأثیر آن در رابطه انسان‌ها با یکدیگر بود.[۱] مفهوم شهر در حضور جمعیتی تعریف می‌شود که رابطهٔ ایشان نسبت به یکدیگر فرای رابطه‌های معمول خویشاوندی است.[۲] سازمان یافتن این جمعیت گسترده در اثر مزیت مازاد غذایی (جاذبه) یا دفاع دربرابر تهدیدهای خارجی (دافعه) بوده‌است. گستردگی جمعیت به افراد امکان تقسیم کار را می‌دهد که خود سبب مازاد بیشتر غذا یا دفاع بهتر (ایجاد سربازان حرفه‌ای و قشون‌های نظامی) می‌شود.[۲] با به‌وجود آمدن سازمان‌ها عده‌ای اندک که مسئول کارهایی خاص بوده‌اند زمام امور شهری را در دست می‌گیرند و به این شکل سلسله مراتب به وجود می‌آید.[۳]

جستارهای وابسته

ویرایش

یادداشت

ویرایش

منابع

ویرایش

پانویس

ویرایش

فهرست پانویس

ویرایش
  • Kostof, S.; Castillo, G. (1995). A history of architecture: settings and rituals. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-508378-1. Retrieved 2018-09-02.
  • مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Architecture of Mesopotamia». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۷.

پیوند به بیرون

ویرایش