مسجد وکیل

مسجد وکیل یا مسجد سلطانی، مسجدی تاریخی مربوط به دوره زندیان در شیراز است که به دستور کریم‌خان زند ساخته شد. این مسجد در غرب بازار وکیل و در انتهای راستهٔ شمشیرگرها واقع شده‌است طرح این مسجد دو ایوانی بوده و دارای دو شبستان جنوبی و شرقی است.

مسجد وکیل
نام	مسجد وکیل
کشور	ایران
استان	فارس
اطلاعات اثر
نام‌های دیگر	مسجد سلطانی
کاربری	مذهبی
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۱۸۲
تاریخ ثبت ملی	۱۸ تیر ۱۳۱۱
مسجد وکیل روی نقشه ایران ۲۹٫۶۱۴۲۹۲°شمالی ۵۲٫۵۴۵۴۲۹°شرقی / 29.614292; 52.545429

شبستان جنوبی با ستون‌های سنگی یکپارچه و مارپیچ از شاخصه‌های معماری ایرانی و از مناطق دیدنی این مسجداست که دارای ۴۸ ستون سنگی یکپارچه می‌باشد.

مساحت این شبستان در حدود ۵ هزار متر مربع است و منبر چهارده پله‌ای یکپارچه از سنگ مرمر از زیبائی‌های قسمت شبستان می‌باشد. گویند به فرمان کریم خان این سنگ از مراغه به شیراز آورده شد.

در سمت شمال مسجد طاق بلند و مهمی ساخته شده که به طاق مروارید معروف است و در دور این طاق با قلم درشت و خط ثلث عالی یکی از سوره‌های قرآن به صورت هلالی نوشته شده‌است.

این مسجد بر طبق بافت معماری سنتی این مرز و بوم در یک مجموعه اجتماعی قرار گرفته و هماهنگی زیبایی را در پیوند دین و دنیا، به وجود آورده‌است. کاشی کاری صحن و ایوان‌های شمالی و جنوبی نیز بسیار زیبا و از انواع هفت رنگ و معرق می‌باشد.

مسجد وکیل در سفرنامه به سوی اصفهان پیرلوتی این گونه معرفی شده‌است: "امروز خوشبختانه موفق شدم وارد مسجد کریم خان شوم بی شبهه اگر مدتی در این جا بمانم به همه محل‌هایی که دخول به آن‌ها اکنون به‌طور کامل برایم ممنوع است، وارد می‌شوم. مردم این شهر نسبت به من بسیار ملایم و مهربانند. خطوط و نقوش معماری مسجد، ساده و بی‌آلایش است، ولی در همه جا، میناکاری و رنگ‌های سبز و قرمز دیده می‌شود و این تجمل به حد افراط رسیده‌است هیچ قسمتی از دیوار را نمی‌توان یافت که به دقت میناکاری نشده باشد. اکنون در کاخی لاجوردین و فیروزه فام هستیم."

آسیب به مسجد وکیل

در خرداد 1401 گودال بزرگی درست در پشت دیوارهای مسجد ایجاد شده است و بخشی از عرصه مسجد وکیل شیراز دچار فروریزی شده است. دیوارهای بلندی که حائل بین فضای مسجد و گذر مجاور بازار وکیل جنوبی است، در برخی بخش‌ها بر اثر نم، تغییر رنگ داده و به شکل آشکاری در بعضی قسمت‌ها هم شکم داده است.

نمایی از یکی از ایوان های مسجد وکیل، منتهی به شبستان.

ستون‌های مسجد وکیل

نگارخانه

• 
  سراسرنمای مسجد وکیل
• 
• 
  شبستان شمالی مسجد وکیل
• 
• 
• 
• 
• 
  ستون‌های مسجد وکیل
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

منابع

• مسجد در سفرنامه‌ها، به کوشش دبیرخانه ستاد عالی هماهنگی و نظارت بر کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد، به سوی اصفهان اثر پیرلوتی، ترجمه به رالدین کتابی.
• تصاویری از مسجد وکیل بایگانی‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۳۱ توسط Wayback Machine